Geestelijke gezondheidszorg
De balkmetafoor
“wat als de balk breekt”
Draagbalk = draagkracht
Gevormd door :
Intelligentie
Persoonlijkheid
Opvoeding
Trauma
Levenservaring
Hersenstoornis
Erfelijkheid
….
Noot in de balk = kwetsbaarheid
Gevoeligheid ontwikkeling psy. klachten
Tast draagkracht aan
Samenspel van erfelijke, ontwikkeling en omgevingsfactoren
Draaglast van binnen uit
Onverwerkt trauma
Piekeren
Psychische spanning
Draaglast van buiten uit
Kritiek
Stresserende gebeurtenissen
Relationele problemen
Dagelijkse ongemakken
Overbezorgdheid
Overstimulatie
…
Barsten van de balk = eerste verschijnselen
Lichamelijke klachten
Verminderde slaap
Afzonderen
Prikkelbaar
Piekeren
, Wantrouwig
Verminderde interesses
…
Gebroken balk = pathologie (aandoening)
Geestelijk gezondheidsprobleem
Behandeling
1. Lijmen met medicatie
2. Verminderen van draaglast binnen en buiten (nog steeds blijvende schade)
3. Ondersteunen
1. uitgangspunten (H1)
1.1 Categoriaal en/of dimensioneel denken
Niet categoriaal denken maar dimensioneel als verpleegkundige over psychische
kwetsbaarheid & ziektebeelden.
Categoriaal : normaal of abnormaal
- Pro’s : Heel duidelijk, label, zorgt ook voor erkenning
- Con’s : zwart-wit, gaat niet in op krachten of talenten ZO, focust op
aandoening, stigma, psychofarmaca.
!!! Dimensioneel : ruimte in verandering, geen extremiteiten
- Pro’s : meer rekening met mogelijkheden ZO (talenten), ontwikkeling en
evolueren, geen uitgesproken besluit, variatie in probleemgedrag.
Emotioneel instabiel emotioneel stabiel
1.2 Aanpak en behandeling vpk
*Eclectische benadering van vpk : respecteren verschillende denkkaders ( medisch, psychologisch,…)
*Relationele benadering (contact maken, interpersoonlijke relatie vpk & zo – vertrouwen= groei en
ontwikkeling (herstel) zo.)
*Beleving & context ZO centraal! = zicht op waarden en normen, beperkingen,…
1.3 Definitie generieke GGZ verpleegkundige (Van Meijel)
Professionele, patiëntgestuurde, doelgerichte activiteit, gericht op groei, ontwikkeling en herstel ZO
met complexe zorgbehoeften ifv psychische gezondheid.
De Generieke verpleegkundige:
, 1. Voeling belevingswereld ZO (empatisch)
2. Inzicht van eigen vaardigheden
3. Nauwe samenwerking (VPK & context)
4. Gericht groei en herstel
5. Waarden en normen respecteren (jezelf en ZO)
6. Zorgend
7. Respectvol
8. Waarnemen en begrijpen gevoelens, gedachten, bedoelingen en verlangens
2. Oe ist?... goed!... echt? (H2)
Emotie ≠ stemming
Stemming: bepaalde gemoedstoestand v zekere duur, gn betrekking op spec. Ervaring.
Emotie: intens, overheersend gevoel v korte duur, te maken met spec. Ervaring.
Somberheid ≠ depressief
Somberheid: stemming op reactie v. ervaring/gebeurtenis v korte duur.
Depressief: intensiteit en duur v somberheid buiten verhouding, in combinatie met andere
symptomen.
2.1 Soorten/ classificaties v stemmingsstoornissen
1. Depressieve stoornis
2. Dysthyme stoornis
3. Depressieve stoornis Niet Anders Omschreven
4. Bipolaire I stoornis
5. Bipolaire II stoornis
6. Cyclothyme stoornis
, o Unipolaire stoornissen
o Dysthyme
o Hypomanie
o Depressie
Heel veel soorten depressie (postpartum, majeure,..)
o Cyclothyme stoornissen
o Bipolaire stoornis
Type 1
Extreme manie depressie
Type 2
Hypomanie depressie
Manie= kan niet meer functioneren
Hypomanie= (extra energie), kan wel nog functioneren, valt minder op
bipolaire stoornis ≠ borderline
Borderline is een verstoring binnen de persoonlijkheidsstructuren ( vb verstoring hechting).
Bipolaire stoornis is een stemmingsstoornis en deze is heel duidelijk de verklaren adhv de cognitie
van de hersenen.