Situering
Ontwikkelingspsychologie probeert te begrijpen hoe een mens zich ontwikkelt
van conceptie tot dood. Ze kan zich onder andere richten op:
De fysieke ontwikkeling
o Ontwikkeling van het lichaam, waaronder spieren, de hersenen, de
zintuigen enz.
De cognitieve ontwikkeling
o Op welke manier wordt het gedrag van mensen beïnvloedt door de
manier van denken?
o Het geheugen, aandacht, de hogere waarneming en intelligentie
De sociale ontwikkeling
o De manier waarop een kind zich gedraagt bij anderen, hoe de emoties
daarbij ontwikkelen, waarom het kind zich aan iemand hecht, relaties
aangaat enz.
De persoonlijkheidsontwikkeling
Nature : De genetische code die in het DNA van een cel van een levend wezen
kan worden gevonden. Een aangeboren programma. Het gedrag van het kind
wordt bepaald door factoren zoals leeftijd, intelligentie en sekse.
Nurture : De invloed dei de omgeving op het kind heeft.
Het is echter fout om te denken dat het gedrag van kinderen ofwel aan het ene
ofwel aan het andere moet worden toegeschreven. Vrijwel elk gedrag is een
samenspel van aangeboren (nature) en verworven (nurture) factoren.
Volgens Rigter (2013) is het wel zo dat aangeboren factoren niet overal even
sterk tot uiting komen. Zoiets kan men onderzoeken door middel van
tweelingenstudies waarbij de 2 kinderen in een andere omgeving opgroeien.
Het goed aanleren van vaardigheden is soms gebonden aan een bepaalde
periode. Men noemt dit leren binnen de sensitieve periode. Binnen deze perioden
zijn de invloeden van de omgeving dan het sterkst voelbaar.
Zelfbepaling en autonomie
= gedrag waarbij het kind zelf kiest en bepaalt.
Men spreekt in dat verband van het actieve, het autonome of het creatieve
kind.
Het vermogen om hun eigen ontwikkeling te sturen, neemt toe met de leeftijd
Het opvoeden van kinderen
Het onderwijzen van kinderen
Het uitstippelen van een beleid
Het nemen van beslissingen ten behoeve van het welzijn van het kind in het
algemeen
Is de ontwikkeling van het kind continu of niet?
Kwalitatieve benadering
o stapsgewijs
o Gaat ervan uit dat er binnen elk stadium vaardigheden zijn die in het
vorige stadium nog niet aanwezig waren
Kwantitatieve benadering
o Geleidelijke verandering
o Gaat ervan uit dat eigenschappen van gedrag niet verdwijnen of
verschijnen, maar veeleer sterker of zwakker
Een aantal visies op de ontwikkeling van kinderen
Psychodynamische benadering
o Oorsprong: begin van de vorige eeuw
o Invloed van het gezin
o Wisselwerking tussen het onbewuste van een individu en zijn omgeving
o Ervaringen in de kindertijd van cruciaal belang voor de sociale
ontwikkeling en de persoonlijkheidsontwikkeling
Behaviorisme
o OF ‘de leertheorie’
o Oorsprong: eerste helft van de twintigste eeuw
o Ervaringen nodig om gedrag aan te leren
o Leren = beleven
o We starten met tabula rasa (onbeschreven blad)
o Veel aandacht voor de efecten van straf en beloning
o Conditionering werd uitvoering onderzocht:
Klassieke conditionering
Leert het individu een toekomstige ervaring te voorspellen
Een oorspronkelijke neutrale gebeurtenis wordt verbonden
met iets anders, wat op zich een refee uitlokt
Operante conditionering
Leren dat gedrag aanleiding geeft tot een bepaald gevolg
Men leert iets doen omdat men weet dat er iets
aangenaams volgt
, Cognitief-wetenschappelijke benadering
o Oorsprong: tweede helft van de twintigste eeuw
o Richt zich naar wat mensen denken, hoe ze waarnemen, hoe ze
informatie verwerken en onthouden en op welke manier hun denken
een invloed uitoefent op hun gedrag
o De denkprocessen achter het gedrag
o Verwerkingsprocessen
Sociaal constructivisme
o Constructie van kennis op basis van voorgaande kennis
o Leren = resultaat van denkactiviteiten: nieuwe informatie verbinden
aan al gekende kennis (= kennisconstructie)
o Zelf met vaardigheden ervaringsleren
Dynamische systeemtheorie
o Ontwikkeling kan tot stand komen doordat eigenschappen binnen en
buiten het kind voortdurend op elkaar werken:
Systeem (omgeving + kind)
Relaties
Interacties
Conteet
o Zelforganisatie = organiseren en reorganiseren van een evenwicht in
relatie tot de omgeving
Neurowetenschappelijke benadering
o Verbanden tussen de functies van de hersenen en gedrag
o Met een ‘biologische bril’ naar het gedrag gekeken
Onderzoeksmethodes voor de ontwikkelingspsychologie
Observationeel onderzoek
meest eenvoudige manier!
hierbij mag je niet manipuleren
best ook video opnemen en herbekijken
(Kinderen mogen het niet door hebben)
Direct noteren wat men ziet of hoort, aan de hand van een korte schriftelijke
neerslag, of men kan in een vooraf opgestelde observatielijst de voorkomende
gedragingen scoren.
Het resultaat zegt op zich niets, wel als je het vergelijkt met anderen.
, Experimenteel onderzoek
oorzakelijke of causale verbanden
hier kan je wel manipuleren
Hier wordt onderscheid gemaakt tussen:
Afhankelijke variabele
o Iets waarvan men het efect verwacht te zien
o Bv: scores op huistaken
Onafhankelijke variabele
o Iets waarvan men verwacht dat ze efect heeft p de afhankelijke
variabele
o Bv: het soort huiswerk
Longitudinaal onderzoek
de veranderingen in de ontwikkeling van het kind bestuderen door een groep
kinderen over de jaren heen te volgen
verschillende leeftijdsgroepen zijn perfect vergelijkbaar
Zowel voor observationeel onderzoek als voor eeperimenteel onderzoek is dit
mogelijk!
Cross-sectioneel onderzoek
groep kinderen van verschillende leeftijden onmiddellijk met elkaar vergelijken
kinderen niet volgen naarmate ze ouder worden
individuele ontwikkelingstrajecten zijn echter niet of moeilijk te achterhalen
Zowel voor observationeel onderzoek als voor eeperimenteel onderzoek is dit
mogelijk!
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur JolienOnijn. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.