,Zintuigen
= psychische functies die ons al dan niet bewust info verschaffen over gebeurtenissen in de
materiële wereld
- Proprioceptie (positie van je lichaamsdelen/ledematen)
- Chemoceptie (herkennen gevaarlijke toxische stoffen of soorten voedsel)
- Magnetoceptie (mogelijkheid bij dieren om te oriënteren op aardmagnetisch veld)
- Sensatie
➔ Fysieke omgevingsstimuli gedetecteerd door sensorische receptoren
- Perceptie
➔ Interpretatie, ervaring, reactie op deze sensatie door CZS)
- Transductie
➔ Omzetting fysieke stimuli in verandering membraanpotentiaal in sensorische
receptorcel
- Gespecialiseerde cellen: sensorische receptor (≠ geen ontvanger op dendriet)
➔ Vormen synapsen met cellichamen = graduele/analoge codering
➔ Detecteren een specifiek soort gebeurtenis
➢ Afgestemd op welbepaald type stimulus/modaliteit
➢ Afgestemd op welbepaalde range
- Zintuiglijke verwerking
➔ Topografische hallucinaties (zien van scènes)
- Codering op basis van
➔ Intensiteit
➢ Frequentie (bij licht;)
- lage frequentie = hoge golflengte (weinig, traag achter elkaar)
- Hoge frequentie = lage golflengte (veel, snel achter elkaar)
➢ Aantal
➢ Threshold
➔ Locatie (bv. somatotopische organisatie tastzin)
➔ Receptief veld
= plaats waar stimulus zich moet bevinden om neuron te kunnen beïnvloeden
➢ Neuronen hogerop in de keten → algemeen toenemend receptief veld
➢ Klein receptief veld = hoge resolutie
➢ Groot receptief veld = kleine resolutie
➢ Klein receptief veld = fotoreceptoren dicht bij elkaar
➢ Groot receptief veld = fotoreceptoren ver uit elkaar
- Adaptatie
➔ Principe van relatieve gevoeligheid
➔ Troxler effect
➢ Strak fixeren → neuron stopt met vuren → deel beeld verdwijnt
- Verwevenheid
2
,Zicht
1. Het oog
1.1 De stimulus: het licht
- Licht (stukje elektromagnetische straling, vorm van energie)
- Golflengte (hoe groter de golflengte (toppen/dalen) → hoe lager de frequentie)
- Kleur (3 kwaliteiten)
➔ Tint (bepaald door golflengte → toppen en dalen)
➔ Intensiteit/helderheid (te maken met amplitude/hoogte golf)
➔ Verzadiging (mate van zuiverheid golflengtes)
- Fotonen (deeltjes licht) → reizen snel en ver / hebben geen kleur of vorm
1.2 Anatomie van het oog
1.2.1 Macro-anatomie
- Oogspieren
- Hoornvlies (= cornea, is transparant)
- Iris (kringspiertje dat bepaald hoeveel licht er binnen komt)
- Netvlies (retina)
- Optische zenuwhoofd/optische schijf (stuurt info van netvlies naar brein)
➔ Blinde vlek (deel waar zenuw naar buiten moet, geen fotoreceptoren)
- Subarachnoïdale ruimte (schede optische zenuw is verlening van subarach. ruimte)
➔ Papiloedeem (vocht duwt in ruimte, waardoor verdikking in oogzenuw)
- Fovea (deel van de retina met hoogste scherpte → netvlies dunner)
- Vergentie (beide ogen bewegen tegelijkertijd in tegenovergestelde richting)
- Volgbewegingen (volgen van beweging in dezelfde richting)
- Saccades (speciaal, bv bij lezen snelheid maximaal en automatisch)
➔ Microsaccades (behoud beeld ondanks continue zeer kleine oogbewegingen)
1.2.2 Evolutie
- Euglena gracilis
➔ Flagellum (om zich voort te bewegen)
➔ Negatieve phototaxis (weg bewegen van het licht)
➔ Fotosynthese
1.3 De retina
1.3.1 Opbouw
- Fotoreceptoren (geen axonen) → lichtgevoelige proteïnen → reageren op fotonen
➔ Staafjes (rods)
➔ Kegeltjes (cones)
- Bipolaire cellen (geen axonen) → een soort doorgeefluik
- Ganglioncellen (wel axonen) → vb van convergentie door fotoreceptoren
- Horizontale en amacrine cellen → dwars op deze lagen → geen actiepotentialen
- Epithelium (dekweefsel); betrokken bij
➔ Fagocytose en recyclage (van versleten fotopigmenten fotoreceptoren)
- Haarvaatjes (nabijheid in oogwand is voordelig voor energie)
3
, 1.3.2 Fotoreceptoren
- Binnenste segment: cellichaam
- Buitenste segment: fotopigmenten in membraanlamellen
➔ Retinal (een lipide, gesynthetiseerd uit vitamine A in retina)
➔ Opsine (eiwit, bepalen gevoeligheid voor specifieke golflengtes)
- Soorten fotoreceptoren:
Kegeltjes Staafjes
Vooral in het centrum van de retina Vooral aan de rand van de retina
➔ Ook in de fovea ➔ Niet in de fovea
Gevoelig voor matige - hoge lichtintensiteit Gevoelig voor zwakke lichtintensiteit
Geven informatie over kleur Geven geen informatie over kleur
Zeer scherp Niet heel scherp
- Candela (cd)
- Scotopisch zicht (sterrenlicht) → enkel staafjes
- Mesopisch zicht (maanlicht) → bijdrage aantal kegeltjes, beetje kleur zien
➔ Cone threshold
- Fotopisch zicht (beste spatiële en kleurdiscriminatie) → kegeltjes op volle kracht
- Glutamaat
➔ Hyperpolarisatie fotoreceptor (-) → wanneer veel licht → weinig glutamaat
➔ Depolarisatie fotoreceptor (+) → wanneer weinig licht → veel glutamaat
1.3.3 Bipolaire cellen
- Voor kegeltjes:
ON bipolaire cellen OFF bipolaire cellen
Hyperpolarisatie (-) door glutamaat Depolarisatie (+) door glutamaat
Depolarisatie (+) door licht (“uitgezet”) Hyperpolarisatie (-) door licht (“aangezet”)
1.3.4 Ganglioncellen
- Receptief veld
➔ Weinig licht op fotoreceptoren (weinig convergentie) → klein receptief veld
➔ Veel licht op fotoreceptoren (veel convergentie) → groot receptief veld
- Axonen van ganglioncellen vormen samen de oogzenuw
- Lichtgevoelige/fotosensitieve ganglioncellen
➔ Dag-nacht ritmiek
➔ Pupilreflex (pupil vernauwt wanneer er licht op schijnt)
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur emmafrateur. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €8,59. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.