Inleiding: Domein van de sociale wetgeving
Arbeidsrecht: Geheel van rechtsregels betreffende de regeling van verhoudingen
tussen werkgevers en werknemers, individueel maar ook collectief (vakbonden).
Sociaalzekerheidsrecht: geheel aan rechtsregels betreffende de organisatie en
uitvoering van de sociale zekerheid (bevallingsverlof, ziektegeld,...)
Kenmerken van deze wetgeving:
• Fragmentarisch (is namelijk beïnvloed door het hoe en wanneer van het ontstaan
ervan)
• Dynamisch (past zich aan de tijden en noden/ook beïnvloed door het hoe en waar en
wanneer het zich ontwikkelt)
Historische context:
• Van feodale samenleving —> politiestaat
• 1789 : Franse revolutie (vrijheid, gelijkheid, broederlijkheid werd het moto)
• 1830 : Ontstaan België met grondwet 1931
• Verenigen in vroegere gildes werd moeilijk gemaakt! (Men had gilden die bestonden uit
personen van dezelfde soort beroepen)
• Vrijheid tot verengen werd voorzien als grondrecht: maar pas vorm in 1867!
• Vanaf +- 1870 beginnen we te zien dat er groeperingen zijn met elk zijn eigen
visie (soort van “politieke partijen”)
• Economische achteruitgang (kolen, staal en textiel industrie)
• Honger en stakingen (eind 19de eeuw)
• Politiek gemis aan vertegenwoordiging door toenmalig kiesrecht
• Wijziging naar een mannelijk meervoudig stemrecht (= wie belastingen betaald
mag stemmen) i.p.v. cijnskiesrecht doet toch vertegenwoordiging in parlement tot
stand
• Eind 19de eeuw werd er eindelijk naar probleem gehoord
• Eerste wetgeving ontstaat!
... aanvullen
Sociale wetgeving is belangrijk voor WN en overheid:
- Rechten en Plichten t.o.v de WG (WAO = arbijdsovereenkomstwet)
- Minimum aan vrije tijd moet gewaarborgd blijven
- Minimuminkomen wordt verzekerd (ziekteverzekering, werkloosheidsvergoeding,...)
Wie zijn actoren?
- Parlement
- Minister van Arbeid en Tewerkstelling
- Federale minister van sociale zaken
1
,- Werknemers
- Werkgevers
COLLECTIEVE ARBEIDSVERHOUDINGEN
SOCIAAL OVERLEG: WG EN WN GAAN SAMENZITTEN OP VOLGENDE NIVEAUS:
• Nationaal
• Rectoraal
• Sectoraal (op niveau van de sector)
• Onderneming
1. De vakorganisaties voor werknemers en voor werkgevers
Organisaties voor werknemers
- Professionele vakorganisaties (vakcentrales of vakbonden)
- Organisaties waarbij de WN aansluiten per bedrijfstak
- Bv. ACV-CSC METEA (vakcentrale voor metaal en textiel)
- Interprofessionele organisaties (vakverbonden)
- Organisaties waarbij de professionele vakorganisaties zijn aangesloten
- Bv.
- ABVV, = algemeen belgische vakverbond
- ACLVB, = algemene centrale der liberale vakbonden van België
- ACV=grootste = algemeen christelijk vakverbond
Organisaties voor de werkgevers
- Professionele werkgeversorganisaties
- organisaties waarbij de werkgevers aansluiten per bedrijfstak
- Bv. Agoria —> technologische industrie, Fedustria —> textielnijverheid, Assuralia —>
verzekeringsondernemingen,…
- voor horeca —> …
- Interprofessionele vergeversorganisaties
- Hierbij sluiten professionele werkgeversorganisaties aan
- Bv. VBO (vakbond van Belgische ondernemingen)
Rechtspersoonlijkheid van de organisaties voor wn en wg
- De meeste organisaties van wn en wg hebben geen rechtspersoonlijkheid maar zijn
echter door de wet herkent als ‘functionele rechtspersoonlijkheid’.
- Zo kunnen ze collectieve arbeidsovereenkomsten (cao) sluiten, deelnemen aan
organisatie van de arbeidsrechtbanken en -hoven en aan het beheer van aantal
instellingen.
- Wn organisaties kunnen ook kandidaten voordragen voor de ondernemingsraden
(or) en de comités voor preventie en bescherming op het werk.
2. Het collectief overleg
‘Bedrijfsorganisatie’
2
, - Onder dit begrip verstaat men oprichting, bevoegdheid, samenstelling en werking van de
instellingen voor overleg tussen wg en wn.
- Die overlegorganen kunnen bevoegd zijn voor economische of sociale materies, nationaal,
regionaal of op niveau van onderneming.
- zie schema voor overlegorganen op federaal niveau:
Niveau Op economisch gebied Op sociaal gebied
Nationaal Nationale Arbeidsraad
(NAR)
- Interprofessioneel
Centrale raad voor het
bedrijfsleven (CRB)
Nationaal Paritair Comité
- Professioneel Nationaal Paritair
Subcomité
Regionaal Paritair Comité
Regionaal Professioneel
Regionaal Paritair
Subcomité
Ondernemingsraad
Onderneming
Comité voor Preventie en Bescherming op het werk
Maar we hebben ook Regionale overlegstructuren uitgebouwd, voor het Vlaamse Gewest zijn
die:
- De Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen (SERV) voor het interprofessioneel overleg
- Het Vlaams Economisch-Sociaal Overlegcomité (VESOC) voor het overleg tussen de sociale
gesprekspartners en de Vlaamse regering
- De sectorale commissies in de schoot van de SERV voor het sectoraal overleg
!!! Gewestorganen hebben niet de bevoegdheid collectieve overeenkomsten te sluiten, hun
adviezen kunnen wel basis van beslissingen van het parlement of de regering vormen !!!
Representativiteit van de organisaties voor wn en wg
Overlegorganen bevoegd voor economische en sociale materies zijn samengesteld uit
vertegenwoordigers van representatieve organisaties, deze zijn:
• De interprofessionele organisaties van wg en wn die opgericht zijn voor hele land en die
vertegenwoordigd zijn in de Centrale raad voor het Bedrijfsleven en in Nationale
arbeidsraad.
• De vakorganisaties die aangesloten zijn bij of deel uitmaken van een interprofessionele
organisatie (kijk vorig puntje).
NAR (Nationale ArbeidsRaad)
A. Samenstelling
• Paritair samengesteld
3
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur pr99. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.