Hoofdstuk 1: hoe verloopt het proces in social
casework?
Deel 1: inleidende begrippen
1) Begrippen: methode, methodiek en methodisch werken
Methodisch werken
Er zijn heel veel verschillende methodes, wat werkt er voor
bepaalde doelgroepen/situaties.
Methode
Een systematische, doelgerichte en procesmatige aanpak,
waarbij je bewust handelt om specifieke doelen te bereiken
in een bepaalde situatie.
Methodiek
De leer van een methode bevordert bewust en verantwoord
kiezen en handelen. De ontwikkeling van deze leer is een
uitwisseling tussen theorie en praktijk.
2) Kenmerken methodisch handelen
Doelgericht
Oplossen van een probleem
Doelen haalbaar/realistich zijn
Doelen bepaald in dialoog met cliënt/omgeving
Doelen regelmatig evalueren en bijstellen
Systematisch
Stappen/fasen die we doorlopen
Bepaalde logische volgorde
Procesmatig
Relatieontwikkeling
Probleemafwikkeling
Cliëntontwikkeling
Per fase passende tussenkomst/interventie
,3) 4 lagen van een methode
Doelstelling
Specifieke omschreven doelen te bereiken
Visie
Uitgangspunt of gedachtengoed
Relatie
Benaderen v.d. cliënt/de relatie tussen beiden
Technieken/interventies
Interventies = vormen kleinste eenheid methodisch werken
i.d. hulpverlening
Technieken = afgegrensde bouwsteen binnen een methodiek
(vb. gesprekstechnieken)
4) Eerste vorm van methodisch handelen: social casework
Social casework (oudste methode)
Begon als individuele hulp en is nu breder door
systeemdenken, waarbij zowel de persoon als hun omgeving
wordt meegenomen i.d. hulpverlening.
Grondleggers = Marie Kamphuis en Florence Hollis
Methodiekboom met 3 stromingen (vroeger)
Social casework (maatschappelijk/groepsmaatschappelijk
werk)
Bevordert maatschappelijk functioneren met
1
doelgerichte groepservaringen en 2gezamenlijke
verwerking van persoonlijke moeilijkheden.
Vb1. Vriend en taal
Vb2. Assertiviteitstraining
Opbouwwerk
Aanpak maatschappelijke problemen a.d.h.v.
participatie v.d. doelgroep
Vb. RIMO
Groepsmaatschappelijk werk
Methodiekboom krijgt vertakkingen door eeuw
Genderspecifieke benadering, maatzorg, online hulpverlening,
crisishulpverlening, …
, 5) Doel v.h. sociaal werk
Burgers AAN hun RECHT te doen komen
Basisbehoeften + veiligheid
Vb. tegemoetkomingen, rechten, …
Mensen TOT hun RECHT laten komen
Aanzien, waardering en zelfactualisering
Versterkend werken, mensen erkennen om wie ze zijn, …
6) De kernwaarden van deze opleiding (MPI)
Reflectief, open, integer, mensgericht, zelfsturend en bezield
7) Krachtlijnen sterk sociaal werk
De globale definitie v.h. sociaal werk
Mensenrechten als referentie- en handelingskader
Sociaal-politieke functie van
Waarborgfunctie van rechten
rechten
Toetsingsinstrument Streefdoel
Realiseren v.d. toegang tot Structuur/ hulpbronnen
rechten (niveau: individue of aanpassen voor minder
specifieke groep) ongelijkheid en meer
AAN hun RECHT laten komen rechtvaardigheid i.d.
samenleving.
TOT hun RECHT laten komen
Het DNA van sociaal werk in 5 krachtlijnen
Politiserend werken
Mensen moeten bewustwording creëren voor
onrechtvaardigheid
Laagdrempelig en nabij werken
Grondrechten realiseren vraagt om basiswerk,
nabijheid, tijd nemen en geven, onvoorwaardelijke
ontmoeting, en laagdrempeligheid.
Proceslogica of procesmatig werken
Flexibel zijn in onzekerheid, samen met de cliënt
zonder vast einddoel in gelijkwaardigheid op weg gaan.
Laat mensen meebepalen, ook al is het niet volledig
controleerbaar, want te veel vooraf duidelijkheid maakt
het onverantwoordelijk.