lOMoARcPSD|1885253
Hoofdstuk 1 Inleiding tot de veterinaire volksgezondheid
De veterinaire volksgezondheid is het gedeelte van de volksgezondheid dat door toedoen van de competente
en kennis van de dierenarts en de gezondheid van de mens beschermt en verbetert.
• voedselhygiëne, bewaken veiligheid van voedsel (residuen)
• beperken van zoönosen
• dierenwelzijn
• identicate
• controle van karkassen en organen
Verantwoordelijkheid van de overheid en producenten bepaalt of een product veilig op de markt komt, de
consument is daarna zelf verantwoordelijk voor de omgang met voedsel.
Toxiciteit is afankelijk van dosis.
Veilig voedsel is iets van alle tjden, echter, het heef de laatste decennia enorm aan belang gewonnen. VVG
steeds meer van belang omdat de producent verantwoordelijk kan gesteld worden, milieuaspecten, door de
intensivering van de voedselproducte, meer klanten. Er zijn steeds meer consumenten en steeds minder
producenten. Internatonalisering met import en export. AB resistente. Kosten voor de overheid om een
voedselprobleem op te lossen. Zoönose. GGO’s (genetsch gemodiiceerde organismen). Betere meet
apparatuur. Demograische verschuiving van stad naar land verklaart de mindering in producenten.
Dierenwelzijn. Bewuster met voeding is gegroeid.
Productefase bestaat uit het maken van diervoeders, het fokken van dieren, het afmesten van dieren,
transport van dieren en dierlijke producten en het slachtproces. Het doel is veilig voedsel produceren maar dit
is een ster geïntegreerd proces. Het ene product is sterk afankelijk van de andere processen, het is een keten.
De hele keten wordt gecontroleerd. De keten is zo sterk als de zwakste schakel. Som de schakels van de ketens
op, start bij het zaaien van het voeder. Elke schakel is dus even belangrijk.
Epidemiologisch bewaken van de veestapel. Aangifeplichtge ziekte (myxomatose). Wanneer men dit niet doet
ben je nalatg, dit is strafaar. Dit geldt enkel voor dieren die een rol spelen binnen de voedselketen. Een paard
is voor de overheid een productedier, tenzij anders genoteerd in paspoort. Het bewaken van de
voedselveiligheid moet tegelijk en in elke schakel gebeuren.
Het aantal te controleren faceten is heel groot, dus heel moeilijk en varieert per schakel. Som zelf zoveel
mogelijk controlepunten op in elk onderdeel van de schakel.
Stroomlijnen en beheersbaar maken door:
1. Integrale keten bewaking, niet alleen het eindproduct wordt gecontroleerd en bewaakt. In Amerika
enkel eindproduct.
, lOMoARcPSD|1885253
2. Tracking en tracing. Opvolgen van het product door de nummers op het etket van de verpakking
waarmee je kan zien welke slachterij, producent enz. vandaan komt. Stroomopwaarts teruggaan.
Stroomafwaarts kan dit ook, dit is tracing. In welk pak komt de melk terug? Alleen waterdicht bij correcte
identicate en registrate.
3. Elke producent is verantwoordelijk voor zijn eigen eindproduct voor het naar de volgende schakel of
de consument gaat.
4. De verplichtng van de autocontrole binnen elke schakel. Zelfcontrole, waterdicht systeem dat het
bedrijf zelf heef opgezet en uitvoert om zijn eigen producteproces te controleren. Om contnu ervoor te
zorgen dat de kwaliteit van het eindproduct gegarandeerd is. Als de controleurs van de overheid het bedrijf
bezoeken vragen ze naar de autocontrole, of ze wel dergelijk aan autocontrole doen. Die bepaalde schakel is
dus zelf verantwoordelijk voor deze autocontrole.
5. HACCP systeem is de basis voor autocontrole. Gevaren analyse en kritsche controlepunten. Gevaren
insluipen in eindproduct. Welke kritsche controlepunten behoeven extra aandacht om de producteketen
correct te laten verlopen.
De grens voor toxisch is dus variabel en is afankelijk van de dosis en de gastheer. YOPI groep is een risicogroep
van jongeren, ouderen, zwangere en immunodeiciënte personen. Gastheer gegevens bepalen of een gastheer
ziek wordt of niet.
NOXE is een schadeverwekker en kan ook chemisch zijn.
Virulente is de kracht van een virus om gastheren ziek te worden, sterkte indicate. Chemische en fysische
eigenschappen spelen ook een rol in de verspreiding van een ziekteverwekker.
Extrinsieke factoren zijn factoren van buitenaf. Management, de dierenarts, het klimaat, hygiëne en
huisvestng spelen hier een rol in.
De balans tussen noxe en ziekteverwekker ligt niet vast, deze balans wordt beheert door de gastheer en de
extrinsieke factoren. Extrinsieke factoren zijn factoren van buitenaf. Deze balans bepaalt of een dier ziek wordt
of niet. Een wetgever heef weten voor deze extrinsieke factoren om zo de kans te verkleinen dat een dier ziek
wordt. Helemaal voorkomen gaat niet. Deze wetgeving is een gemiddeld advies m te zorgen dat de gemiddelde
mensen niet ziek worden. Veel principes voor het vastleggen van de wet. Ziek worden is dus afankelijk van
persoon, noxe en intrinsieke factoren.
Europa doet dat als wetgever met al doel zoveel mogelijk mensen e beschermen. De enige manier om 100% te
voorkomen dat iemand ziek wordt van een product, is het verbieden van dit product. Dat is natuurlijk in de
meeste gevallen niet mogelijk. Europa stelt daarom adviezen op door een risicoanalyse uit te voeren. Hiermee
wordt bepaald hoe groot de kans is dat je ziek wordt van iets.
, lOMoARcPSD|1885253
Een nulrisico onmogelijk na t streven, een soort risico wordt hierdoor toegelaten. Gevaar betekend dat er een
risico wordt gevormd voor een nadelig efect op de gezondheid. Omdat het toegelaten risico zo klein is wordt
deze toegelaten, maar zo laag mogelijk door het ALARA principe.
Omdat het proces van risicoanalyse op ieder gevaar wordt losgelaten is dit een studie opzich, elk ding is een
gevaar maar wordt nagegaan of er een risico is voor de gezondheid. Als we hierop ja kunnen antwoorden zal de
Europese overheid maatregelen nemen om ziekte te beperken tegen het biologisch, fysisch of chemisch agens.
Glysulfaat is een actef bestandsdeel van pestciden, meer bepaalt herbiciden. Studies wijzen erop dat deze
stof kankerverwekkend is, maar de economische omzet is miljarden euro’s groot. Europa gaat na aan de hand
van de risicoanalyse of er een risico is voor onze gezondheid.
htps://www.efsa.europa.eu/en/press/news/151112
2
, lOMoARcPSD|1885253
Overzicht van het wetgevend kader
1. Mundiaal niveau: op VN niveau
- De FAO, Food and Agriculture Organisaton. Voedsel en agricultuur organisate heef als belangrijkste
streven wereldwijde voedselvoorziening. Is na de tweede wereldoorlog ontstaan, toen was er veel
hongersnood. Lid van de verenigde nates.
- De WHO, World Health Organisaton. Opgesteld met als doel de bevolking gezond te houden. Lid van
verenigde nates. Veel labo over de wereld, treden op bij SARS, vogelgriep enz.
- De WHO en FAO hebben een commissie die bekend staat als de CODEX Alimentarius (voeding), omdat
er meer nood kwam aan wetgeving. Deze stmuleert hoe de handel moet gebeuren, beperkt fraude en stelt
minimale kwaliteitsregels. De mundiale wetgeving stelt de basis voor de Europese en Natonale wetgeving.
www.codexalimentarius.net en htps://youtube.be/Ph6NN/V7QVVK
2. Europees niveaus
Dit is een eigen nog strengere wetgeving voor alle E/ landen. De E/ is opgericht om landbouw en producte
van voedsel te monitoren. Dit is een uniforme wetgeving, de regels zijn overal even streng. Dit is belangrijk om
concurrente uit te sluiten. Hierdoor heef iedereen dezelfde garante op voedselveiligheid. Vrije handel kan
ook gegarandeerd worden. Daarom is er een uniforme en gecontroleerde rol van de dierenarts nodig en
worden Europese faculteiten DGK aan de Europese visitate onderworpen. Europa legt deze wetgeving op aan
alle lidstaten.
Het Europees voedselveiligheidsbeleid werd vastgelegd in het Groen boek en inaal afgewerkt in het Wit Boek.
Een rechtskader voor de hele voedselketen. Gebaseerd op vijf grondbeginselen:
1. Een geïntegreerde benadering van de voedselketen
2. De risicoanalyse als grondslag van het beleid
3. De verantwoordelijkheid van de exploitant en juridische verantwoordelijkheid.
4. De traceerbaarheid van de producten tjdens alle stadia van de voedselketen, tracking and tracing door
barcodes en oormerken
5. Het recht van de consument op duidelijke en precieze informate.
Het EFSA is een Europese waakhond. Houdt vinger aan de pols en voert om de risicoanalyse uit en zal de
aanbevelingen formuleren naar de E/. De E/ wetgeving ligt vast vat een Europese lidstaat moet afdwingen
van zijn burgers, er wordt een duidelijke lijn gesteld. www.EFSA.europa.eu/en/aboutefsa
3. Natonaal niveau
Elke Europese lidstaat volgt de E/ wetgeving. De FOD, federale overheidsdienst, staat in voor de
volksgezondheid, veiligheid van de voedselketen en het leefmilieu in samenwerking met het FAVV.