Mens en Maatschappij :
Concepten
Antropologie
• Cultuurrelativistisch
o De houding waarbij je niet oordeelt over een andere cultuur en zijn eigenheid maar die probeert te begrijpen vanuit zijn
eigen logica.
Hoe de vanzelfsprekenheden werken in relatie tot die cultuur
Grenzen aan
• Emic & Etic
o Emic
Van binnenuit
• Met de blik en taal van een insider
o Etic
Universeel verklaringsmodel dat losstaat van de specifieke context
o Algemeen: Emic tijdens veldwerk, Etic bij het schrijven van de onderzoektekst
• Etnocentrisch
o cultuurrelativistisch
o Gebruiken van de maatstaven van je eigen cultuur
Wanneer je over mensen uit andere culturen oordeelt, …
Eigen achtergrond wordt in het midden geplaatst om te kijken naar wat buiten het centrum ligt
Onvermijdelijk + automatisch tot op zekere hoogte
• Stedelijkheid
o De stad als een geheel van processen en dus relaties
Ervaringen, sociale netwerken, hoe de stad wordt gebruikt en toegeëigend
Met oog voor het alledaagse, het vanzelfsprekende
, Thema 1 : Stedelijkheid
New York: The World Trade Center
REBUILD
• Alledaags
o Het hele gewone en het banale, het alledaagse doen, denken en voelen
Wordt zo vanzelfsprekend voor de insider dat ze er blind voor worden
o Een bepaald moment (crisissituatie, conflict, feest, …) kan die alledaagse betekenissen en manieren van handelen
voelbaar maken, versterken of aanvechten.
• Antropologen
o Bestuderen de mens als een sociaal (samenlevend) en cultureel (betekenisgevend) wezen in context
Hoe geven mensen betekenis aan hun leefwerelden?
Doel: het vreemde vertrouwd maken, en het vertrouwde vreemd maken
Hanteren een descriptieve, comparatieve, cultuurrelativistische en holistische werkwijze
Uitspraken kunnen niet neutraal zijn: gedwongen om keuzes te maken en interpreteren vanuit eigen denkkader
Hebben een impact op de maatschappij door vb. een stem te geven aan kwetsbare groepen
• Context
o Omgeving, kader, milieu : alles wat een bepaald fenomeen omgeeft en bepaalt.
Waar + wanneer + door wie + met welke bedoeling iets tot stand is gekomen
• Cultuur
o Hoe we vorm en inhoud geven aan onze leefwereld
Gebeurt al doende, in symbolische handelingen
o Mix van opvattingen en parktijken waarmee we de chaos van het leven proberen te ordenen
Wordt zo vanzelfsprekend dat we er nauwelijks bewust van zijn
Worden aangeleerd + ervaren, zijn dynamisch (voortdurende uitwisseling en toe-eigening)
• Discours
o Vertoog
o Gedeelde manier van spreken en denken
Bepaalt je blik op de wereld
o Architecten hebben eigen vertogen, die voortkomt uit de sociale + culturele context waarin ze opgeleid zijn en werken
• Emoties
o De gedeelde dimensie van gevoelens
De dynamische wijze waarop de omringende cultuur gevoelens tot stand doet komen, uiten en beleven
o Gevoelens worden gevormd door de taal, de praktijken en de verwachtingen die ze omgeven
Elke cultuur heeft regels voor emotioneel gedrag
• = uitgangspunt sociaal-constructivisme
• Gated communities
o Ommuurde gemeenschappen waarbinnen mensen tegen betaling een eigen samenleving hebben, georganiseerd door een
private instanties
Voorbeeld + uiting van sociale segregatie
Vergroten de sociale ongelijkheid omdat ze angst voor de buitenwereld cultiveren
• Holistisch
o Ieder deel van een cultuur in relatie tot een ander deel en het geheel bekijken
Cultuur begrijpen door de samenhang te zien tussen de verschil ende (politiek, economisch, religieus, …)
domeinen van een samenleving
• Intersubjectief
o Tussenmenselijk
o Het idee dat handelingen en ideeën zich altijd tussen mensen, in sociale interacties, afspelen.
Alles is gekneed door wat we op school leerden, door gesprekken, door films en boeken.