We lichten twee concepten toe:
1. De ouderbegeleidende posi e met o.a. de drie poten
2. Het bufferdenken
1/ Ouderschapstheorie en ouderbegeleiding
1.1 Alice Van der Pas
Alice Van der Pas = AVP
De Nederlandse Dr. Alice Van der Pas (1934-2017) werkte 30 jaar als ouderbegeleider en gezinstherapeute in
Nederland en ook 3 jaar in de Verenigde Staten.
Ze hee meerdere publica es op haar naam waaronder haar meesterwerk: een 10-delig handboek voor
methodische ouderbegeleiding (1996 tot 2017).
o Nederlandse psychologe en gezinstherapeute
o Methodische ouderbegeleiding
Alice Van der Pas weet heel goed waarover ze spreekt.
o Het is geen theore sch model
o Wel een prak jkmodel vanuit gezinnen = opsomming van ervaringen in het werken met ouders.
Haar boek is een verzameling van verhalen, ze hee nooit theorie gebruikt
o Wel een prak sch model
3. .
Zie ook interview canvas !
1.2 Methodische ouderbegeleiding
Bij problemen in een gezin denkt men, het zal wel aan de ouders liggen. AVP laat dat in het midden en
kijkt hoe dit vanuit de ouders loopt.
Ouderbegeleiding houdt zich bezig met vragen zoals:
o Hoe ervaren / beleven ouders ouderschap en opvoeding?
o Zijn er opvallende verschillen tussen moeders en vaders?
o Wat onderscheidt ouders die het ouderschap naar tevredenheid vervullen van ouders die het niet
of moeilijk aankunnen?
o Hoe willen en kunnen ouders worden ondersteund in posi ef ouderschap?
o Hoe kunnen professionals toegerust worden met kennis en vaardigheden om op een
professionele manier met ouders te werken?
We moeten als we naar opvoeding kijken ook circulair gaan denken. Bv. diagnose hee een impact op
client maar ook op diens omgeving.
Bv. Hoe beleven ouders met kinderen van ADHD het? Hoe is dat voor jou als ouder om constant achter
zijn vodden te zi en?
1
, Hoofdstuk 6: Ouderschapsbegeleiding – Van der Pas
2 verschillende pe en
‘Ouderbegeleidende posi e’… Wat dan met de kinderen?
AVP trekt wel steeds de kaart van de ouders, maar dat is daarom niet ten koste van de kinderen.
Visie binnen hulpverlening: ‘wie de ouders helpt, neemt helemaal geen stelling in tegen de kinderen’!
o Niet omdat je structuur biedt, dat kind ook die structuur volgt ! bv impulsief kind
o Niet interpreteren: Wie ouders helpt gaat tegen kind in … Neen! In tegendeel.
o Vanuit systemisch benaderen = geen standpunt, we beoordelen niet, we beschrijven !!
Wij hebben de neiging om onmiddellijk pet van de bescherming t.o.v. het kind op te nemen. Het is niet
omdat je bezig bent met de ouders en naar hun luistert, dat je niet zorgt voor de kinderen. Dat staat los
van elkaar !
Een verschillende posi e
Vanuit haar ervaring in het begeleiden van ouders benadrukt Van der Pas dat er een wezenlijk verschil is in de
manier van werken tussen:
• wat zij noemt de ‘ouder-begeleidendeposi e’ (OBP)
• en deze waarbij men in eerste instan e solidariteit toont met en opkomt voor de rechten, veiligheid,
zorg en ondersteuning van het kind.
De ouderbegeleidende posi e
Als men ouders als cliënt hee , zit men als hulpverlener in een speciale posi e.
Het maakt niet uit of men ouderbegeleider van beroep is of iemand die slechts nu en dan werkt met ouders,
men komt sowieso in een ouderbegeleidende posi e te zi en.
Alice Van der Pas beschrij deze posi e als het in de schoenen van ouders (kunnen) gaan staan in plaats van in
die van het kind (kindbegeleidende posi e).
Beschermreflex
De maatschappij en de meeste hulpverlening in het westen is solidair met de kinderen, niet met de ouders (zie
verder).
Hulpverlening en overheidsinstan es komen vanuit een beschermingsreflex, tussen als er problemen zijn. Men
werkt vooral cura ef, veel minder preven ef rond ouderschap.
Inzetsconcept
Van der Pas kijkt in de omgang met ouders naar die ouder(s) vanuit ‘het inzetsconcept’.
Het ‘inzetsconcept’ houdt in dat men als ouderbegeleider in de houding en het handelen naar de ouder toe,
ervan uitgaat dat die ouder fundamenteel zijn of haar best doet om het zo goed mogelijk te doen voor zijn of
haar kinderen.
Moeilijk
Dit is een visie die, vanuit een kind-begeleidende posi e moeilijk vol te houden is als men ziet dat de veiligheid
van de kinderen door de ouders in gevaar gebracht wordt.
Het spreekt voor zich dat voor begeleiders en opvoeders, die in eerste instan e opkomen voor het kind, de
persoon met een beperking, de zorgvrager, … de posi e van ouderbegeleider een hele uitdaging is.
2
, Hoofdstuk 6: Ouderschapsbegeleiding – Van der Pas
Dialoog
In de ouderbegeleidende posi e zal men via vragen en in dialoog samen verkennen hoe de zoektocht als ouder
verloopt, in zijn brede context en met veel aandacht voor de bufferprocessen (zie verder).
1.3 Mythes
Brochures gaven vroeger steeds een beeld weer van ouders die er goed uitzagen, met een baby die er
proper uitzag … enz. Dit gaf geen realis sch beeld weer van de werkelijkheid.
Als gevolg gaat binnen de westerse cultuur verschillende mythes rond over ‘goed ouderschap’.
• ‘Kinderen van een goede moeder zijn al jd lief en makkelijk’
• ‘Een goede ouder hee nooit nega eve gevoelens ten aanzien van zijn kinderen’
• ‘Een goede moeder hee kinderen die zich al jd goed gedragen’
• ‘Goede ouders weten al jd precies wat hun kind nodig hee ’
Opvoedingsvaardigheden
• Wanneer er iets misgaat in de opvoeding, wordt te veel gefocust op de vaardigheden van ouders,
terwijl het maar de vraag is of dat het echte probleem is.
• We hebben al snel een oordeel klaar. Het is de verantwoordelijkheid van de ouders = ‘Je oogst
wat je zaait’.
• Bv. gedrag kind niet goed op school … worden ouders er op afgewezen.
Ouderschapsbegeleiding is niet hetzelfde als opvoedingsvaardigheden
• In methodische ouderschapsbegeleiding is er aandacht voor de complexiteit van ouderschap.
• AVP vraagt aandacht voor die complexiteit en zonder waardeoordeel te begeleiden.
Via vragen samen gaan verkennen hoe zoektocht als ouder verloopt.
• De focus ligt op buffers die ouders helpen hun ouderrol goed in te vullen.’
1.4 Verkeerde posi e
We moeten, volgens AVP, daarvan weg!
In de HV gaan we op weg met de ouders en niet vertrekken van wetende
De ouderbegeleidende posi e is NIET
Begeleider ziet zichzelf als ‘wetende’ en handelt vanuit zijn eigen ervaring en kennis.
o ‘Ik kan, ik kan wat u niet kan’ posi e
o De ‘geef maar hier, dat kind’ posi e
o De ‘wij zien, wij zien wat u niet echt ziet’ posi e
o De ‘wat wil je, met die ouders’ posi e
De ouderbegeleidende posi e: wat het niet is!
De begeleider ziet zichzelf als de ‘wetende’ en handelt vanuit zijn eigen ervaring en kennis. Op deze manier kan
hij voorbijgaan aan de deskundigheid van de ouder in kwes e.
De kans is bovendien groot dat hij voorbijgaat aan de drie aannames van Alice van der Pas.
3
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur Shera. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
