Resume
Samenvatting van alle gastcolleges van jeugdrecht. CRIMINOLOGIE vak jeugdrecht en jeugdcriminologie
- Établissement
- Universiteit Gent (UGent)
dit zijn alle gastcolleges van jeugdrecht
[Montrer plus]
Aperçu du contenu
ALLE GASTCOLLEGES SAMENVATTING JEUGDRECHT1) Gastcollege Elise Blondeel – donderdag 6 oktober
2) Gastcollege Nele Desmet – vrijdag 14 oktober
3) Gastcollege Shana Vanderveken – vrijdag 21 oktober
4) Gastcollege Parcours
De huidige rechtspositie vanuit de
praktijk
TZITEMZO GASTCOLLEG: DE HUIDIGE RECHTSPOSITIE VANUIT DE PRAKTIJK – ELISE
BLONDEEL
1. WAT IS DAT?
tZitemzo -- gastcollege Ugent Jeugdrecht
- = een vzw dat werkt rond kinderrechten, jongeren rechten en Belgisch jeugdrecht
- Doel: rechtspositie van minderjarigen beschermen en verbeteren
- Methodiek: informatie en advies geven over rechten van kinderen in Vlaanderen
- Doelgroep: minderjarigen en voor hen relevante personen uit hun omgeving, scholen en andere
professionelen en diensten
- 4 hoofdopdrachten:
o 1) individuele info- en adviesverlening: via chat, telefoon, mail…
o 2) Collectieve infoverstrekking: vormingen, workshops en infostanden + educatieve materialen
publicaties
o 3) Daadwerkelijke rechtsbijstand: bijstand of advies in procedures
o 4) maatschappelijke actie
Ontstaan tZitemzo: de Kinderrechtswinkel start in 1987 vanuit het JAC in Brugge
- Twee vaststellingen als basis voor het ontstaan:
o 1) kennis MJ over rechten en plichten miniem
o 2) manklopende rechtsbijstand
- Voorbeeldsfunctie en ondersteuning van:
o Nederlandse Kinder- en Jongerenrechtswinkels
o Centrum Rechten van het Kind UGent
2. MINDERJARIGEN IN MOEILIJKHEDEN – BUITENGERECHTELIJKE HULPVERLENING
2.1.DRIE REGELGEVINGEN VAN BELANG
1) Sectoren Integrale Jeugdhulp
- Het Decreet Rechtspositie van de minderjarige in de IJH (= DRM)
2) Hulpverlening Sector- Gezondheidszorg
- Wet Patiëntenrechten
3) Hulpverlening buiten de IJH, buiten de gezondheidszorg bv. zelfstandige zelfstandige psychologen en
therapeuten
- B.W. (deze is algemeen)
2.2.BW (BURGERLIJK WETBOEK)
Burgerlijk wetboek (algemene regel) -- federale regelgeving regelt o.a. de relatie/basisverhoudingen tussen
minderjarigen en hun wettelijke vertegenwoordigers (ouders/voogd)
- De basisregels uit het BW gelden voor alle situaties, alle contexten (HV, onderwijs, vrije tijd…) tenzij er
specifieke, wettelijke uitzonderingen zijn zoals binnen de jeugdhulp en binnen de gezondheidszorg.
- =/- van kracht sinds 1804
Maar het regelt ook: het algemeen beschermingsstatuut van minderjarigen
1
, - Minderjarige is rechtsbekwaam => titularis van rechten en plichten (vb naam & nationaliteit,
eigendom, onderwijs, gezondheidszorg,…) maar ze kunnen de rechten niet zelfstandig uitoefenen
(handelingsonbekwaam: art. 1124 B.W)
o BW stelt dat je tot je 18 jaar vertegenwoordigd moet w door uw (juridische) ouders of door uw
voogd
o Handelingsonbekwaamheid wil zeggen dat men de rechten en plichten niet zelfstandig kan
uitoefenen, dat men gen rechtshandelingen kan stellen en niet in rechte kan optreden
minderjarigen kunnen zich niet juridisch verbinden, geen handtekeningen zetten, geen
procedure starten, zijn ook geen procespartij.
o Sanctie indien MJ toch handelingen stelt: handeling is facultatief relatief nietig
Relatieve (of betrekkelijke) nietigheid = enkel de wettelijke vertegenwoordigers van de
minderjarigen, of uitzonderlijk de minderjarigen zelf, kunnen de rechtshandelingen laten
vernietigen. Dus niet de andere contractpartij.
Faculatieve nietigheid = indien het om minderjarigen met voldoende
‘onderscheidingsvermogen’ gaat, zullen de handelingen slechts wn vernietigd indien de
minderjarigen hierdoor benadeeld werden.
2.2.1. HANDELINGS VS. WILSONBEKWAAMHEID
Handelingsonbekwaamheid = een juridisch, algemeen concept, een label dat je alleen kan krijgen door
wetgeving of door een rechter.
Wilsonbekwaamheid = een ruimer pedagogisch concept, dat wel voor interpretatie vatbaar is. Dit kan
opgekleefd w na een individuele beoordeling.
2.2.2. COMPETENTIEDISCUSSIE: ZIJN MINDERJARIGEN ‘WILSBEKWAAM’ OF NIET?
Competentiediscussie:
- (1) Is een MJ voldoende in staat om te oordelen wat in zijn belang is én (2) om de gevolgen van zijn
daden in te schatten?
- Indien ja: dan zelfstandig zijn rechten uitoefenen!
Evolutie:
- Steeds meer w in de rechtspraktijk en in de regelgeving aanvaard dat minderjarigen reeds
wilsbekwaam zijn om (bep.) handelingen te stellen voor ze de meerderjarigheid bereikt hebben
- Gebaseerd op:
o Objectief criterium: leeftijd, bv: Afstammingswetgeving, DRM
o Subjectief criterium: maturiteit, bv: Wet Patiëntenrechten, DRM
2.2.3. HANDELINGSBEKWAAM VS. HANDELINGSONBEKWAAM
! minderjarige is uitzonderlijk handelingsbekwaam: voor dagdagelijkse handelingen
- Bv. aankoop schoenen van 300 euro, dagelijkse handeling of niet?
- Uitzonderingen m.b.t. de persoon van de minderjarige
o persoonlijkheids- en grondrechten bv. recht op privacy
o uitoefenen ouderlijk gezag eigen minderjarig kind
o wet patiëntenrechten (WP) (2002)
o Decreet Rechtspositie van de M in de IJH (DRM) (2006)
- Uitzonderingen m.b.t. de goederen van de minderjarige
o Bankverrichtingen
Wat is het gevolg van die handelingsonbekwaamheid?
- B.W.: minderjarigen staan onder het gezag van hun wettelijke vertegenwoordigers tot aan hun
meerderjarigheid of tot hun ontvoogding.
o Een minderjarige staat normaal onder het (ouderlijk) gezag van zijn juridische ouders tot aan
zijn meerderjarigheid.
o Wanneer beide ouders overleden zijn, onbekend zijn of niet in staat zijn hun ouderlijk gezag uit
te oefenen, valt de minderjarige onder het voogdijgezag van een voogd.
2
, o Uitzonderlijk kan een minderjarige vanaf 15 jaar ontvoogd worden waardoor hij gedeeltelijk
handelingsbekwaam wordt.
- + het geeft recht
o op gezag over de persoon van de MJ (art. 374,§1 B.W.)
o recht van bewaring
o beslissingsrecht over fundamentele opties (tenzij voor bekwame mj patiënt, of cliënt in de IJH)
o op beheer over de goederen van de MJ (art. 376 B.W.)
o op vertegenwoordiging van MJ (handelingen + in rechte)
o ouderlijke bevoegdheden mbt staat van MJ
o recht om toezicht te houden op opvoeding en dus ook om hiervoor de nodige informatie te
krijgen (tenzij gedekt door beroepsgeheim) (art. 374,§1 B.W.)
o op persoonlijk contact met de MJ (art. 374,§1 B.W.)
- + geeft ook plicht
o tot instaan voor levensonderhoud, opvoeding, opleiding en vertegenwoordiging van de MJ (art.
203 B.W.)
o Plichten. Lopen door minstens tot 18 jaar, maar ook verder tot wanneer de studies zijn afgerond
- + aansprakelijkheid voor MJ (art 1384, lid 2 BW)
2.2.4. CO-OUDERSCHAP:
Co-ouderschap: wanneer 2 juridische ouders bekend, in leven en in staat om ouderlijk gezag uit te oefenen
- = samen uitoefen van ouderlijk gezag , samen beslissingen nemen en beiden info krijgen,… (Art. 373
B.W)
o Vermoeden te goeder trouw: als je niet weet van conflict
- Uitzonderlijk in BE: één ouder: exclusief ouderlijk gezag. Andere ouder behoudt recht op informatie en
op persoonlijk contact!! (exclusief ouderlijk gezag: art. 374,§1 B.W.)
- Alleen bij ontzetting uit ouderlijk gezag, vervallen die rechten. Gebeurt bijna nooit in BE
o Ernstige feiten gepleegd al dan niet op uw kind
- Er kan zich maar één iemand succesvol boven/tegen juridische ouders van mj (of boven/tegen
bekwame mj) plaatsen => (familie- of jeugd)rechter!!
2.3.DRM - DECREET BETREFFENDE DE RECHTSPOSITIE VAN DE MINDERJARIGE IN DE INTEGRALE
JEUGDHULP EN BINNEN HET KADER VAN HET DECREET BETREFFENDE HET
JEUGDDELINQUENTIERECHT
DRM – Vlaamse regelgeving – regelt de relatie tussen de minderjarige cliënt met jeugdhulpaanbieders (<->
ouders)
- Vlaamse regelgeving (welzijn en (jeugd)hulpverlening Vlaamse bevoegdheid)
- Sinds 2013: aanvulling + positie van ouders w versterkt/verduidelijkt in dat decreet
- Binnen de sectoren van de integrale jeugdhulp
- Van kracht sinds 2006
Als je in BE als minderjarige ouder w kan je volledig ouderlijk gezag over uw kind uitoefenen.
2.3.1. DECREET RECHTSPOSITIE
- Van kracht sinds 1 juli 2006
- Omvat 33 artikelen
- 8 grote inhoudelijke thema’s komen aan bod
2.3.2. DRM EN DIJH VAN 2004
De rechten van de minderjarige cliënt in de integrale jeugdhulp vindt men sinds 2004 terug in het decreet
betreffende de rechtspositie van de minderjarige in de integrale jeugdhulp (DRM)
Het decreet Integrale jeugdhulp van 2004 organiseerde de IJH in Vlaanderen. Het vernieuwde decreet IJH van
2013 bracht enkele wijzigingen en aanvullingen aan in het DRM én verduidelijkte ook de positie van ouders en
opvoedingsverantwoordelijken.
3 belangrijke wijzigingen in 2019:
3
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur OrfeeMichels. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €4,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
72841 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans