Thema 5: Historiek en organisatie
van de Geestelijke
Gezondheidszorg (GGZ) in
Vlaanderen.
1. Inleiding.
Mentaal wel(zijn) = wanneer er een evenwicht is tussen verschillende parameters (= economisch,
professioneel, sociaal, emotioneel…) in je leven.
Zesde nationale gezondheidsenquête:
Subjectieve gezondheid
Chronische aandoeningen
Zelfmoordgedrag
Emotionele problemen
Gebruik van psychotrope middelen
…
1/3 Belgen (+15j) toont indicaties van psychisch on-welbevinden
In vergelijking met 2013 bleef de prevalentie van emotionele problemen gelijk:
11% angstgevoelens
9,4% depressieve gevoelens
7,2% eetstoornissen
Kwetsbare groepen:
Burgers met een laag opleidingsniveau
Actieve bevolking (25-54j)
Vrouwen
Gebruik van psychotrope geneesmiddelen (antidepressiva, angstremmers, slaapmiddelen)
Beperkte doorstroom naar HV:
- Lange duur tussen het ontstaan van psychische problemen en contactname met professionele HV
- Onderzoek Test Aankoop bij personen met emotionele problemen
o 76% zoekt hulp bij familie, vrienden, collega’s
o 43% zoekt hulp bij professionele hulpverlener
1
, 2. Historiek.
Prehistorie en traditionele Boze geesten (kruiden, schedelboring)
culturen
Hippocrates (460 v.Chr.) Onevenwicht in lichaamsvochten (aderlating, braaktherapie,
diëten, baden)
Theorie van Hippocrates
- Gele gal: opvliegend
- Zwarte gal: depressief
- Veel bloed: passioneel
- Veel slijmen: rustig
Romeinse cultuur Survival of the fittest
Van repressie en bestraffing tot een rustgevende en verzorgende
aanpak in thuisverband
Middeleeuwen Lichaamsdelen afbinden, schriktherapieën, geselingen,
exorcisme, heiligen aanroepen
Vanaf 12e eeuw Opvang in eigen gezin, eerste gast- en dolhuizen in de stad
(religieuze oorsprong van de psychiatrische zorg)
1650-1800 De grote opsluiting
1789 Franse Revolutie Herstel is het doel van de opname
2.1. Ontstaan Geestelijke Gezondheidszorg in Vlaanderen.
Kanunnik Jozef Triest
Dr. Jozef Guislain (geïnspireerd door Rousseau)
Orde, regelmaat en rust staan voorop
Gezonde en gevarieerde voeding
Arbeidstherapie
Moreel gezag van arts als beïnvloedingsmiddel
Schriktherapieën (revolutionair voor die tijd, nu kijken we er anders naar)
1850: eerste wet op behandeling ‘krankzinnigen’: personen kregen een statuut (niet meer vogelvrij
verklaard)
Gesloten afdelingen ter bescherming van de maatschappij onder Ministerie van Justitie
doorgaans een collectivistisch regime van arbeid en therapie (totaalinstituut)
Tot 1930: alle GGZ onder Ministerie van Justitie
1930: eerste open afdelingen
1948: Ministerie van Volksgezondheid
2.2. Uitbouw ‘moderne’ psychiatrie.
2.2.1. Evoluties in de behandeling van personen met psychische problemen.
1896: psychotherapie (Freud)
1930: elektroshocktherapie – anno 2018: elektroconvulsietherapie ECT en transcraniële
magnetische stimulatie TMS
1950: psychofarmaca
Jaren ’70: anti-psychiatrische beweging
2
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur emmaooghe. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €2,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.