DEEL 1 – OUDERSCHAP ONDER DRUK?
HOOFDSTUK 1: ONDERKENNEN, VERWERKEN & AANVAARDEN
- Video: www.dewereldvanpuck.nl
ERVARINGEN VAN OUDERS
- Periode van onderkenning
o Ouders zitten in een tweestrijd door eigen gevoelens en reacties omgeving
o Afhankelijk van ouders hoelang deze fase duurt
o Fase kan terugkomen (bv. bij 2e diagnose)
- Diagnosemededeling
o Er wordt vaak op een verkeerde manier de diagnose vertelt
o Niet alleen focussen op de negatieve aspecten
o Ook naar de krachten/voordelen kijken
- Reacties op de diagnose
o Elke ouder reageert anders
o Ouders menen vaak de dingen die ze op dat moment zeggen niet
o Begrip tonen, want zeer zware/heftige boodschap
- Verwerking
o Er hangt een negatief referentiekader rond een beperking = bemoeilijkt
verwerking (bv. dat overkomt mij niet)
o Mensen weten niet hoe ze met mensen met een beperking moeten omgaan,
waardoor ouders netwerk verliezen
o Steun van de partner is belangrijk
o Niet altijd voldoende informatie beschikbaar
o Leren omgaan met het idee “ik heb een kind met een beperking” door de
mogelijkheden te zien, slagen ouders hierin
,THEORETISCHE MODELLEN
(Modellen kennen/ begrijpen/ toepassen/ kunnen verantwoorden waarom)
1. Stappenmodel in rouwproces (Niet het verlies van een persoon, maar het verlies
van de droom op een gezond kind)
FASE CENTRALE GEDACHTEN/GEVOELENS HULPVERLENING
Shock Emotionele desorganisatie: Sympathie en emotionele steun
Verwarring, verlamming, ongeloof, irrationale betonen (begrip tonen)
reacties
Kortdurend (dagen – maanden)
Twijfels over de ouderrol (weten niet meer
hoe ze een kind (met beperking) moeten
opvoeden
Reactie Expressie van zeer diverse gevoelens: Luisteren, niet be- of
Verdriet, leed, depressie, ontgoocheling, angst, veroordelen, helpen
agressie, ontkenning, schuld, schaamte, gevoel verwoorden, begrip,
van falen, afweer, verlies van eigenwaarde, opbrengen, eerlijk en open zijn
bitterheid, onzekerheid, machteloosheid, …
Negatieve gevoelens centraal, maar minder
intens
Twijfels over de ouderrol (weten niet meer
hoe ze een kind (met beperking) moeten
opvoeden
Adaptatie Verlangen om kind en zijn handicap te Betrouwbare en accurate
accepteren: informatie geven
Meer realistische inschatting van
mogelijkheden en beperkingen, vragen over de
eigen rol, hoop en vreugde
Komen los van de negatieve gevoelens,
beginnen mogelijkheden te zien
Oriëntatie Hulp, informatie en steun zoeken: Wegwijs maken, begeleiding en
Positieve betekenis zien van kind, gevoel van ondersteuning bieden
controle hervinden
Crisis voorbij Negatieve emoties voorbij Wegwijs maken, begeleiding en
Kind = geaccepteerd ondersteuning bieden
, - Proces nodig: emoties verwerken, nadien pas ruimte voor informatie
- Voordelen
o Focus op emotionele reactie
o Je weet als hulpverlener hoe je moet handelen
- Nadelen
o Na het proces is het kind geaccepteerd, maar ouders kunnen het er moeilijk
mee blijven hebben
o Geen plaats voor opnieuw doorlopen
o Moeten alle stappen doorlopen worden?
2. Chronisch zorgenmodel = cyclisch = continu proces = geen eindpunt
- Voordelen
o Goed genoeg ouderschap
o Er mogen negatieve emoties zijn, maar balans meer naar de positieve emoties
o Ouders mogen moeilijke momenten hebben
- Nadelen
o Te veel focus op de emoties
- Moet niet cyclisch zijn Doolhof-model van Ter Horst
Ouders die te weten komen dat hun kind een beperking heeft, moeten hun
verwachtingen aanpassen cognitieve modellen kunnen ook nodig zijn