Economie
Rol van dieren in de maatschappij
- Vlees, eieren, melk, leren schoenen, kledij met wol, huisdier, veganist?
Veganisten worden toch beïnvloed omdat zij concurreren voor dezelfde voedingsstoffen
Rol van dieren is verschillend in verschillende delen van de wereld!
- dieren vormen een fundamenteel onderdeel van de maatschappij
‘back yard pick farming’ -> afval aan varken, tot waarde brengen fungeren als investering
- geven vriendschap en gezelschap
- zorgen voor transport grote delen van de wereld
- voeding en kledij
Dieren vormen steeds een voordeel voor mensen
De rol van dieren in de maatschappij is niet statisch en wordt sterk beïnvloed door ruimte en tijd!
- westerse wereld emphatische kijk op dieren
- arm land vooral bezig met voedsel
Vroeger hondenkar, nu hond in kar
Rol van dierenarts in de maatschappij (economisch perspectief)
- Helpen ervoor te zorgen dat de dieren die we houden een niveau van gezondheid en welzijn
hebben en op die manier de verwachtingen van de maatschappij ondersteunen
- Ze doen dit door te werken voor verschillende groepen in de maatschappij en door
verschillende rollen te vervullen
- Dierenartsen zijn een middel, door de maatschappij ingezet, met diverse doelen die door de
maatschappij worden gewaardeerd
- Helpen veehouders om meer output te realiseren
- Helpen diereneigenaren om hun gezelschapsdieren gezond en gelukkig te houden
- Helpen de voedselveiligheid en voedselzekerheid te garanderen
Voedselveiligheid= geen zoönosen in voedsel aanwezig (niet ziek worden door eten dierlijk
voedsel)
Voedselzekerheid= voor zorgen dat er voldoende voedsel is – (Rinderpest zorgde voor
hongersnood)
- Helpen dierenwelzijn te garanderen
- Helpen de nationale populatie te beschermen
Landbouwhuisdieren, gezelschapsdieren, maar ook wilde dieren
- Helpen de gezondheid en prestaties van sport en recreatiedieren te garanderen
- Helpen bij het instant houden van (zeldzame) wilde dieren
Verschillende dierenartsen hebben verschillende functies
Cliënten van de dierenarts:
-private diereigenaren
gezelschapsdieren, sport dieren, voedselproducerende dieren
-bedrijven
mengvoeder fabrikanten, retailers, verzekeringen, voedingsindustrie
-> voedselveiligheidscontrole !
, - overheid
FAVV, FAGG, .. dierenwelzijn = vlaamse overheid
verschillende klanten hebben verschillende verwachtingen
Dierenartsen zijn geen economisten
-> wel om diereigenaren te begrijpen, economische impact ziekten begrijpen + adviezen begrijpen
Begrijp de economische consequenties van uw werk:
-> curatieve therapieën, bedrijfsgezondheidsprogramma’s, zoeken naar evenwichten tussen
maximale preventie en minimale kosten
!!! Als dierenarts neem je geen beslissingen, de beslissing neemt de klant !!! (degene die uiteindelijk
betaald en de voor en nadelen dus draagt)
Veehouder:
- Draagt voor en nadelen van beslissing
Dierenarts:
- Moet bijdragen aan beslissingsproces
o Ziekteniveau bepalen
o Economische impact inschatten
o Verbetermogelijkheden beschrijven
o Toegevoegde waarde tonen
Wat is economie?
sociale wetenschap die keuzes bestudeert die mensen, ondernemingen, overheden en de ganse
maatschappij maken wanneer zij geconfronteerd worden met schaarste en stimuli die hun keuzes
beïnvloeden.
Alle economische vragen ontstaan omdat mensen meer willen dan ze kunnen krijgen
Schaarste= onmogelijk om aan alle behoeften te voldoen
aangezien er schaarste is, moeten we keuzes maken
keuzes hangen af van stimuli:
Beloning: subsidies
bestraffing: belastingen, taxen
1. Micro- economie keuzes op micro niveau: individuen, personen, bedrijven
2. Macro economie land, maatschappij, hele groep (niet zo belangrijk nu)
= wetenschap van de keuzes (en haar consequenties)
2 grote economische vragen
1. Wat, hoe en voor wie goederen en diensten geproduceerd
Waarover gaan keuzes, hoe keuzes maken, voor wie nadelen
2. Wanneer komen de uit eigenbelang gemaakte keuze ook het maatschappelijk (algemeen)
belang ten goede?
Wordt bepaald door politieke keuzes
Verschillende mensen verschillende visies
, Wat?
Goederen en diensten (melk, vlees, varkens houden?)= producten
Wat we produceren evolueert met de tijd
Technologische ontwikkelingen laten toe meer te produceren
In rijke landen worden vnl diensten geproduceerd <-> maakindustrie (China, India)
Wat en hoeveel we produceren wordt beïnvloed door de economie
Hoe?
Goederen en diensten worden geproduceerd door productiemiddelen aan te wenden
Productiefactoren
- Arbeid = arbeidstijd en inspanningen (fysiek en mentaal) mensen die werken
- Kapitaal materiaal, uitrusting, machines, kennis
- Grondstoffen (grond) natuurlijke hulpbronnen dieren, voeders, energie (gas, elektr.)
- Ondernemerschap menselijke factor die organiseert ‘ik ga een bedrijf opstarten’
= durf en menselijke factor die risico neemt (werknemer of zelfstandige -> ondernemer)
Voor wie?
Wie de goederen en diensten zal aankopen hangt af van het inkomen van een persoon/
onderneming
- Arbeid brengt loon op
- Kapitaal brengt interest op
- Grondstoffen brengen huur of pacht op (weide verhuren)
- Ondernemerschap brengt winst op
Eigenbelang= best mogelijke keuze voor uzelf
Maatschappelijk belang= keuze die resulteert in de beste uitkomst voor de maatschappij
Lopen soms gelijk/ soms niet -> moet wel zo goed mogelijk met elkaar stroken
Wordt gediend als iets efficiënt verloopt= een situatie die niet verbeterd kan worden
+ als er een eerlijke verdeling is tussen mensen, groepen, bedrijven
‘eerlijk’ wie vindt wat eerlijk ?
Creëren veel discussie
Economie gaat er van uit dat de mens rationeel is
Economische manier van denken
Plaatst schaarste en de gevolgen ervan, evenals keuzes, centraal
- Schaarste en keuzes
Iedere keuze die we maken: iets opgeven om iets anders te krijgen
Wat afwegingen:
- welke producten of diensten aan te kopen (personen)
-waaraan belastingontvangsten te spenderen? (overheden)
-wat te produceren (bedrijven)
Voor wie afwegingen:
-produceren voor lokale markt of export?
Hoe afwegingen:
-kiezen voor alternatieve productie technieken (bedrijven) bio of conventioneel?
Keuzen worden gemaakt door het afwegen van de opbrengsten (baten) en de kosten
opbrengsten
= het voordeel of plezier wat iets oplevert (beïnvloed door persoonlijke voorkeuren)