Psychologie
Les 1
Hechting
Hechting is de sterke band die we vormen met speciale mensen in ons leven en die ervoor zorgt dat
we plezier beleven wanneer we met hen in interactie treden en door wiens aanwezigheid we
getroost worden als we ons in een stressvolle situatie bevinden.
Het hechtingsproces volgens Bolwby
Fase 1 Fase 2 Fase 3 Fase 4
Pre-attachment stage Attachment in the Clear-cut attachment Vorming van een
(0-6 weken) making (6 à 8m – 18 à 24m ) wederkerige relatie
(6w – 6 à 8 maanden) (vanaf 24 maanden)
= Ingebouwde = Andere reactie op = Piekperiode van = Ontwikkeling van
signalen om een ouder dan op een scheidingsangst – taal zorgt voor meer
volwassenen nabij te vreemde. Besef dat de hangt samen met het begrip bij de kinderen.
houden. Herkenning omgeving ontstaan van
van de moeder obv manipuleerbaar is en objectpermanentie. Scheidingsangst verdwijnt
geluid en geur, maar dus voorspelbaar. Ouders als veilige en taal ontwikkeld
geen hechting. Geen Geen scheidingsangst. basis.
onderscheid tussen
moeder en vreemden.
🡺 Ontstaan van een intern werkmodel van hoe relaties eruit zien, hoe betrouwbaar anderen
zijn en hoe je in interactie gaat met anderen.
🡺 Basis voor toekomstige relaties.
Verstoorde/ onveilige hechting
Wat als hechting niet verloopt zoals gepland → The Strange Situation Paradigma (Mary Ainsworth,
1970)
Uitgangspunt: Kinderen die goed gehecht zijn, gebruiken hun ouder als veilige basis om een
onbekende situatie te verkennen. Wanneer de ouder hen achterlaat met een onbekende
volwassene, zal het kind niet getroost kunnen worden.
1
,Verschillende vormen van hechting
Op basis van het experiment werden 4 soorten hechting teruggevonden:
Hechtingsstijl Relatie met ouder Reactie tijdens experiment Prevalenti
e
Veilige hechting Ouder = veilige basis Bij scheiding zullen ze huilen. 60 %
Aanwezigheid van de ouder wordt
verkozen boven een vreemde
volwassene.
Bij reünie zoeken ze actief contact.
Onveilig – Onresponsief naar Bij scheiding reageren ze met 15%
vermijdende hechting de ouder als die desinteresse.
aanwezig is. Reactie op ouder en vreemde is gelijk.
Tijdens reünie vermijden ze de ouder.
Onveilig – onzekere Nabijheid tot de Bij scheiding reageren ze gestresseerd 10%
hechting ouder, geen en ontroostbaar.
verkenning van de Bij reünie reageren ze boos, willen niet
ruimte. opgepakt worden, zijn
ontroostbaar
Onveilig – Grote onzekerheid in Bij scheiding en reünie reageren ze 15%
gedesoriënteerde de relatie met de verward en vertonen
hechting ouder. contradictorische reacties naar de
ouder toe.
Gevolgen van onveilige hechting
Wat zijn de gevolgen van hechting?
● 70% van de kinderen vertoont in volwassen leven dezelfde hechtingsstijl (stabiel).
● Gevolgen op (inter)persoonlijke relaties.
● Gevolgen op persoonlijk functioneren.
● Hechting van de eigen toekomstige kinderen.
Implicaties in de klinische praktijk
EFFECTIVENESS OF AN ATTACHEMENT-INFORMED WORKING ALLIANCE IN INTERDISCIPLINAIRY PAIN THERAPY (PFEIFER ET.AL., 2019)
studie naar chronische pijn patiënten. indien kine geïnformeerd wordt naar hechtingen, kan dat dan helpen
voor relatie en trouw te verbeteren tussen patiënt en therapeut.
• Hechtingstheorie als framework om patiënten in te delen op basis van hun responsstijlen op
stressoren (zoals pijn).
• Hechtingsstijl als indicatie voor de manier waarop de persoon zich zal gedragen in de
therapie (opzoeken van hulp, vertrouwen en therapietrouw, zelfmanagement en coping).
• Hechtingsstijl kan een invloed hebben op de stressrespons van de patiënt, het geloof in de
mate waarin zij denken te kunnen omgaan met pijn, perceptie van pijn als bedreigend en
specifieke interactiepatronen met partners en gezondheidsmedewerkers.
• Patiënten die onveilig gehecht zijn rapporteren hogere niveaus van pijn, een hogere
ziektelast, lagere niveaus van self-efficacy, minder functionele en meer disfunctionele
copingstrategieën en grotere niveaus van angst en depressie.
➢ Conclusie van de studie: Therapeuten trainen in hechtingstheorie en het combineren van deze
training met de traditionele behandeling, kan het verloop van de behandeling positief
beïnvloeden. Er ontstaat een stabiele alliantie tussen patiënt en therapeut. Verder onderzoek is
nog nodig.
2
,UNDERSTANDING THE USE OF ATTACHMENT THEORY APPLIED TO THE PATIENT-RPOVIDER RELATIONSHIP IN CANCER CARE (PALMER ET.AL.,
2019)
• Belang van een sterke patiënt-therapeut relatie voor een effectieve en optimale
patient-centered care.
• Dit is vooral belangrijk bij chronische ziektes zoals kanker, door de lengte van deze
patiënt-therapeut relatie.
• Uit onderzoek blijkt: veilige hechting correleert met gunstigere behandeluitkomsten bij
patiënten met chronische ziekte en minder negatieve bij-effecten zoals depressie <>
onveilige hechting is geassocieerd met een hoger risico op negatieve fysieke symptomen,
comorbide diagnoses en toegenomen uitdagingen binnen de patiënttherapeut relatie.
• Onderzoeksresultaten uit de meta-analyse:
o Veilige hechting is voorspellend voor een beter therapeutische alliantie.
o Mensen met een veilige hechting ervaren meer steun uit hun omgeving, hebben
minder stress,
• hogere niveaus van vertrouwen en zijn tevredener over hun zorgverleners.
• Op basis van deze resultaten worden 4 therapeutstijlen (Emanuel & Emanuel, 1992)
gecombineerd met hechtingsstijl.
o Paternalistic style: Therapeut als expert. Patiënt voert uit wat de therapeut zegt. Er
wordt geen input van de patiënt verwacht → Onveilig onzekere hechting
o Informative style: Therapeut geeft alle informatie aan de patiënt. De patiënt maakt
de beslissing alleen → Onveilig vermijdende hechting
o Interpretative style: Therapeut geeft advies en helpt de patiënt om alles te begrijpen
→ Onveilig gedesoriënteerde hechting
o Deliberative style: Patiënt en therapeut gaan in dialoog over de behandelopties
→Veilige hechting
Waaruit zou je kunnen afleiden of je patiënt veilig gehecht is?
als je met u patiënt dialoog start om doelen te bepalen, dit is anders dan normaal, patiënt wil bv niet
in dialoog of laat de keuze bij de patiënt. Patiënten die u ook opbellen doorheen de tijd dat je niet
werkt en die dat niet vinden kan.
3
, Stress
Stress is de conditie waarin transacties tussen een individu en zijn omgeving leiden tot een
waargenomen discrepantie tussen de fysieke of psychologische eisen van een situatie en de
hulpbronnen die in het individu aanwezig zijn op biologisch, psychologisch of sociaal vlak (Sarafino,
2002)
Vormen van stress
2 verschillende vormen:
• Eustress: positieve stress
• Distress: negatieve stress
Veel interindividuele verschillen mogelijk
Acute stress <> chronische stress
Effect van stress op zowel patiënt, context en hulpverleners.
Acute stress
• Evolutionair mechanisme: fight or flight (Cannon, 1932) – nu eerder fight/flee/freeze
• Aanpassing aan nieuwe stressoren in onze huidige maatschappij.
• Stress = nodige reactie van ons lichaam
• Fysische stressoren
• Psychologische stressoren meer aanwezig/ geconfronteerd dan fysische stressoren
o Frustratie
o Conflict
▪ Benadering – benadering
▪ Vermijding – vermijding
▪ Benadering – vermijding
o Verandering in leefomstandigheden
o Druk
Theorievorming over stress
Stresstheorie van Seyle (biologische theorie): General Adaptation Syndrome
• Alarmfase: alarmeren lichaam + voorbereiding op actie
• Afweerfase: inzetten van afweersysteem
• Uitputtingsfase: energie van het individu is uitgeput
Kan ook toegepast worden op psychosociaal niveau
• Mentale alarmfase: subjectieve stressor → stressperceptie$ (is dit voor mij een stressor?)
o Primaire cognitieve evaluatie nee
o Secundaire cognitieve evaluatie ja, kan ik ermee omgaan?
• Mentale aanpassingsfase = stresscoping
• Psychologische uitputtingsfase → psychologische decompensatie → psychopathologie
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur JitseDeC. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €10,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.