Resume
Samenvatting Persoonlijke financiële planning
- Établissement
- Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
Alle slides zijn hierin verwerkt. Daarnaast staan alle oplossingen van toepassingen en examenvragen erin. Heel veel succes!
[Montrer plus]
1 vérifier
Par: jarrikhoevenaars • 4 mois de cela
Aperçu du contenu
Samenvatting PersoonlijkeFinanciële Planning
Inhoudsopgave
1. Tips bij het formuleren van een advies.................................................................................102
1
,Inleiding
Situering
Begripsafbakening
Persoonlijke Financiële Planning (PFP) = de gestructureerde omgang met de persoonlijke financiën,
m.a.w. de planmatige analyse, opbouw, beheer en overdracht van het privévermogen
Ruimer dan het financiële door juridische en fiscale aspecten
Kernelementen:
gestructureerd / planmatig / persoonlijke financiën / alle facetten
Alternatieve termen (soms gebruikt met licht nuanceverschil):
- Vermogensplanning (nadruk tevens op juridische en fiscale aspecten)
- Patrimoniumplanning
- Estate planning
Gestructureerd versus
occasioneel: ad hoc beslissingen n.a.v. een voorval (aankoop onroerend, echtscheiding, ,…)
intuïtief: vanuit het buikgevoel, zonder onderzoek van de gevolgen op lange termijn, volgens
de tips van de beleggingsblaadjes & vermogenswijzers op dat ogenblik
commercieel geïnduceerd: n.a.v. een verkoopgesprek over een belegging evalueert men de
toekomst, bekeken vanuit dat ene product of vanuit één behoefte
Planmatig (= anticipatief)
Vanuit doorgedreven analyse van de situatie en de behoeftes
financiële doelstellingen bepalen
en optimale methodes zoeken om die te realiseren (actieplan) = kansen &
alternatieven identificeren om die doelstellingen te realiseren
In alle facetten
- Opbouw
- Beheer & bescherming
- Overdracht van vermogen
Persoonlijke financiële planning, dus niet voor een onderneming, organisatie of een project, vertrekt
vanuit de unieke situatie van individu of gezin
PFP: drie stappen
1. Analyse van a) huidige situatie en b) behoeftes & wensen
2. Doelstellingen formuleren
3. Hoe die doelstellingen bereiken?
Continu proces: Plan – Do – Check – Act
Bv na 1 jaar evalueren waarom we
minder/meer hebben uitgegeven dan gepland?
Hoe komt dit? Onverwachte factoren?
2
,Stap 1: Analyse
Analyse van patrimonium, wensen en behoeften: zie pijler 1
Stap 2: Doelstellingen formuleren
Bijvoorbeeld:
- Persoonlijke projecten realiseren: aankoop woning, tweede verblijf, zeilboot, wereldreis,…
- Bevredigende levensstandaard aanhouden ondanks kredietlasten
- (Studie)kosten kinderen vlot kunnen dragen
- Na pensioen het besteedbaar inkomen op zelfde niveau houden
- Optimaliseren overdracht vermogen
Vervolgens ga je deze doelstellingen kwantificeren en prioriteiten aanbrengen
Stap 3: Financieel plan
- Welke schuldenopbouw voor persoonlijke projecten is aanvaardbaar?
- Gecontroleerde inkomensbesteding én schuldafbouw
- Welke beleggingen? Met welk risico? Op welke termijn? (zie pijler 2)
- Keuze van de vermogenscomponenten (zie pijler 2)
- Vermogensbescherming (zie pijler 3)
- Structurering van vermogen
- Overdracht van vermogen (zie pijler 4)
PFP: oplossing voor alle kwalen?
Een dergelijke persoonlijke financiële planning zorgt er niet voor dat de toekomst voorspelbaar
wordt, maar helpt wél om:
- Bepaalde evoluties beter in te schatten
- Flexibel te reageren
- Gepast te anticiperen
En kan leiden tot meer discipline om:
- Doelmatig & ‘gecontroleerd’ met budget en vermogen om te gaan
- Consequent financiële doelstellingen op te volgen en te realiseren
Algemene praktijkrelevantie
Belangrijke vragen zoals:
- Hoeveel houd ik netto over?
- Hoe groot is mijn privévermogen momenteel?
- Wat kan ik financieel aan naar de toekomst?
- Wanneer plan ik grote uitgaven en hoe financier ik die?
- Hoe stel ik een beleggingsportefeuille samen aangepast aan mijn noden en wensen?
- Hoe verzeker ik mij van voldoende inkomsten na pensionering?
- Wat gebeurt er met mijn vermogen in geval van overlijden? (verdeling, fiscale gevolgen)
Belang van antwoord op deze vragen én dus relevantie van vermogensplanning:
- Algemene gemoedsrust
- Opbouwen/aanhouden van bevredigende levensstandaard
- Verzekeren van financiële onafhankelijkheid (van arbeidsinkomen)
3
, - Continuïteit van het privévermogen verzekeren
Met als ultieme doel controle nemen én houden over de financiële levenscyclus
Relevantie vanuit loopbaanperspectief
‘Typische’ bankactiviteiten:
- Retail banking: voor particulieren/consumenten
- Corporate banking: financiering van grote ondernemingen (kredieten etc)
- Investment banking: zijn o.a. bezig met het begeleiden van IPO’s en het aanbieden van
beleggingsfondsen of ICB’s (= Instelling voor Collectieve Belegging), zowel naar particulieren
als bedrijven
Handig als je wilt diversifiëren: je behaalt een graad van spreiding die je als
particulier niet kan bereiken en je vermijdt transactiekosten van individuele kleine
beleggingen
Dit is waar de typsiche beleggingsinstrumenten geconstrueerd worden -> ze maken
de beleggingsinstrumenten aan en beheren die verder
- Private banking / personal banking
beheer van (meestal grotere) privévermogens, hoewel al lang niet meer uitsluitend
‘High Net Worth Individuals’
een individuele benadering naar de vermogende klanten toe
Versus Onafhankelijk Persoonlijk Financieel Planner: de financieel planner mag enkel financieel
advies geven en geen financiële producten verkopen
Momenteel slechts 5 erkend in België door FSMA (Financial Services And Markets Authority)
omdat het advies betalend en afhankelijk van een bepaalde bank moet zijn
Dankzij het Twin Peaks model is naast de FSMA ook de Nationale Bank verantwoordelijk voor
financieel toezicht. De Nationale Bank van België (NBB) houdt zich bezig met het prudentieel
toezicht op de bank- en verzekeringssector en dus zaken zoals rentes en reserves. De FSMA houdt
zich vooral bezig met beleggersbescherming, toezicht op producten en financiële diensten en
markten
De FSMA is de opvolger van het vroegere CBFA: de Commissie voor het Bank-, Financie- en
Assurantiewezen
FSMA: De Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten is een instelling die naast de
Nationale Bank van België toezicht houdt op de Belgische financiële sector. Er zijn in België
twee toezichtshouders: Nationale Bank (prudentieel toezicht) en FSMA (financial services
and markets authority)
Daarnaast bestaan er ook nog Febelfin: de beroepsvereniging van banken (en de gehele financiële
sector: het niet-verzekeringsgedeelte), en Assuralia: de beroepsvereniging van de verzekeraars.
4
,Tips bij het formuleren van een advies
Advies een ‘vraagstuk’ oplossen + een conclusie erbij
• Aanhef:
• vat kernachtig de situatie en vraag die gesteld wordt samen (inzoverre nodig)
• (her)formuleer daarbij uiterst kort maar scherp de probleemstelling
• bij een mondelinge advies kan daardoor van meet af aan de opdrachtgever
bevestigen of nuanceren
• Weerhouden oplossing
• vermeld vrij snel (eerste indicatie van) de weerhouden oplossing
• vermijd op die manier dat de adviesvrager gaandeweg zelf andere conclusies trekt
tijdens de opbouw van uw argumenten
• Argumenteer heel gestructureerd en helder vb.
• BV “er zijn 3 belangrijke redenen: 1°… 2°… 3°…”
• in vergelijking tot ‘de standaardoplossing’ zijn er twee specifieke voordelen: 1°….
2°…
• Een bruikbaar advies veronderstelt een gepersonaliseerde keuze
• indien nodig mag je hypotheses onderscheiden
• maar blijf niet vaag (noch mossel noch vis)
• Breng reliëf aan:
• accentueer (onderlijn, markeer) belangrijke (deel)conclusies
• anderzijds: - ‘in de marge…’
- ‘in ondergeschikte orde…’
• niet erg relevante beschouwingen laat je gewoon weg !
• Je moet argumenten goed structureren
• BV tegenargumenten geven: voor argument X is er een tegenargument
• BV zeggen argument X weegt minder zwaar
• Maak een “what if” analyse:
• welke randvariabele(n) al dan niet in de opgave vermeld kan / kunnen uw oplossing
zwaar onderuit halen?
• In zoverre bepaalde hypotheses voldoende relevant zijn: geef een indicatie hoe er
dan bij voorkeur best gereageerd wordt
• Refutatie
• zijn er voor de hand liggende bezwaren van uw opdrachtgever of van een andere
adviesverlener in deze materie die u gemakkelijk kan weerleggen ?
• anticipeer daar dan op en weerleg ze in één zin
• Je moet op voorhand al denken wat tegenargument kan zijn er je daar proberen in te dekken
in advies
• Zijn er elementen waardoor bepaalde mensen totaal anders kunnen denken?
Anticipeer daarop en weerleg ze in 1 zin
• Beperkingen
• vermeld objectief voor welk(e) aspecten je nog geen sluitende oplossing kan bieden
of nog maar een gedeeltelijke oplossing
• eindig ook die alinea telkens met een verwijzing naar één of meer onbetwistbare
voordelen die uw oplossing desondanks inhoudt
5
, • “Disclaimers” & voorbehoud
• vermeld behoudens de standaard disclaimers [niet van toepassing in het kader van
dit OPO] specifiek en pertinent voorbehoud:
• Vb. “de Vlaamse regering kondigde via de pers aan dat een decreet volgt
waardoor ..... wijzigt”
• Slotzin vat kernachtig samen WAAROM dit de beste oplossing is
• eindig altijd met een sterk voordeel, nooit met een beperking
• Vat samen wat probleem is
• Geef richting mee, waar wil je uiteindelijk aan toe komen
• Zeg dat er X argumenten voor zijn en X argumenten tegen
• What if: als die en die situatie anders is dan…
• Zijn er belangrijke bezwaren?
• Vat krachtig samen
6
,Pijler 1: Vermogensinventaris
Analyse van de situatie
Het analyseproces is zowel statisch als dynamisch:
1. Statisch: hoe is de huidige vermogenssituatie?
Omvang? Samenstelling? Persoonlijke situatie? Wensen en behoeften?
2. Dynamisch: hoe zal de vermogens- & persoonlijke situatie mogelijk evolueren?
Uitvoeren van scenarioanalyses i.v.m. deze evolutie (‘what if…’) met het oog op
risicobeheersing
Gaat uit van de doelstellingen: belang aan goede planningstechnieken
Twee invalshoeken:
1. Analyse van het patrimonium
2. Analyse van persoonlijke situatie, wensen & behoeften
Analyse van het patrimonium: statisch
Geeft een statisch beeld van de huidige vermogenssituatie qua omvang en samenstelling. Deze
analyse wordt in principe op geregelde tijdstippen gedaan ( en is dus wél flexibel), maar zeker op
zogenaamde ‘sleutelmomenten’:
- Huwelijk of echtscheiding
- Opstart van een eigen zaak
- Uitvoering van persoonlijke ‘projecten’
- Naderen van het einde van de actieve loopbaan
- Voorbereiden van een nalatenschap
Deze analyse wordt gevoerd aan de hand van de ‘particuliere vermogensinventaris’ of
‘vermogensbalans’
Particuliere vermogensinventaris (of vermogensbalans)
De particuliere vermogensinventaris is een gestructureerd overzicht van de privébezittingen en -
schulden, analoog aan de balans van een onderneming. (bezittingen = actief, schulden = passief,
verschil tussen actief en passief = eigen vermogen)
Het is ook een momentopname: componenten worden opgenomen tegen huidige, geschatte
waarde. Dit is de marktwaarde van (onroerende) beleggingen, de zgn. reserves van
levensverzekeringen en het saldo van schulden
Voor minder waardevaste activa (activa waarvan de waarde veel fluctueert): eventueel een
voorziening op passiefzijde aanleggen. Bv beleggingen zijn mogelijks overgewaardeerd, dit
beïnvloedt uw netto vermogen en kan opgelost worden door overwaardering in
voorzieningen te zetten
7
,Oefening (zie oef dia 7 PPT 1 ook)
Sebastiaan en Els zijn gehuwd en hebben 2 kinderen, Joris en Tine
In 2014 hebben ze samen een huis gekocht ter waarde van 250.000 EUR (huidige waarde
geraamd op 280.000 EUR)
Op 02/01/2014 is daarvoor een hypothecaire lening aangegaan voor 230.000 €, met vaste
rentevoet 3,60% per jaar, terugbetaalbaar op 20 jaar via mensualiteiten
De werkgever van Els stelt haar sinds 2016 een Mini Cooper ter beschikking (nieuwwaarde =
24.000 EUR, huidige waarde geraamd op 14.000 EUR)
Sebastiaan heeft in 2017 een Opel Meriva gekocht ter waarde van 21.000 EUR (huidige
waarde geraamd op 9.000 EUR)
De globale waarde van de inboedel van Sebastiaan en Els wordt momenteel geraamd op
19.000 EUR
Het saldo van de spaarrekening van Sebastiaan en Els bedraagt 15.000 EUR, terwijl op hun
individuele zichtrekeningen respectievelijk 800 EUR en 1.200 EUR staat
Via het fiscaalvriendelijke systeem van pensioensparen hebben Sebastiaan en Els inmiddels
kapitalen opgebouwd van respectievelijk 6.600 EUR en 5.000 EUR
Particuliere vermogensinventaris op 01/01/2020 (= ‘nu’)?
8
,! Bedrijfswagen is geen eigendom dus niet inbrengen in persoonlijke balans
Hoe resterende waarde lening berekenen:
p
1) Stap 1: jaarlijkse rentevoet omzetten naar maandelijkse: i=(1+i p ) −1 (0.003)
2) Stap 2: jaarlijkse cashflow, i.e. de maandelijkse afbetaling, berekenen: NPV = CF x Annuity
factor
3) Annuity factor = (1− (1+i )−n)/ i => afhankelijk van periode n en intrest i
4) CF berekenen met NPV van 230.000, n = 240 en i = 0.003 (1345,76)
5) Nieuwe, huidige NPV berekenen met CF van 1345,76, n = 168 en i = 0.003
6) NPV =1345,76 ×(1−( 1+0.003 )−168 ) /0.003
Hypothecaire leningen: lening met onroerend goed als waarborg
Mensualiteit: maandelijkse terugbetaling (kapitaal & intrest samen)
Mensualiteit berekenen in Excel: =PMT(rate; nper; -PV)
Handmatig berekenen:
- Bereken de maandelijkse intrest op het openstaande saldo kapitaal (230.000 x 0.003)
- Mensualiteit - intrest van bepaalde maand = kapitaalfractie van die maand (1345,76 – 690)
- Vorig saldo kapitaal min kapitaalfractie van die maand = nieuw saldo kapitaal
- Saldo = geleend bedrag – kapitaalaflossingen
- Je kapitaalaflossing wordt elke keer iets groter
o BELANGRIJK DAT JE DIT ZELF KUNT!
Analyse van het patrimonium: dynamisch
De dynamisch analyse geeft een beeld van de evolutie van de vermogenssituatie qua omvang en
samenstelling. Deze analyse wordt in principe ook op geregelde tijdstippen gedaan (en is dus ook
flexibel), maar zeker op zgn. ‘mutatiemomenten’ ( = idem aan particuliere vermogensinventaris).
De dynamische analyse wordt gevoerd aan de hand van:
- De ‘staat van ontvangsten en uitgaven’
- De ‘spaarbalans’
Staat van ontvangsten en uitgaven
De staat van ontvangsten en uitgaven geeft een gestructureerd overzicht van de (geraamde)
privékasstromen, analoog aan de kasplanning (liquiditeitsbudget) van een onderneming
- Ontvangsten = inkomende kasstromen
- Uitgaven = uitgaande kasstromen
- Verschil tussen beide = mutatie van de cashpositie
Staat van ontvangsten en uitgaven: opbouw
Ontvangsten uit:
- Beroepsinkomsten (arbeid) en vervangingsinkomsten (soc. zekerheid)
- Beleggingen (intresten, dividenden, huur onroerend,…)
- Uitzonderlijke elementen (schenkingen, legaten (=voorwerp testament))
9
, - Nieuwe leningen, realisatie beleggingen, verkoop wagen,…
Uitgaven:
- Verplichte uitgaven: kredietaflossing, verzekering, onderhoudskosten
- Courante uitgaven: consumptie en luxe uitgaven: energie, kleding, voeding
- Discretionaire uitgaven: sparen of investeren, besteding voor projecten
Discretionair = vrij besteedbaar, naar eigen inzichten/beslissingen (bv op reis gaan)
- Uitzonderlijke uitgaven
- Ontvangsten – uitgaven = saldo: ofwel + : besteedbaar
ofwel - : ontsparen
Spaarbalans
De spaarbalans geeft een gestructureerd overzicht van de (geraamde) mutatie van het netto
vermogen, analoog aan de (gebudgetteerde) resultatenrekening van een onderneming
m.a.w.: hoeveel ‘spaart’ een individu / gezin daadwerkelijk via: aangroei
vermogenscomponenten min aflossen kredieten
Staat van ontvangsten en uitgaven vs spaarbalans
Bronnen van verschillen?
- Ontvangsten zonder toename netto vermogen
- Uitgaven zonder afname netto vermogen
- Toename netto vermogen zonder ontvangsten
- Afname netto vermogen zonder uitgaven
- Bronnen van verschillen:
- ontvangsten zonder toename nettovermogen: Geld op rekening maar je wordt er niet rijker
van BV een krediet dat je uitbetaald krijgt, je ontvangt dit maar netto vermogen neemt niet
toe
- uitgaven zonder afname nettovermogen: BV aandelijkse afbetaling van een lening, je wordt
niet armer want uw schuld daalt tegelijkertijd, BV het kopen van duurzame
investeringsgoederen, je koopt een auto maar in de plaats krijg je die auto
- toename nettovermogen zonder ontvangsten: BV een vordering op de belastingen, er is
meer voorheffing betaalt dan de uiteindelijke belasting
- afname nettovermogen zonder uitgaven: BV een waardevermindering van een auto die je
hebt
Analyse van het patrimonium: toepassing (zie dia 15 recenter tot
en met dia 21)
Uitgangspunt is particuliere vermogensinventaris Sebastiaan en Els op 01/01/2020.
In 2020 verwacht Sebastiaan netto 31.000 EUR te verdienen. Els verwacht netto 29.000 EUR
te verdienen.
Voorts verwachten ze voor de 2 kinderen in totaal 3.200 EUR kinderbijslag te ontvangen.
Op basis van hun inkomensgegevens van 2019 ramen ze dat in de loop van 2020 een
belastingvordering (teruggave) van ongeveer 2.500 EUR zal ontstaan (waarbij men er van
uitgaat dat ze nog niet geïnd zal kunnen worden in 2019).
De rentevoet van de hypothecaire lening daalt naar 3% per 1 januari 2020
De geraamde waarde van Sebastiaans Opel Meriva per 31/12/2020 is 6.000 EUR.
De geraamde waarde van Els’ Mini Cooper per 31/12/2020 is 11.500 EUR.
10
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur StudentHW2003. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €7,86. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
80364 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans