Samenvatting IT Yinthe Valcke
Samenvatting Informatica
Overzicht cursus:
1. Inleiding
2. Basisbegrippen
3. Algoritmes
4. Procesmodellen
5. Databases
6. Monte Carlo simulatie
7. Informatica in een business context
8. Data Science
H1. INLEIDING
RISICO’S V INFORMATIESYSTEMEN
- Ontwikkelen is enorm duur
- Meerderheid v dergelijke projecten (om IS te ontwikkelen) mislukt
§ à Door die kost & mislukking: sommige bedrijven failliet
- Afhankelijkheid – wat als IS niet functioneren?
¨ Bv Amazon: als systemen platliggen: niets meer besteld, warehouse mgmt …
¨ Bv Meta (Fb, Insta, Whatsapp)
¨ Bv Taks-on-web
¨ Bv Tesla: zelfrijdende auto
¨ Bv Restaurants die enkel met bancontact werken …
ENKELE FEITEN
- Geert Noels: “IT is one of the major forces in our economy”
§ IS zeer belangrijk voor moderne samenleving
- 52% vd investeringen hebben betrekking tot IT
- Return on IT vs. IT investment paradox:
§ Hogere investeringen in IT ≠ altijd hogere productiviteit
¨ Positieve trend, maar je ziet ook bedrijven die heel veel
investeren in IS, en toch lage productiviteit hebben
- Het belang v coördinatie
§ Samenwerking v heel veel ≠ mensen (stakeholders, klanten, managers, degenen die het
systeem moeten ontwikkelen … à belang v coördinatie en duidelijke communicatie tss hen
BUSINESS / IT ALIGNMENT
- Belangrijk concept bij ontwikkeling v IS
§ Visie ≠ implementatie
- Onderscheid taak business & IT:
§ Bv quote Ford: if we had asked people what they wanted, they would have said: faster horses
§ Mgmt kan nood & probleem hightlighten (bv ‘traag vervoer’) à vereist basiskennis IT
§ Precieze implementatie, aanwending technologie (auto) à IT experts
,Samenvatting IT Yinthe Valcke
H2. BASISBEGRIPPEN
A. Begrippen: Informatiesystemen
- Hardware
- Software
- Databases
- Communicatie
- Informatietechnologie
- Informatiesysteem
HARDWARE
- = Apparatuur of machines die programma’s kunnen uitvoeren
- Alles wat je kan aanraken/fysiek vastnemen à kan ik het kapotslaan met een hamer?
- Bv machine learning in Tesla:
§ Aanspringen v ruitenwissers is via machine learning, data werd doorgestuurd naar Tesla wnr
klanten zélf de ruitenwitters af zetten omdat het niet nodig was
- Hoeft niet groot te zijn: bv nano-chips
- Moderne IS vereisen soms grote investeringen in hardware
§ Bv Google data-centra (enorme rekenkracht nodig om te berekenen)
§ Grafische kaarten (GPUs):
¨ Processor voor basisberekeningen + sequentiële à grafische kaarten goed in parallelle
berekeningen (bv om visuele zaken te renderen): goed voor crypto, trainen AI-modellen …
SOFTWARE
- = Programma’s en de algoritmes die ze voorstellen
§ Programma hoeft geen grafische weergave te hebben (hoeft niet zichtbaar te zijn, geen user
interface te hebben)
¨ Bv programma dat je computer opstart, virus …
- Ook data
§ Alles wat je niet kan kapotslaan met een hamer, software draait op hardware
§ Bv Microsoft Word, Android (besturingsstystemen), …
- Voor software kan uitgevoerd worden: omzetting v programmeertaal naar machinetaal
§ Van taal waarin ze geschreven staan (codeertaal) naar 1 & 0 (binaire) taal
DATABASE
- Collectie data in een computer systeem georganiseerd voor makkelijke opslag, toegang & beheer
- + Managen v veiligheid omtrent data
§ Bv relationele databank
COMMUNICATIE
- Verbinden v meerdere computers om te communiceren & data uit te wisselen
§ Bv grootste netwerk: internet
INFORMATIETECHNOLOGIE
- = Hardware + Software + Databases + Communicatie + Mensen
- ≠ het systeem zelf (IS)
- = De componenten waaruit informatiesystemen zijn opgebouwd, maar is niet apart gelijk eraan
§ Bv Huis = IS, alle bouwmaterialen (stenen, hamers …) = Informatietechnologie
,Samenvatting IT Yinthe Valcke
INFORMATIESYSTEEM
- = Set v onderling gerelateerde componenten die informatie verzamelen, verwerken, opslaan &
verspreiden om de besluitvorming in een organisatie te ondersteunen, gebruik makende v
informatietechnologie
§ Heeft input, verwerkt en heeft een output
- Informatie = data + nut
§ Data = alles wat je kan opslaan (audio, video, excel-data …)
§ Data kan omgevormd worden (door IS) tot informatie
¨ Door te verwerken in nuttige vorm (bv trend, gemiddelde berekenen, vergelijken met …)
§ Waarde v data zit in het potentieel om getransformeerd te worden door IS tot info
- Vb IS: onze hersenen
RELEVANTIE IS:
- IT/IS dikwijls belangrijkste tools v ondernemingen om hun operationale & strategische decision
making processen te ondersteunen à & zo effeciënter & effectiever te maken
§ Om kosten te besparen
§ Maar ook: extra inkomsten
- Vbn:
§ Gedigitaliseerde ziekenhuisinfo
¨ à Met AI nuttige info uithalen
§ Amazon
¨ Begon als fysieke boekenwinkel, nu alles via IS
§ Netflix
¨ Begon als mail-in dvd service, nu streaming (IS dus veel opgeschaald)
- Relevantie: hele maatschappij
§ V grote multinationals tot kleine, middelgrote bedrijven à gebruiken IS
¨ Om info te bewaren, verwerken & rapporteren à zo processen ondersteunen
§ Verandering in verwachting klanten
¨ Verwachten gebruik IT & IS om betere, real-time diensten te voorzien
§ Bv Bpost pakketjes tracen, NMBS dienstenschema, Bancontact …
§ Nog vb impact v IS: er bestaan geen film-, muziekverhuurwinkels meer
B. Begrippen: Informatica
- Informatica
- Programmeren
INFORMATICA
- = de wetenschap vd informatieverwerking (met computer)
§ Informatics à information (Cfr. Economics à economy)
- Wetenschappelijk onderbouwen v zaken als:
, Samenvatting IT Yinthe Valcke
§ Programmeren v computers & ontwerp v programmeertalen
§ Opslag v informatie
§ Algoritmes voor het oplossen v computationele problemen
§ Complexiteit & schaalbaarheid v algoritmes zelf
PROGRAMMEREN
- Het maken ve programma, structureren v instructies zodat een machine die kan uitvoeren à in
programmeertaal
§ Programmeertalen: bv Python, java …
- Het schrijven ve programma:
§ 1. Probleem definiëren
§ 2. Ontwerpen vd oplossing
¨ Dikwijls een algoritme: zoeken naar generale oplossingsmethodes om gelijkaardige
problemen met dezelfde methode op te kunnen lossen
§ 3. Programmeren
§ 4. Testen
§ EN… Onderhoud!
- à Moderne aanpak: iteratief, flexibel, modulair (stadia lopen vaak door elkaar)
H3. ALGORITMES
- Principes algoritme, programma & proces onderscheiden
- Basisconcepten & nut algoritmes begrijpen
- Algoritmepresentaties zoals pseudocode & flowcharts kunnen interpreteren & opstellen
Begrip: Algoritme
- = Reeks stappen die bepaalt hoe een taak wordt uitgevoerd à hoe tot oplossing wordt gekomen
§ Stappen: elementaire handelingen
§ Hoe taak uitgevoerd = hoe doel wordt bereikt vanaf beginsituatie
- Meest fundamentele concept vd informatica
Ook buiten computerwetenschappen:
§ Bv bereidingswijze ve recept à generale oplossingsmethoden, sequentieel stappenplan
§ Bv partituur ve muziekstuk
- Domeinspecifieke terminologie: bv verhit, schroei, fruit, stoven…
- Verder dan terminologie: notatie
§ Meerdere manieren om oplossingsmethode als algoritme neer te schrijven
¨ Bv recept ook schrijven via afbeeldingen, symbolen,
- In Wiskunde:
§ Generale oplossingsmethodes: niet leren om 1 specifiek probleem op te lossen, maar leren
optellingen doen, delingen doen …
§ Bv Euclidisch algoritme (staartdeling)