Prof. Dr. Goderis: Databanken
1. Beschouwingen als clinicus
Nut van databanken voor de kliniek
1.1. Inleiding
Een patiënt (55j) komt op spreekuur met een wondje aan de voet
later: amputatie van zijn voorvoet. Voorgeschiedenis:
Hoe kunnen we diabetes complicaties vermijden?
- Macrovasculair: dichtslippen van grote aders
o hartaanval, CVA, perifeer art lijden
- Microvasculair: kleine bloedvatten slippen dicht
o CNI (dialyse), retinopathie, diabetische voet
Management van type 2 diabetes mellitus: “=diabetestempel”
Basis = gezonde levensstijl. Er zijn 3 pijlers om de patiënt te
empoweren mbv een multidisciplinaire aanpak met als
bedoeling om deze 5 parameters te verbeteren.
1.2. Population health managment
Interface between public health & clinical practice
Enkele theoretische begrippen
Population health managment = proactieve, preventiegerichte aanpak met focus op chronische
aandoeningen/toestanden.
- Groepsbenadering (> individu)
- Met gebruik van DATA
o Gezondheidsbehoeften
o Impact van interventies
Fasen van population health managment
- "Population Health Management" + individuele
aanpak.
- Interactie macro-, meso- en microniveau.
- Prioriteiten, de kwaliteitsproblemen en de behoeften
van de bevolking.
- Praktijkoriëntatie en -planning beter te sturen.
- Fases:
o afbakening van de doelgroep. (vb. risico op COPD)
o realiteit vs doelstellingen en standaarden (medische evaluatie/risico/functies)
o ondernemen: aangepaste interventie
, - Mogelijke onderwerpen
o Ziektes: osteoporose, diabets, hartfalen, hart-en vaatziekten, COPD, depressie, RA,
Parkinson, Jicht, ..
o Preventie: rookstop, alcoholverbod, vaccinatie, screening
o Populaties: frail elderly, mulimorbiditeit, valproblematiek, ‘frequent flyers’
o Medicatie: poly medicatie, BZD, IPP
Toegepast op de patiënt van het voorbeeld:
We gaan bepaalde parameters x aantal keer per jaar opvolgen. We weten dat mensen met type 2
diabetes niet graag naar de arts gaan het is nodig om hun pro-actief aan te spreken = population
health managment (op basis van data, nood aan databanken!).
PHM:
- Geen Hba1c sinds 6 maanden roger wordt gecontacteerd om een afspraak te maken
- HbA1c >7% Roger wordt gecontacteerd voor aanpassing van behandeling
2. Wat zijn databanken en registers?
Definities, historiek en soorten
2.1. Wat is een Register (Registery)?
Een klinisch gegevensregister registreert informatie over de gezondheidstoestand van patiënten en
de gezondheidszorg die zij gedurende verschillende perioden ontvangen.
Klinische gegevensregisters zijn meestal gericht op patiënten die een gemeenschappelijke reden
hebben om gezondheidszorg nodig te hebben.
Ze laten professionals in de gezondheidszorg en anderen zien welke behandelingen beschikbaar zijn
en hoe patiënten met verschillende kenmerken reageren op verschillende behandelingen
2.2. Historische registers
De eerste gegevensregisters gaan terug tot het einde van de 19 e eeuw
- Dr. Pickels – UK: data collection from own practice, longitudinal.
o Bv. Influenza registration: geregistreerde griepgevallen voor januari. 1 blokje = 1
patiënt. Dit waren de eerste registers.
- Dr. Huyghen – Nederland
2.3. Moderne databanken
Gebaseerd op het elektronsisch medisch dossier EMD.
Een verzameling van klinische en biologische gegevens van de
patiënt vanaf zijn/haar geboorte.
Soorten databanken
1. Primaire databanken (EMD)
o Enkel toegang voor zorgverleners met therapeutische relatie
Huisartsen, specialisten, verpleegkundigen, kinesitherapeuten,
zorgverleners, ziekenhuizen, apothekers, ziekenkas, overlijdensregister
o Bevat ziektegegegevens en persoonsgegevens
o Patiënt = identificeerbaar (naam INSZ)
o Strenge wetgeving (privacy, beroepsgegheim)
Primaire databanken worden samengebracht in secundaire databanken