College psychogene stemstoornissen
Harm Drost zegt dat in de voorgeschiedenis samenhang tussen het ontstaan van de aandoening en
de psychosociale stressfactoren, emoties en/of psychische conflicten.
De stoornis kan niet verklaard worden door organische afwijking. Wel kan er een combinatie zijn
tussen organische- of habituele stemstoornis.
Drost onderscheidt de stoornissen: organische stemstoornissen: kunnen vastgesteld worden door de
KNO-arts, habituele stoornissen: overbelasting van de spreekstem (gerelateerd aan spreekberoepen)
en mutatiestoornissen: afhankelijk van leeftijd, geslacht en puberteit.
Larynxbeeld psychogene stemstoornissen:
- (vaak) ontbreken van een organische afwijking; de stemplooien en arythenoiden normale
structuur en mobiliteit tijdens bijvoorbeeld ademhalen/hoesten
- Altijd KNO-onderzoek om organische pathologie uit te sluiten, differentiaaldiagnostiek
- Tijdens (poging tot) stemgeven kan de mobiliteit sterk variëren
Psychogene stemstoornis: een persoon heeft een stemstoornis, maar zou een gewoon stemgeluid
moeten hebben (door een trauma kan iemand in een patroon belanden)
Zeer verschillende stemsymptomen aangetroffen
- Afonie, dysfonie, een te hoge of te lage stem, spastisch krakerig stemgeluid, inspiratoir
foneren (spreken op inademing) of andere typeringen van afwijkend stemgebruik en spreken
- Het symptoom alleen is nooit voldoende voor de diagnose psychogeen
- Onderzoek door een kno-arts of kno-arts/foniater noodzakelijk, waarmee organische
pathologie wordt uitgesloten
- Daarnaast kan het zinvol zijn samen met patient de psychische oorzaak te onderzoeken.
Doorverwijzen?
Niet-organische stemstoornissen
De Bodt onderscheidt psychogene stemstoornissen van:
- Gebruiksgerelateerd (functioneel)
o MTD (abnormale patronen spierspanning)
o Ventriculaire fonatie (spreken met de valse stemplooien)
- Psychisch gerelateerd
o Psychogene afonie/dysfonie
- Geslachtsgerelateerd (genderdysfonie)
- Leeftijdsgerelateerd
o Mutatiestoornis
o Presbyfonie
- Ideopatisch
o Paradoxale stemplooibeweging (inspiratoir foneren of stridor)
,De client is zich er niet van bewust dat de mechanismes die gebruikt worden voor bijvoorbeeld
kuchen, schrapen en lachen dezelfde zijn als die voor stemgeving.
Visies ontstaan psychogene stemstoornissen
- Gedragstherapeutisch:
o Neurotische stoornis gevolg van anders lopend leerproces
o Vermijdingsreactie op heftige conflictsituatie
o Veel auteurs noemen gebrek sociale vaardigheden
- Psychoanalytisch
o Conversiesymptoom
Larynxbeelden bij psychogene
afonie
De therapie bij psychogene stemstoornissen kan op medisch, logopedisch, psychologisch vlak, of een
combinatie.
Symptoomgerichte therapie
Voordelen:
- Voorkomen van secundaire ziektewinst
- Patient kan normaler functioneren en beter meewerken aan bijv. psychotherapie
Nadelen:
- Verwaarlozing psychische problematiek
- Recidiveren van stemstoornis
Medische therapie
- Soms medicamenteuze ondersteuning; lidocain verdovend effect
- Endoscopische biofeedback: stroboscopie waarmee stemplooien in trilling worden gebracht.
Psychotherapie
- Analyse van actuele conflicten
- Gewerkt aan de door angst veroorzaakte remmingen
- Aandacht voor eventuele sociale angst van client
Logopedische therapie
- Reflexmatige of onbewuste fonatie opwekken (door bijvoorbeeld hoesten, kuchen, lachen)
- Relexaie, bijv. manuele facilitatie
, - Counseling, therapeut moet enkele counselingsprincipes beheersen
- Bij valse stemplooistem inspiratoir foneren (de valse stemplooien staan dan altijd open bij
spreken op inademing, dus kan niet spreken met valse stemplooien)
- Biofeedback: toonhoogte, stemkwaliteit
- Visualisatie: gaat in gedachten terug naar het moment (situatie zonder emotie) waarbij
iemand nog de stem had; verschil met nu; vanuit daar stemgeving
Therapieopbouw
- Oproepen van gewenste stem via kuchen, lachen, schrapen, … (onbewust, reflexmatig)
- Kuch (of …) verlengen met klinkers ‘uuuh’, ‘oooh’ of ‘aaah’
- Indien nodig eerst kuch en dan productie van alle klinkers
- Oefen nonsenssyllaben
- Oefen korte en daarna ook lange woorden (eerst met klinker beginnend)
- Zinnen
- Lezen
- Eenvoudig gesprek
- Transfer naar en generalisatie van de stem in de dagelijkse situatie!
Belangrijk
- Zeg niet tegen je client: ‘je kunt spreken als je zou willen’
- Vertel in plaats daarvan wat er fysiek aan de hand is
o De werking van de stemplooien is ontregeld of ontspoord
o Je stemplooien staan nu stil in een open stand …
o Het lukt je op dit moment niet om de stemplooien aan het trillen te krijgen.
Manuele therapie wordt gebruikt bij:
- Hypertone dysfonie
- Globusgevoel
- Opheffen van foutieve compensaties
- Facilitatie bij slikken
Resultaten manuele therapie:
- Verandering van stemkwaliteit
- Verminderen/verdwijnen van globus gevoel
- Afname van hypertonie
- Verlaging van de stemligging
- Vergemakkelijken van slikken
- ‘ruimte in de keel’
Als je manuele therapie wil gebruiken moeten er een aantal dingen worden uitgesloten:
- Diabetes: er worden kleine wondjes gemaakt in het strottenhoofd
- Bepaalde psychogene klachten
- Osteoporose: bot ontkalking
- Reuma: artytenoiden zijn gewrichten
- Bestraalde larynx
Technieken
- Massage, stretchen, druk geven
- Maximaal 6-8 therapiesessies van ½ uur, daarna of gelijktijdig stemtherapie
- Soms starten met stemtherapie, daarna manuele facilitatie voor de hypertone ‘rest’
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur harmasteenhuis. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.