Onderscheiden van 3 grote brillen/perspectieven 3 kaders om te kijken naar middelengebruik
Medisch-psychiatrisch perspectief
o Middelengebruik is een ziekte
o Afhankelijkheid – verslaving
Stoornissen in het gebruik van middelen
o Ziekte oplossen door klinische interventie dus dokter
Gedragsmatig perspectief
o Gesitueerd in de psychologie
o Vorm van afwijkend gedrag
o (complexe) interactie tussen individu en omgeving
o Gedrag = aangeleerd afleren (d.m.v. psychologische interventies)
Biologisch-genetisch perspectief
o Kijken naar biologie-genetica als oorzaak van middelengebruik
o Aanleg – kwetsbaarheid
o Hersenaandoening
o “alcohol-gen” als gen voor alcoholverslaving
DE VRAAG
Van experimenteel gebruik tot verslaving
Vraag is niet een “wel of niet -gegeven” kunnen we conceptualiseren als een continuum
(abstinentie/geen gebruik aan de ene zijde tot verslaving aan de andere zijde van het continuüm)
tussen 2 uiteinden een brede range aan patronen van druggebruik
Continuüm van gebruik
o Hoeveelheid
o Frequentie interpretatie van prevalentiecijfers
o Duur bepaalt type en intensiteit van interventies
Welke interventie nodig voor welk patroon van gebruik?
o Polygebruik
o Gevolgen
o …
, Verschillende stadia van gebruik met bijbehorende omschrijving
Notities bij de tabel:
o Experimenteel gebruik een keer proberen / eerste gebruik
Kan overgaan tot recreatief gebruik, nog altijd beperkt, geen invloed op je leven
Daarna gewoontegebruik, wordt een regelmaat, als het niet wordt gedaan is er een gemis,
nog geen invloed op bepaalde levensdomeinen, maar wel al indicaties dat er mogelijks een
probleem kan komen
Rode stippellijn vanaf dat moment zeker sprake van impact op de levensdomeinen !!!!
Problematisch gebruik: probleem op levensdomeinen (studies gaan er onder leiden…
problemen met partner..)
Verslaving: “eindstation” stoornis in gebruik van middelen, dominante factor, staat
centraal, alles wordt daarrond georganiseerd (tolerantie, ontwenning..)
Continuum van gebruik illustreren
MIDDELENGERELATEERDE STOORNIS
DSM-5 criteria
o Lichamelijke afhankelijkheid + controleverlies hebben betrekking op het middel zelf
o De 2 andere hebben betrekking op domeinen die breder zijn dan puur drugsgebruik
impact op levensgebieden (sociale schade)
Controleverlies
1. Vaker en in grotere hoeveelheden gebruiken dan het plan was
2. Mislukte pogingen om te minderen of te stoppen
3. Gebruik en herstel van gebruik kosten veel tijd
4. Sterk verlangen om te gebruiken
Sociaalmaatschappelijke schade
5. Door gebruik tekortschieten op werk, school of thuis
6. Blijven gebruiken ondanks problemen meebrengt in relationele vlak
7. Door gebruik opgeven hobby’s, sociale activiteiten of werk
, Fysieke en psychische schade
8. Voortdurend gebruik, zelfs wanneer je daardoor in gevaar komt
9. Voortdurend gebruik ondanks weten dat gebruik lichamelijke of psychische problemen met
zich mee brengt
Lichamelijke afhankelijkheid
10. Tolerantie, grotere hoeveelheden nodig hebben om effect nog te voelen.
11. Optreden onttrekkingssymptomen, minder hevig door meer van stof te gebruiken
aanwezig in laatste jaar: 2-3 (beperkt), 4-5 (matig), ≥6 (ernstig)
Middelengerelateerde stoornis – ‘verslaving’
o Probleem ruimer dan druggebruik op zich
o Bio-psycho-sociale gevolgen – gezondheid en andere levensdomeinen
Fysieke gezondheid
Mentale gezondheid
Huisvesting
Opleiding en tewerkstelling
Relaties
Contacten politie/justitie
Stigma
…
Onderzoek gedaan over 25 landen, tussen 90 000 volwassenen
o ½ volw in belgië ooit illegale drugs gebruikt! globaal ¼ !
Gebruik levert lang niet altijd problemen op. Of er problemen ontstaan en de grootte van de kans
daarop (het risico) is afhankelijk van verschillende factoren. Het 3M-model (Zinnberg, 1984) biedt een
kapstok om deze verschillende factoren te onderscheiden op basis van:
o Mens: de persoon die het gebruikt (vb. leeftijd, persoonlijkheids-kenmerken en geslacht +
interpersoonlijke factoren, familiegeschiedenis)
o Middel: kenmerken van het middel dat gebruikt wordt (farmacologische eigenschappen en
werking)
o Milieu: de fysieke en sociale omgeving (beschikbaarheid, sociale groep, wetten en normen)
Deze drie factoren bepalen samen het risico op problemen (verhoogd/verlaagd risico)
Het 3M-model verklaart waarom mensen zo’n uiteenlopende reacties kunnen hebben op hetzelfde
middel.
Omgevingsfactoren, milieu spelen de grootste rol
Stippingstonetheorie zegt dat joint leidt tot een spuit
/ gebruik van cannabis leidt tot heroïne aanleiding
tot ernstig vorm van gebruik
o Achterhaald idee!
o Theorie zou alleen maar rekening houden
met middelfactoren
o Er speelt veel meer dan enkel de
farmacologische effecten
o Psychisch welzijn speelt ook een rol
HET ANTWOORD Gatewaytheorie zegt dat door het gebruik van
illegale drugs (cannabis bv), door die illegaliteit en
Vraagzijde = continuüm antwoord dus ook crimineel milieu dat je daardoor in contact gaat
gedifferentieerd; vereist een breed spectrum aan komen met andere illegale middelen
interventies o Gaat meer over context waarin gebruik zich
o Linkerzijde: preventie (donkerblauw)
bevindt
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur studentcrimi2. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €4,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.