PSYCHOLOGIE –
SEMESTER 1
,Inhoudstafel
HOOFDSTUK 1: PSYCHOLOGIE ALS
WETENSCHAP
Wat is psychologie?
= onderzoek naar menselijk gedrag, hoe mensen zijn & zich gedragen, innerlijk
leven
Psyche = ziel van de mens / logos = woord, gedachte, rede
Gegroeid uit de filosofie
Verschillende disciplines
Watson: grondlegger van psychologie
Nature / nurture (behaviorisme)
, Je kan de mens vormen hoe je wilt
Aanleg/ DNA
Sigmund Freud: legde de basis van psychoanalyse
Controversieel / seksualiteit
Steven Pinker = evolutiepsychologie --> Darwin
Welk gedrag nodig voor evolutie?
Samenwerken & empathisch zijn
Daniel Kahneman = cognitieve psychologie
Ons denken/cognities
Psychologie:
Verschillende stromingen: verschillende kijk op de mens
Diverse stromingen van 19e eeuw tot nu
- Eerste helft vorige eeuw: psychodynamische theorie vs.
behaviorisme
- Gevolgd door stromingen die er los van stonden
- Eind van de eeuw:
° nieuwe stromingen die verder aan de slag gaan met bouwstenen
uit eerdere stromingen
° evidence based
Verschillende onderverdelingen:
Wijsbegeerte of filosofie
Formele wetenschappen zoals wiskunde & logica
Ervaringswetenschappen:
- Natuurwetenschappen: feiten, experimenten & deductie, verklaren
is een fenomeen kunnen onderbrengen in een algemeen aanvaarde,
causale samenhang van de werkelijkheid = nomothetische
wetenschappen
- Geesteswetenschappen: begrijpen & vatten, mens begrijpen =
ideografische wetenschap
Verhouden zich op verschillende manieren op elkaar:
Een reactie op elkaar
Ontstaan uit elkaar
Bouwen verder op elkaar
1 KENMERKEN VAN WETENSCHAP
Domein ° Het onderwerp van een bepaalde wetenschap of discipline
° verschillende stromingen binnen de psychologie concentreren
zich vaak op verschillende onderwerpen:
Bv.:
- Behaviorisme > gedrag
- Psychoanalyse > onbewuste
Hypothesen & Systematische & hiërarchische ordening van inzichten &
theorieën causale verbanden over een bepaald gebied van de
werkelijkheid
Theorie bouwen = hypothesen opstellen
, Vormen hypothesen --> toetsen die hypothesen: klopt:
theorie maken / klopt niet: niet opnemen
Zoeken naar verbanden
Reductie = elke wetenschap is een vereenvoudiging van de totale
werkelijkheid
Kracht van wetenschap ligt in isoleren deelsystemen
H20 (Edmund Husserl)
Menselijk gedrag is zo complex & heel veel factoren die
ons gedrag beïnvloeden waardoor je heel veel
verschillende punten hebt en je verplicht bent te
reduceren
Hele kleine dingen nemen en zuiveren --> zoeken naar
verbanden
Je kan zo goed mogelijk onderzoeken maar eigenlijk het
zijn en het blijven een stuk hypothesen omdat we het
niet zijn = what's it like to be a bat?
Iedere psychologische theorie faalt
Intersubjectiev = iets is geldig of waar voor elk een van een aantal subjecten
e Vb: god, ufo’s, verzinsels over vak & leerkracht
overeenstemmi = je maakt afspraken onderling, om elkaar een beetje te
ng dekken & weten wat je moet doen en waar je je moet
aanhouden
Wetenschap = groep mensen die regels hebben over
wetenschappelijke punten die ze allemaal nakomen, we
houden ons aan de wetenschappelijke regels
Wetenschap streeft naar intersubjectieve
overeenstemming tussen diegenen die zich aan
wetenschappelijke regels houden
Formulering = vakjargon, hoe definiëren we bepaalde begrippen
Nauwkeurig, precies, ondubbelzinnig, communiceerbaar
Afbakenen vakgebied, weren buitenstaanders
Bv.: oedipuscomplex, IQ
Voortgang Wetenschap evolueert
Paradigma’s volgen elkaar op & zijn tijdgebonden
- Samenhangende wetenschappelijke visie,
theorieën, begrippenkaders &
onderzoeksmethoden
- Een referentiekader: welke vragen zijn er & hoe
moeten we die oplossen?
- Zienswijze, filosofisch uitgangspunt, grondhouding,
wereldbeeld
Cyclische voortgang
- Feiten, hypothesen, toetsen in een
onderzoeksopzet (bv. experiment)
- Integreren in theorie
We mogen niet zomaar alles onderzoeken wat we willen
--> paradigma: stuurt wat we mogen onderzoeken:
visies, theorieën, kaders & methodes
Ieder burger heeft recht om een gelijkwaardige plaats te
krijgen in de maatschappij = burgersparadigma, als je
onderzoek doet moet je daar mee rekening houdt zodat
je niemand uitsluit in de maatschappij
Er blijven altijd vragen onbeantwoord, je blijft
onderzoeken om nieuwe antwoorden te zoeken =