Resume
Samenvatting ALLES van Bodemkunde en bemestingsleer
- Établissement
- Hogeschool Gent (HoGent)
Volledige samenvatting van het vak bodemkunde en bemestingsleer
[Montrer plus]
3 revues
Par: rademakersceline • 3 année de cela
Par: catherinebeirnaert • 4 année de cela
Par: amberbraekman • 6 année de cela
Aperçu du contenu
2017-2018
Bodemkunde en
Bemestingsleer
FRANK BOXSTAEL
DIERENZORG JAAR 1 – SEM 2
,Samenvatting: Bodemkunde
Hoofstuk 1. Inleiding op “Bodemkunde en Bemestingsleer”
1.1 Situering en competenties
➢ Streeft naar optimale gewasopbrengst + maximale inkomsten
• Door optimale vruchtbaarheidstoestand van de bodem
o Voldoende bezschikbaar water voor gewassen
o Aanwezigheid voedingselementen
▪ Voldoende mate
▪ Juiste verhouding
▪ Opneembare vorm
o Andere factoren (bodemleven, licht+co2)
➢ Competenties
• Meststoffen : bemestingsleerwetgeving + bodemkunde
• Optimale vruchtbaarheidstoestand: plantenvoedingsleer (absorptie..)
• Gebrekverschijnselen
1.2 Inleiding tot de bodemkunde
➢ Bodemstructuur bodemtextuur
➢ Bodemstructuur : evenwicht V-W-L
➢ Bodemtextuur: bv grootte van de korreltjes
1
,1.3 Inleiding tot de bemestingsleer
➢ Doel bemesting = plant + bodem
• Economisch en ecologisch verantwoord aanvoeren van plantenvoedingstoffen en
of het verbeteren/in stand houden van de bodemeigenschappen
1.3.1 Minerale of anorganische of kunstmeststoffen
➢ Mineralen :
• Afkomstig uit chemische industrie/mijnen of natuur
• Poeder, kristal, vloeibaar etc
• De nutriënten zijn steeds 100% plantopneembaar
1.3.2 Organische meststoffen
➢ Bevatten nutriënten die ten dele direct plantopneembaar zijn
➢ Leveren voedingselementen
➢ Verhogen humusgehalte
Hoofdstuk 2: Van bodemstaalname tot bemesting
2.1 Overzicht
1. Nemen bodemstaal
2. Grondanalyse: info over PH, humusgehalte, voedingselem
3. Opstellen bemestingsadvies: rek gehouden met bodemvruchtbrhd, verhouding nutri,
gewas behoefte, ..
4. Opstellen bemestingsplan
2.2 Staalname
➢ Representatief grondstaal
• Zigzag of kruisgewijs doorheen perceel boren
• Ten vroegste maand na laatste besmesting
• Standaard grond ana: min 25 boorseken en 25 boorgaten
➢ Voor minerale stikstof bepaling
• Onderzoek op versch lagen of dieptezones
• Staalname methode hangt af van teelt en diepte
• Gebeurt enkele weken voor de plant- of zaaidatum of nog eesn tijdens de teelt
indien bijbemestingsadvies gewenst is
!! Na staalname door warmte mineraal N vrijkomen Daarom voor N-analyse koel bewaard
vervoerd!
2
, ➢ Materiaal
• Gutsboor voor bouwland, moestuin en siertuin (halfopen buis 23cm)
➢ Na staalname
• Verzamel deelstalen in katoenen zakje
• Met uniek identificatie nummer
• Nodige info opschrijven inlichtings formulier
• Ontvangst lok gebracht, roosters gelegd
2.3 Bodemanalyse
➢ Parameters
• Zuurtegraad
o Bepaalt plantenbeschikbaarheid van voedingselementen
o Optimale ph afhankelijk grondsoort, humusgehalte en teelt
• Koolstofgehalte (hier word humus gehalte berekend)
o Bep organische stof of humus gehalte
o Waterretentie en structuur : bepaalt
o Vemogen om voedigs elementen vast te houden
o Substraat voor m.o’s
• P,K,Mg,Ca,Na- gehalten
o Plantenvoedingsstoffen
• NO-3 en NH+-N
o Plantenvoedingsstof
• Bodemtextuur
o Bodembewerkbaarheid
o Poriënvolume
o Bodemopwarming
o CEC
3
, o Mogelijke teelten
➢ Hoe
• Handmattig (door palpatie) en bepaal de kalkrijheid met behulp verdund zuur
• Percentages zand, leem en klei te bapen en uitzetten op textuurdriehoek
1. Analyse vd stalen /bepaling PH
2. .. bepaling koolstof en humus gehalte
3. bepaling va voedingselementen
2.4 Bemestings- en bekalkingsadvies
Dit gebeurt met behulp van expertsystemen : BEMEX en Nindex
Adviezen goedgekeurd door bemestingsspecialisten
2.4.1 Beredenering van de mesting en bekalking
➢ bemestingsadvies
• voedingselementen op juiste niveau (streefzones) en in juiste verhouding tot
elkaar gebracht
• afstemming behoefte van de teelt
➢ bemestingsadviezen worden berekend uitgaande van
• bodemvruchtbaarheid (geheel info grond analyse)
• aanwezige voedingsstoffen én verwachte mineralisatie
• gewasbehoefte: verwachte export vn voedingstoffen door de komende teelt
Bemestingsad teeltafhn.
Binnen streefzone: teelt optimaal groeien
➢ Afhaneklijk van
• Grondsoort
• Organische stofgehalte
• De toepassing
2.5 Bemestingsnorm
➢ Wettelijk maximaal toegelaten hoeveelheid N en P2O5 uitgedrukt in kg/ha per jaar
➢ Overal meestel 170N, fosfaat: 60 a 90
1. Voer bemesting uit volgens plan
2. Uitgevoerde plan bijhouden register
3. Gewasgroei en opbrengst
4
,Hoofdstuk 3: fysische eigenschappen van de bodem
3.1 Overzicht van de bodemsamenstelling (bovengrond)
➢ 50% vaste stof en 50% poriën niet vaste stof
➢ porie: deels gevult m water
3.2 Ontwikkeling in horizonten en eigenschappen van een bodemprofiel
➢ bodemhorizont : laag gevormd tijdens bodemvorming
➢ Verwering van hard gesteenten (R) tot los moedermateriaal (c)
• Substraat van micro-organismen
• Hierdoor zuiver organisch laagje of humuslaag (O)
• Hierop vegetatie kan op ontwikkelen
• Diepere gelegen lagen : diepere horizonten tot ontwikkeling komen
✓ E: is in klei, humus, Fe of Al (lichtere kleur en lager kleigehalte)
✓ B: eigenschappen moeder materiaal nauwelijks te herkennen door
Door versch processen : Bt illuviale aanrijking van klei
Fe en of al-xiden
5
, Bh: humus
Kleur en structuur beïnvloeden processen moedermateriaal
➢ Weetje: gleyverschijnselen of roestverschijnselen
➢ Profielkuil adhv profielboring gebeuren volgende karakteristieken
• ABC horizonten
• Kleur van de bodem
• Aanwezigheid gleyverschijselen
• Bodemtextuur
• etc
Zie rest pp verwering etc
3.3 De korrelgroottefracties bepalen de bodemtextuur
3.3.1 De korrelgroottefracties
➢ Grootste deel van de vaste fase bestaat uit
• Kleine stukjes gesteenten (bestaande uit mineralen)
• Of mineralen, dit als gevolgt van verwering
➢ Deze opgedeelt n groepen : korrelfracties noemt
➢ Bodemtextuur: grootte van de korreltjes
➢ Rotsgesteente: klei-leem-zand
3.3.2 Mineralogische samenstelling en eigenschapen van de fracties in België
Zie pp p.13
3.3.2.1 Grindfractie
➢ Gesteente niet verweerd tot kleinere partikels dan 2mm
➢ België weinig voor (wel in Hoog-België)
➢ Grind in bouwvoor: belemmert bodemewerkingen en verlagen langbouwwaarde
6
, ➢ Inactief
➢ Kunnen voedingstoffen afgvn voor planten
3.3.2.2 Zand-, leem-, en klei fractie
➢ Gesteente uit primaire mineralen opgebouwd
➢ Gesteente verweert: primaire mineralen vrij
➢ Op hun beurt verweren tot secundaire mineralen
➢ Sec of pri mineralen: veel of weinig weerstand tegen verwering
A. Zand: onverteerbare kwarts
B. Klei: secundaire mineralen
C. Leem: tussenin, mr bestaat vooral uit kwarts
• Aandelen van fracties: bepalen welke eigenschappen bodem zal hebben
3.3.3 De bodemtexturen
➢ Bepaalde worden gehalte aan klei, leem en zand
➢ Zie belgische textuurdriehoek
➢ Stenige gronden : meer dan 15% grind bevatten (G)
➢ Veengronden: meer dan 30% organish materiaal (V)
➢ Lichte gronden: gemakkelijk en vroeg te bewerken (zand, lemig zand en lichtzand
leemgronden, Z(verstuiven gemakkelijk)SP(ideaal voor tuinbouw))
➢ Zware gronden: leemgronden en vooral kleigronden (E en U (vaak te nat niet goed)),
moeilijk te bewerken
➢ Zandleemgronden(L) en vooral leemgronde (A): best opbrengstvermogen
3.3.4 Het textuurprofiel
➢ Het belang van bodemtextuur (1,2,3 en 4 afhankelijk van humusgehalte)
1. Beïnvloed bodembewerkbaarheid (lichte (zandige gronden) gemakkelijker
bewerkbaar dan klei
2. Beïnvloed het poriënvolume : bepalend bodemverluchting en waterbergend
vemogen
3. B bodemopwarming : zand : warmt sneller op dan klei (nat)
4. CEC: bep ophoudings- en uitwisselingsvermogen van voedingsstoffen (kleiige bodem
zijn rijker dan zan : grotere opbrengst
5. Gewassen : texturgebonden
7
,3.3 Dichtheid, bodemstructuur en bodembewerking
➢ Bodemstr: manier waarop deeltjes in aggregaten hebben verenigd en manier waarop in
ruimte gerangschikt zijn
➢ Wijze waarop korrels geschikt zijn
• Bep aantal en vorm van de poriën in bodem
➢ Porie
• Bodemholte
• Kleine diameter
• Gevuld met lucht
• Na regen gevuld met water
• Dit blijft zo, door krachten die werkzaam om water aan bodemdeeltjes vast te
houden in waterbergingsporiën
• Drainage proriën za water wegsijpelen ten gevolge van zwaartekracht
o Vochtgehalte : dynamisch gegeven
• 25% water, 25%lucht : ideaal
➢ Gunstige bodem (losse bodem)
• Goede ontwikkeling wortel in bovengrond, doordringen tot 100cm diep
o 50%vast
o 25lucht
o 50%water
o 45cm
➢ Ongunstige bodem (dichte bodem)
• Matige ontwikkeling wortels bonvegrond, ondiepe doordringing wegen O2
gebrek
o 60% vast
o 0%lucht
o 40%water
➢ stabilteit en grondige menging van humus en klei
• regenwormen
• minerale en organische gronddeeltjes vermengd
• boren tot grote diepte ontelbare verticale gangen (enkele mm)
o bodem verlucht en gedraineerd
➢ gevolg planten
• wortel via die gangen :want wand bevat humus laagje rijk aan voedsel
➢ structuur gaat dus in feit om
1. rangschikking bodemdeeltjes : poriën
2. binding van de bodemdeeltjes: bepaalt stabiliteit aggregaten
8
, • Herstel bodemstructuur: ploegen en frezen (ploegbwerking) + toevoer organische mest
of explicit compost
3.5 Toepassing: fysische bodemeigenschappen - GRAS
➢ Hoge eisen vocht, voeding, bodemlucht
• Kan vrij goed tegen nat
➢ Lichte gronden: wieland lage kwaliteit
➢ Zwaardere gronden : veel beter
➢ Gevolgen bodemgebruik
• Beregening nodig op droge gronden
• Bestaan van permanente weiden op natte grond
• Boomgaard
➢ Nadeel van sterke natte gronden
• Wateroverlast in voor en na jaar
• Dan niet maaien, niet beweiden!
➢ Maatregel
• Drainagegrachten en knotwilgen
➢ Conclusie
• Voldoende water en voeding
• Via humusrijke, niet-venige bovengrond
Hoofdstuk 4: Water in de bodem
4.1 Belang van water in de bodem
➢ Totaal uitgedroogde bodem: dode bodem
➢ Waterverzadigde of overstroomde grond ook
• Te veel water lucht verdrongen
• Leven onmogelijk voor organismen die lucht behoeven zoals wortels en micro
organismen
➢ Naast transpiratie vn plant
• Verdamping door de grond zelf: evaporatie
o Samen vormen ze evotranspiratie
o Om te verdampen : gebrui van warmte (water :warmte regelaar vn
bodem)
o Dit zal beletten temp te hoog wordt
o Natte bodem warmt zeer traag op (te veel water)
9
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur jo12. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €2,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
80364 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans