JOURNALISTIEK EN CROSSMEDIALITEIT
Mondeling examen met schriftelijke voorbereiding
- 2 algemene vragen die peilen naar inzicht in de behandelde thema’s (7/20 per vraag)
- 2 kleinere vragen die peilen naar kennis: bv. definitie van een begrip, een theoretisch concept, een organisatie, … (3/20 per begrip)
INHOUD
Introductie ........................................................................................................................................................................ 3
Doel van de cursus .................................................................................................................................................... 3
Inhoud van de cursus ................................................................................................................................................ 3
1. Activiteiten van actoren, ‘actants’ en ‘audiences’ in het hybride mediasysteem ........................................................ 3
1.1. Crossmedialiteit (en convergentie) ....................................................................................................................... 3
1.2. Journalistiek in transitie – Het hybride mediasysteem ~Chadwick ....................................................................... 4
1.3. Crossmedia journalistiek ........................................................................................................................................ 5
1.3.1 Centrale vragen in journalistiek en crossmedialiteit ....................................................................................... 6
2. nieuwsgebruik in een crossmediale context ................................................................................................................. 7
2.1. Nieuwsgebruik anno 2023 ..................................................................................................................................... 7
2.1.1. Nieuwsrepertoires: crossmediaal, persoonlijk, moebiel ................................................................................ 7
2.1.2. Crossmediaal nieuwsgebruik .......................................................................................................................... 7
2.1.3. Incidentele nieuwsconsumptie → Tekst......................................................................................................... 9
2.1.4. Nieuwsmijding en betaalbereidheid voor nieuws ........................................................................................ 10
3. Waardevolle journalistiek ........................................................................................................................................... 10
Wat is waardevolle journalistiek?- tekst Meijer ......................................................................................................... 10
4. Nieuwsverwarring: Wat is nieuws (niet)? Journalistiek VS contentmarketing ........................................................... 12
4.1.Wat is nieuws? ...................................................................................................................................................... 12
4.1.1. Nieuws als content: ....................................................................................................................................... 12
4.1.2. Journalistiek of niet? ..................................................................................................................................... 12
4.2. content confusion (Amazeen): studie over reclameherkenning ......................................................................... 12
4.3. vergagende grenzen tussen journalistiek en contentmarketing/branded content............................................. 14
4.3.1. Journalistiek of niet? ..................................................................................................................................... 14
5. Nieuwsverwarring: journalistiek vs Fake news ........................................................................................................... 15
5.1. Fake news als genre ............................................................................................................................................. 15
5.1.1. Des- mis- en malinformatie → hybridesering van ‘echt nieuws’ en ‘nepnieuws ......................................... 16
5.1.2. 7 subgenres van ‘fake news’ ......................................................................................................................... 18
5.2. Fact- checking als wapen tegen mis- en desinformatie ....................................................................................... 18
5.2.1. Fact checking als nieuw journalistiek genre.................................................................................................. 18
5.2.2. Effectiviteit van factchecking ........................................................................................................................ 19
5.3. Fake news als label............................................................................................................................................... 19
5.3.1. Dalend vertrouwen in de media ................................................................................................................... 19
5.3.2. Intimidatie tegengaan: verschillende initiatieven ........................................................................................ 20
6. De affordances van sociale media voor nieuws en journalistiek (incidentiele nieuwsconsumptie) .......................... 21
6.1. Technologische affordances van media voor nieuws .......................................................................................... 21
, 6.1.1. Defnitie van news engagement .................................................................................................................... 21
6.1.2. Social shaping of technology (SST): interactie tussen technologie en mens ................................................ 21
6.1.3. Invloed van technologische affordances op nieuwsgebruik ......................................................................... 23
6.1.4. Conclusie ....................................................................................................................................................... 25
7. News engagement: emotie in journalistiek ................................................................................................................ 25
7.1. De audience turn in journalistiek ......................................................................................................................... 25
7.1.1. Audience engagement .................................................................................................................................. 26
7.1.2. De audience turn en de emotional turn in journalistiek............................................................................... 26
7.2. from abstract news users to living citizens - Gajardo, Meijer en Domingo ......................................................... 28
7.2.1. Van abstracte ‘nieuwsgebruiker’ naar ‘een levendige burger’ ..................................................................... 28
7.2.2. Van de ‘geïnformeerde burger’ naar een ‘levendige burger’ ....................................................................... 29
7.3. Naar een meer constructieve journalistiek? gebruik tekst Beckett&Deuze ........................................................ 29
7.3.1. Connectie, emotie en vertrouwen ................................................................................................................ 29
7.3.2. Hoe vertrouwen tussen bedia en publiek herstellen? .................................................................................. 29
7.3.3. Constructieve journalistiek- Hermans & Gyldenstedt .................................................................................. 30
8. Analytics in de journalistiek ........................................................................................................................................ 30
8.1. Analytics in redacties ........................................................................................................................................... 30
8.2. Wat zijn metrics? ................................................................................................................................................. 31
8.2.1. 4 soorten metrics .......................................................................................................................................... 31
8.2.2 Voorbeelden van analytics ............................................................................................................................. 31
8.2.3. Bedreigin voor journalistiek autonomie? ..................................................................................................... 33
8.3. Analytics in 11 vlaamse nieuwsredacties ............................................................................................................. 34
8.3.1. 6 gebruiken van analytics.............................................................................................................................. 34
9. Automatisering van de journalistiek: invloed van algoritmes en AI op nieuwsproductie en distributie ................... 35
9.1. Computationele journalistiek- Zamith,R. Libretexts ............................................................................................ 35
9.1.1. Verschillende soorten computationele journalistiek .................................................................................... 35
9.2. Invloed van algoritmes en AI op journalistieke nieuwsproductie........................................................................ 35
9.2.1. Studie naar gebruik van AI in nieuwsorganisaties (2023) ............................................................................. 35
9.2.2. De impact van algoritmische tools op journalistiek ...................................................................................... 36
9.2.3. Ethische bedenking bij gebruik van ChatGPT in journalistiek ....................................................................... 36
9.2.4. Transparantie bij gebruik van algoritmishe tools en AI in journalistiek ....................................................... 37
9.2.5. Toekomst van Google search: Search generative experience ...................................................................... 37
9.3. invloed van algoritmes an AI op nieuwsdistributie .............................................................................................. 38
9.3.1. Recommender systems ................................................................................................................................. 38
Voorbeeldvragen............................................................................................................................................................. 38
,INTRODUCTIE
DOEL VAN DE CURSUS
1. Wat zijn de belangrijkste recente technologische, sociale en economische ontwikkelingen voor de
nieuwssector?
2. Wat is de stand van het onderzoek rondom digitalisering van de journalistiek?
3. Hoe kunnen we ons de toekomst van nieuws en journalistiek verbeelden in de digitale mediaomgeving?
INHOUD VAN DE CURSUS
Focus op 5 fundamentele veranderingen
1. Platformisering: de impact van socialemediaplatformen op de nieuwsindustrie
a. = de opkomst van sociale media platformen en hun impact op de nieuws industrie
2. Audience engagement: het veranderende gedrag van de nieuwsgebruiker en de ‘audience turn’ in
journalistiek (1)
3. Mediakritiek, wantrouwen en nieuwsgeletterdheid in een digitale mediaomgeving
4. Dataficatie van de journalistiek: automatisering (AI), algoritmisering, personalisering
a. Wordt meer klemtoon gelegd op de dataficatie van de journalistiek
5. (Ondernemerschap en innovaties in (en buiten) de nieuwsmediasector)
1. ACTIVITEITEN VAN ACTOREN, ‘ACTANTS’ EN ‘AUDIENCES’ IN HET HYBRIDE MEDIASYSTEEM
1.1. CROSSMEDIALITEIT (EN CONVERGENTIE)
“De strategie achter crossmediale (nieuws-) activiteiten is het aanspreken van
verschillende doelgroepen, op verschillende momenten van de dag, met
verschillende vormen van dezelfde content, om zo aan verschillende noden
van het publiek op verschillende distributieplatformen tegemoet te komen
“(Robert Picard)
• Crossmediale nieuwsproductie
o Vandaag de dag is het een tijd van hybride mediagebruik: Dit wil zeggen dat bijvoorbeeld de krant
ook via sociale media, een app… kan worden geconsumeerd. Convergentie van technologie
waardoor er geen onderscheid meer is tussen drager, platform en content (= nu dus allemaal door
elkaar)
o Alle mediabedrijven moeten hun activiteiten zodanig afstemmen op de doelgroepen en nadenken
hoe je de verschillende groepen kunt bereiken (high choice media environment: zelf niet meer
opzoek gaan naar nieuws, media moet onze aandacht trekken) Media moet nadenken wat ze via
welk platform aanbieden
• Crossmediale nieuwsverspreiding: hoe geraakt het nieuws tot bij de consument?
o Als journalist vroeger: printlogica = primeur houden tot de volgende dag.
▪ Gebeurt soms nog maar momenteel is het vooral digital first
o Als journalist NU: je verspreid het ONMIDDELLIJK
▪ Digital first mentaliteit
▪ Andere werkuren dan vroeger (in shiften bvb)
▪ Niet enkel meer schrijven voor de klassieke mediavormen (krant) maar ook voor de digitale
vormen (→ crossmediaal schrijven)
• Crossmediaal nieuwsgebruik: hoe gaan we er zelf mee om?
o Dit beïnvloedt ook onze beoordeling over de journalistiek
o Nieuws consumeren kan tegenwoordig op elk moment op elke plaats.
o Door crossmediaal gebruik treedt er meer en meer een gevoel van overload op
➔ Nieuwsproductie en nieuwsgebruik vindt op verschillende platformen plaats → crossmediaal: sociale media,
digitale media (zit ook sociale bij) en traditionele media (= krant, tv, radio...)
, ➔ Convergentie, hybride en crossmediaal: alles loopt door elkaar. Dit is logisch en de realiteit van vandaag. MAAR
het heeft ook serieuze consequenties gehad voor de dag van vandaag bijvoorbeeld digital first en andere werkuren
en werkmanieren voor journalisten.
➔ We moeten nadenken over hoe oude en nieuwe technologieën met elkaar botsen en hoe nieuwe zaken structuur
kunnen geven
➔ De metrics/cijfers geven redacties de mogelijkheid om hun consument te begrijpen om zichzelf zo door te
verkopen (denk aan verdienmodel) + hoe kunnen redacties op een slimmere manier omgaan met de metrics?
➔ Nieuws dat enkel in de krant komt (dus niet crossmediaal) wordt bijna nooit meer opgemerkt
Crossmedialiteit= nieuwe media en oude media zijn voortdurend in wisselwerking en beïnvloeden elkaar
voortdurend. De onderlinge afhankelijkheid proberen we ook goed te begrijpen
Convergentie = het ontstaan van nieuwe media door samensmelting van oude en nieuwe media.
VB.: Convergentie omvat meer het technologische aspect: samenkomen van tv en internet naar WEB tv (=
digitale tv). Drager en programma zijn niet meer aan elkaar verbonden (programma’s online) en internet is
verbonden aan de televisie➔ DIGITALE TV → technologisch een hele uitdaging geweest maar heeft invloed
gehad op andere vormen van organisatie en nieuwsgebruik
1.2. JOURNALISTIEK IN TRANSITIE – HET HYBRIDE MEDIASYSTEEM ~CHADWICK
• Andrew Chadwick: “the hybrid media system is built upon interactions among older and newer media logics
where logics are defined as technologies, genres, norms, behaviours and organizational forms”
• “It’s not a question of either/or, but a question of not only but also.”
o Niet ‘if, if’ maar ‘but also’… we zien hoe nieuws wordt gebracht en we zien ook hoe sociale media
hierop gaat reageren - breng het hele plaatje samen, als we naar een ding kijken moeten we naar
veel meer dingen gaan kijken
▪ Oude vs. nieuwe media- traditioneel vs. sociale media → zo was het- zo is het.
▪ De media nu begrijpen, niet gaan vergelijken tussen oude en nieuwe media, we moeten het
zien als een nieuw, hybride geheel waar restanten van de oude media nog botsen met de
nieuwe media.
▪ Het oude als het goede, het nieuwe als het bedreigende
▪ Automatische journalistiek is bedreiging van menselijke journalistiek: maar we moeten meer
kijken hoe we menselijke journalistiek maken met technologische ondersteuning. Bijna elk
stuk dat geschreven wordt, heeft google in zich. Google beïnvloed dus al de journalistieke
processen.
o We zitten met een mediaomgeving waarin de verschillende actoren/dragers/lagen elkaar
beïnvloeden → we moeten het omarmen als 1 systeem en niet zien als iets dat ons bedreigd.
• Filmpje: 5 jaar oud bevat geen verwijzing naar TikTok en YouTube.
o Nu: TikTok wel als een verspreidingsvorm van nieuws kunnen worden gezien.
o Belangrijk filmpje want toont belang regulering van platformen. Zowel platformen reguleren als
legacy media (= kranten/ omroepmedia van vroeger VRT, HLN…)
• Onderscheid tussen social media en legacy media blijven relevant maar neiging om samen te voegen.
• Platformen moeten verantwoordelijkheid opnemen om nieuwsverspreiding GEZONDER te maken en zorgen
voor minder fake news
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur XW. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €7,39. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.