Dit is een samenvatting van alle lessen van het opleidingsonderdeel veiligheid, terrorisme en mensenrechten, gedoceerd door Maarten Colette. In dit document kunt u volledige lesnotities (incl ppt), alsook de 4 gastcolleges. Het lezen van de literatuur en het studeren van deze samenvatting zou ruims...
VTM: Lesnotities
Inhoudsopgave
1 INLEIDING................................................................................................................................................... 3
2 PERSPECTIEVEN OP VEILIGHEID IN VERHOUDING TOT CONTROLECULTUUR EN INSTRUMENTALISTISCH
STRAFRECHT.................................................................................................................................................. 8
2.1 DE TWAALF LAATMODERNE TRANSFORMATIES IN DE CRIMINOLOGIE............................................................................8
2.2 DE TWAALF VERANDERINGEN EN BELEIDSSCHIZOFRENIE VERKLAARD............................................................................9
2.3 DE (ONHOUDBARE) MYTHE VAN DE SOEVEREINE VEILIGHEIDSSTAAT...........................................................................10
2.4 AANPASSINGSSTRATEGIE VS ONTKENNINGSSTRATEGIE/ACTING OUT...........................................................................10
2.5 DE 2 CRIMINOLOGISCHE ‘NARRATIEVEN’ VAN DE LAATMODERNITEIT..........................................................................12
3 RECHTVAARDIGINGEN VAN VEILIGHEID MET INBEGRIP VAN AFDRACHT VAN VEILIGHEIDSZORG AAN
PRIVATE ACTOREN....................................................................................................................................... 14
3.1 PARADOXEN VAN VEILIGHEID ALS EEN ONOMSTREDEN BELEIDSOPTIE.........................................................................14
3.2 6 VEILIGHEIDSPARADOXEN DIE EVIDENTIE VEILIGHEID WEERSPREKEN.........................................................................14
3.3 EEN RECHTVAARDIGING VOOR VEILIGHEIDSZORG – INSPIRATIE BIJ STRAF....................................................................16
4 (BELGISCH) STRAFRECHTELIJK INSTRUMENTARIUM INZAKE TERRORISME..................................................18
4.1 ISRAËL-PALESTINA (EXTRA)...............................................................................................................................18
4.2 SOORTEN TERRORISME (EXTRA).........................................................................................................................19
4.3 HERHALING: STRAFRECHT ALS EEN INSTRUMENT VAN BEHEERSING............................................................................20
4.4 ENKELE VOORBEELDEN VAN ‘ACTING OUT’ IN RELATIE TOT TERRORISME.....................................................................20
4.5 (BELGISCH) STRAFRECHTELIJK INSTRUMENTARIUM INZAKE TERRORISME......................................................................20
5 GASTCOLLEGE SOFIE ROYER: HET EVENWICHT TUSSEN VEILIGHEID EN PRIVACY IN DRIE VRAAGSTUKKEN. .28
5.1 DE DATARETENTIESAGA....................................................................................................................................28
5.2 VERSCHILLENDE BEWARINGSREGIMES..................................................................................................................31
5.3 GEZICHTS- EN GEDRAGSHERKENNINGSCAMERA’S...................................................................................................33
5.3.1 Gezichtsherkenning luchthaven............................................................................................................33
5.3.2 ClearView AI..........................................................................................................................................34
5.3.3 Gedragsherkenningscamera’s...............................................................................................................34
5.4 DATAGEDREVEN STRAFONDERZOEKEN.................................................................................................................35
6 GASTCOLLEGE PAUL PONSAERS: DE ZWARTE JASMIJN OF DE DWALINGEN VAN DE LONE ACTOR DOORHEEN
EUROPA....................................................................................................................................................... 38
6.1 ACTUA: ABDESSALEM LASSOUED........................................................................................................................38
6.2 GESCHIEDENIS................................................................................................................................................38
6.3 SEIFALLAH BEN HASSINE...................................................................................................................................40
6.4 AHMED ROUISI...............................................................................................................................................42
6.5 5 CASES VAN ‘LONE ACTORS’ TUNESIËRS BETROKKEN IN TERREURDOSSIERS.................................................................44
6.5.1 Anis Amri...............................................................................................................................................44
6.5.2 Abdel Majid Touil..................................................................................................................................45
6.5.3 Brahim Aouissaoui.................................................................................................................................45
6.5.4 Mohamed Lahouaiej Bouhlel................................................................................................................46
6.5.5 Abelssalem Lassoued............................................................................................................................46
7 GASTCOLLEGE 3: TERRORISME EN HET RECHT OP VRIJHEID: ADMINISTRATIEVE MAATREGELEN IN HET VK.48
7.1 PREVENTIE.....................................................................................................................................................48
7.2 OVERZICHT LES...............................................................................................................................................48
7.3 HET RECHT OP VRIJHEID (ART. 5, §1 EVRM).......................................................................................................49
7.4 VRIJHEIDSBEROVING VS VRIJHEIDSBEPERKING........................................................................................................50
1
, 7.5 ATCSA 2001................................................................................................................................................51
7.6 CONTROL ORDERS...........................................................................................................................................51
7.7 TPIMS..........................................................................................................................................................52
7.8 EN BELGIË?................................................................................................................................................... 52
8 GASTCOLLEGE 4: B. HERREMANS: TRANSITIONAL JUSTICE IN DE SYRISCHE CONTEXT..................................53
8.1 ACHTERGROND CONFLICT.................................................................................................................................53
8.2 INSPANNINGEN VOOR RECHTVAARDIGHEID...........................................................................................................57
8.3 SLOTBESCHOUWINGEN.....................................................................................................................................60
9 (BELGISCH) STRAFRECHTELIJK INSTRUMENTARIUM INZAKE TERRORISME (DEEL 2) – NIET TE KENNEN........62
10 MARTELING + FOLTERPRAKTIJKEN IN VERHOUDING TOT STRAFRECHTELIJKE BEWIJSVERKRIJGING...........63
10.1 VOORAF: FOLTERVERBOD IN NATIONAAL EN INTERNATIONAAL RECHT......................................................................63
10.2 VOORAF: HET FOLTERVERBOD: 2 MOGELIJKE ETHISCHE POSITIES.............................................................................64
10.3 “WREEDHEID” IN DE GESCHIEDENIS VAN DE (WESTERSE) FILOSOFIE........................................................................65
10.4 FOLTERING: 5 VOORNAAMSTE RECHTVAARDIGINGSGRONDEN.................................................................................66
11 EXAMEN.................................................................................................................................................. 67
11.1 NUTTIGE INFORMATIE EXAMEN........................................................................................................................67
11.2 VOORBEELDEN MEERKEUZEVRAGEN..................................................................................................................68
2
, 1 Inleiding
Examen
- 4 meerkeuzevragen over elke te bestuderen tekst (4 x 4 punten = 16 punten)
- 4 meerkeuzevragen over gastcolleges (4 x 1 punt = 4 punten)
- Geen giscorrectie
- Wanneer? Woensdag 24 januari om 9u (voorlopig!)
Overzicht van verloop examen
Praktisch
- ! Laatste les 21 december: onlineles
- ! Les van 7 december: informatie over examen, want laatste fysieke les
- Gastcolleges (heel maand november zijn het gastcolleges! Het wordt opgenomen)
o Sofie Royer: Veiligheid in verhouding tot het privéleven
Netwidening:
Het gebruik van slimme camera’s wordt gebruikt om terroristen te
vangen, maar wordt intussen ook gebruikt om mensen te vangen
achter het stuur met een gsm
De opleving van Passenger Locator Form: ontstaan door COVID19,
maar nu maakt het een doorstart naar de normale wereld
o Paul Ponsaers: Islamitische staat
Is het een vorm van terrorisme of is het een oorlogsdaad/misdrijven?
Dabiq : online tijdschrift voor islamitsiche radicalisering en rekrutering
Heel goede auteur en schrijft over aanslagen
o Ward Yperman: Verhouding tussen terrorisme en vrijheid van art. 5 EVRM
Positieve en negatieve functies die staten moeten uitvoeren binnen het
kader van het EVRM: ook wel schild- en zwaardfunctie genoemd
o Brigitte Herremans: Burgeroorlog in Syrië: Hoe bestraffen van massaslachtingen
Veel geopolitieke belangen
Universele jurisdictie: rechtbanken oprichten voor folteraars
Overgangsjustitie
Inhoudelijk
Strafbare poging =
- Crimineel voornemen/intentie
- Begin van uitvoering
- Een onderbreking van het begin van uitvoering dat onafhankelijk is van de impuls van de
dader
Voorbereidingshandelingen bij terrorisme
- Kom je in traject van daderschap
- Conceptueel is dat iets waar je sneller aan zult denken
o Bv. je krijgt de kans Hitler te vermoorden als baby met de kennis van wat hij in de
toekomst zal verrichten. Echter in de praktijk als je iemand zal aanhouden zal je 2x
nadenken vooraleer je iemand aanhoudt of bevraagt
Literatuur
- Jullie zullen thuis vier teksten bestuderen – voor aanvang of na afloop van de les – naar eigen
inzichten maar mijn suggestie is om het voor de les te doen
- In totaal een honderdtal bladzijden – is niet veel maar bestudeer de teksten grondig
3
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur rechtenstudent17. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €9,48. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.