Zorg op school: Samenvatting
Redelijke aanpassingen en UDL
Recht op redelijke aanpassingen
Een redelijke aanpassing:
Een concrete maatregel die de beperkte invloed, van een onaangepaste omgeving, op de participatie van een
persoon met een handicap/ onderwijsbehoefte kan neutraliseren
Het weigeren van een redelijke aanpassing is discriminatie
Een goede aanpassing:
• Ondersteuningsbehoeften van de leerling
• Ze laat toe dat de leerling evenwaardig met de andere leerlingen onderwijs kan volgen
• Stimuleert zelfstandigheid van de leerling
• Ze garandeert veiligheid
• Respecteert de waardigheid van de leerling
Soorten redelijke aanpassingen: REDICODIS
RE – Remediëren:
Individuele leerhulp aanbieden
DI – Differentiëren:
Variatie aanbrengen in de leerstof en de aanpak om beter te kunnen inspelen op de noden van individuele
leerlingen.
CO – Compenseren:
Het gebruik van technische hulpmiddelen toelaten, zoals een laptop met leessoftware, of een
spellingcorrector voor een leerling met dyslexie.
DI – Dispenseren: Bepaalde onderdelen van het leerprogramma laten vallen en waar mogelijk vervangen door
iets gelijkwaardigs.
S – Stimuleren: Leerlingen aanmoedigen en het positieve benadrukken.
UDL: Universeel ontwerp
• Lessen toegankelijker maken en uitdagender maken voor iedereen in je klas.
• Diversiteit als norm: Zoveel mogelijk leerkansen creëren aan een verscheidenheid van alle leerlingen.
• Flexibel omspringen met doelstellingen, methoden, … en blijft de lat hoog leggen voor iedereen
• Vooraf ontwerpen: Vaak efficiënter, relatief minder duur en minder stigmatiserend.
De principes van UDL
Camille De Roeck 3 EBAKO
,Principe 1: Betrokkenheid (Waarom)
Richtlijn 1: Op verschillende manieren interesse opwekken
• Via de actualiteit
• Betekenisvolle leertaken aanbieden
• Motiverende werkvormen aanbieden
• Keuzemogelijkheden
Richtlijn 2: Inzet en doorzettingsvermogen stimuleren
• Positief en veilig klasklimaat
• Constructieve feedback met focus op de eigen invloed
• Leerlingen laten samenwerken
• Tussendoelen
Richtlijn 3: Het inschatten en bijsturen van het leerproces ondersteunen
• Positieve verwachtingen gaan formuleren
• Helpende gedachten laten formuleren
• Zelfevaluatie en reflectieopdrachten in functie van het opbouwen van
o Een positief realistisch zelTeeld
o Correcte zelUennis
Principe 2: Informatie aanbieden (Wat)
Richtlijn 4: Verschillende zintuigen aanspreken
• Visueel: Foto’s, filmpje, schema, stappenplan, tentoonstelling, …
• Auditief: Toelichting, spreuk, muziek, verhaal
• Manipuleren en experimenteren, ervaren
• Leermateriaal flexibel en aanpasbaar (digitaal) aanbieden
• Werkboeken en cursus met tekst, foto’s, schema’s, cartoons, mindmaps, strips, …
Richtlijn 5: Structuur bieden en verduidelijken
• Verduidelijken
o Hoofd- en bijzaken
o Voorbeelden
o Gelijkenissen en verschillen, verbanden, relaties, wisselwerking
o Verklarende woordenlijst
• Structuur
o Inhoudstafel
o Pictogrammen
Richtlijn 6: Inzicht bevorderen
• Benutten en activeren van voorkennis
• Transfereren: Verwijzen naar eerdere ervaringen, andere situaties
• Generaliseren: Principes, regels en wetmatigheden
• Synthese: Mindmap, schema, onthoudkaart, …
Principe 3: Actie en expressie (HOE)
Richtlijn 7: Verschillende opties voor fysieke verwerking aanbieden
• Actie: Computergames (levels), gevarieerd (digitaal) oefenmateriaal, case-study, …
• Interactie: Interview, discussieforum, coöperatief leren, klasgesprek, debat, rollenspel, …
• Verschillende vormen van ondersteuning
o Hulpmiddelen
o Leerkracht en leerlingen
Camille De Roeck 3 EBAKO
, Richtlijn 8: Verschillende opties voor expressie en communicatie voorzien
Gevarieerde evaluatievormen
• Verhandelingen, portfolio
• Mondeling of schriftelijk examen, met hulp, verschillende soorten vragen
• ….
Verschillende vormen van ondersteuning:
• Aanbieden van hulpmiddelen
• De leerkracht en de leerlingen gaan de andere leerlingen ondersteunen
Richtlijn 9: het opstellen van doelen, plannen en strategieën ondersteunen
• Verduidelijken van doelen, evaluatievormen, evaluatiecriteria
• Proefexamens en voorbeeldvragen
• Sterk differentiëren in de ondersteuning van leerlingen bij de voorbereiding, uitvoering en evaluatie
van een taak
• Geef leerlingen zelf de kans om doelen te bepalen en een strategie uit te werken.
UDL en het zorgcontiniuüm
• UDL verstrekt de brede basiszorg voor alle leerlingen.
• Ook krachtig in andere fasen van het zorgcontinuüm
Camille De Roeck 3 EBAKO