,Voorwoord
Voor u ligt het eindrapport ‘Behoefteonderzoek rondom verlies- en rouwbegeleiding bij Stichting Het
Werkt’. Dit eindrapport is geschreven in het kader van mijn afstuderen aan de opleiding Sociaal
Pedagogische Hulpverlening aan Avans Hogeschool te ’s-Hertogenbosch. Binnen een tijdsbestek van
vijf maanden is onderzoek verricht naar de behoeften van cliënten met een autisme spectrum
stoornis met betrekking tot verlies- en rouwbegeleiding binnen Stichting Het Werkt. Ook is er
onderzoek gedaan naar de behoeften van medewerkers rondom het kunnen bieden van verlies- en
rouwbegeleiding aan cliënten binnen Stichting Het Werkt. Gedurende deze vijf maanden heb ik veel
mogen leren van mensen die ieder op hun eigen manier hebben bijgedragen aan het
onderzoeksproces.
Het eindrapport is geschreven in opdracht van Stichting Het Werkt. Na goedkeuring van mijn zelf
ingebrachte onderzoeksvraag door Silvie Janssen- van Gool heb ik met plezier gewerkt aan dit
onderzoek. Het onderzoek heeft mij veel nieuwe inzichten gegeven in zowel verlies- en
rouwbegeleiding als in het autisme spectrum stoornis. Met behulp van cliënten, medewerkers en
professionals uit het sociaal maatschappelijk werkveld heb ik de onderzoeksvraag kunnen
beantwoorden. Mede door de begeleiding van Hans Trienekens en Pascal Schwab en de mogelijkheid
om ten allen tijden vragen aan hen te stellen, kreeg ik meer inzicht in mijn onderzoeksproces.
Bij dezen wil ik graag alle respondenten bedanken voor de bijzonder fijne samenwerking. Zonder de
oprechtheid, meningen en medewerking van de respondenten had ik dit onderzoek nooit kunnen
uitvoeren. Daarnaast wil ik ook Stichting Het Werkt en haar medewerkers bedanken voor de
ondersteuning en hulp.
In het bijzonder wil ik mijn moeder, José van den Oever, en mijn zus, Nena van den Oever, bedanken
voor het te allen tijden bieden van nabijheid en steun bij zowel dit onderzoek als mijn gehele
studieloopbaan. Ook mijn begeleidend docent, Pascal Schwab, praktijkbegeleider vanuit Stichting
Het Werkt, Hans Trienekens, Harrie van der Steen, Glenn van den Akker, Florian Langelaar en Teun
van der Steen wil ik bedanken. Jullie hebben mij enorm geholpen en goede steun gegeven gedurende
het onderzoek. Allen met een kritische blik, bruikbare feedback en op ieders eigen identieke wijze.
Met veel enthousiasme presenteer ik dan ook het resultaat van mijn onderzoek.
Papa, deze is voor jou.
Romy van den Oever
’s-Hertogenbosch, mei 2018.
3
, Inhoudsopgave
Voorwoord ....................................................................................................................... 3
Samenvatting ................................................................................................................... 7
1. Inleiding ....................................................................................................................... 8
2. Probleemanalyse .......................................................................................................... 9
2.1. Beschrijving van de beroepspraktijk en de doelgroep ............................................ 9
2.1.1. Beschrijving doelgroep Stichting Het Werkt .................................................... 9
2.2. Aanleiding .............................................................................................................. 9
2.3. Analyse ................................................................................................................. 11
2.3.1. Stichting Het Werkt ........................................................................................ 11
2.3.2. Verlies en rouw. .............................................................................................. 11
2.3.3. Autisme Spectrum Stoornis (ASS) .................................................................. 12
2.3.4. Verlies en rouw bij mensen met ASS .............................................................. 13
2.3.5. Belang van het onderzoek .............................................................................. 14
2.4. Doelstelling en de probleemstelling ...................................................................... 14
2.4.1. Doelstelling .................................................................................................... 14
2.4.2. Hoofdvraag ..................................................................................................... 14
2.4.3. Deelvragen ..................................................................................................... 14
2.4.4. Begripsafbakening .......................................................................................... 14
3. Onderzoeksontwerp .................................................................................................... 16
3.1. Onderzoeksdesign ................................................................................................. 16
3.2. Data verzameling .................................................................................................. 16
3.3. Beschrijving onderzoeksdoelgroepen .................................................................... 17
3.4. Steekproef en populatie ........................................................................................ 18
3.5. Operationalisatie................................................................................................... 18
3.6. Data-analyse ......................................................................................................... 20
4. Theoretisch kader ........................................................................................................ 21
4.1. Verlies en rouw ..................................................................................................... 21
4.1.1. Rouw en het rouwproces. ............................................................................... 21
4.1.2. Fasen van rouw en rouwarbeid ....................................................................... 22
4.1.3. Rouwrituelen .................................................................................................. 22
4.1.4. Spiritualiteit ................................................................................................... 23
4.1.5. Geloof en levensbeschouwing ......................................................................... 23
4.2. Verlies- en rouwbegeleiding ................................................................................. 23
4.2.1 Verlies- en rouwbegeleiding bij mensen met ASS ............................................ 24
4.2.2. Rouw en het rouwproces bij mensen met ASS ................................................ 24
4.2.3. Sociale interactie ............................................................................................ 25
4.2.4. Verlies- en rouwbegeleiding ........................................................................... 25
4.3. Methoden en methodieken bij verlies- en rouwbegeleiding .................................. 26
4.3.1. Psycho-educatie ............................................................................................. 26
4.3.2. Psychosociaal begeleiden ............................................................................... 27
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur rvo. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €2,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.