Gegeneraliseerde musculoskeletale
problemen
HS 14
ESSENTIEEL
• Niet-specifieke musculoskeletale pijn, vnl in • Rusten, psychologische en fysische
nek of rug = hoge prevalentie ondersteuning = behandeling
• Pijn = neuropsychologisch fenomeen • Musculoskeletale manifestaties van
• Fibromyalgie = syndroom met verspreide pijn endocriene aandoeningen = afh van leeftijd
en verstoring van slaap en duur van onderliggende ziekte
• CVS = veel voorkomend en belemmerend
CHRONISCHE PIJN
FIBROMYALGIE
¹ ziekte
= veroorzaakt door elke aandoening die slaap kan verstoren of door willekeurige slaapdeprivatie
Diagnose = 2 criteria:
• Wijdverspreide pijn
• Geassocieerde symptomen van moeheid, slechte slaap en somatische symptomen zoals IBS,
droge ogen en mond
Behandeling = beter slaappatroon + rustig aan doen
à soms lage dosissen TCA
COMPLEX REGIONAL PAIN SYNDROME
Hoofdkenmerk = voortdurende pijn die interfereert met normale activiteiten
à pijn w vaak beschreven als brandend en verpletterend
Type I = idiopathisch Type II = na zenuwletsel
à vroeger gekend al sreflex sympathische à vroeger causalgie
dystrofie, südeck of algodystrofie
= ernstige langdurige pijn, niet in proportie tov = zelfde pijn als bij type I
letsel, allodynie, koude, klamme huid en MAAR meestal geen duidelijke fysieke tekenen
functieverlies
à huid = rood en glimmend Meestal behandeling dmv kine
Vaak vlekkerige osteoporose op RX à aanpassen en leren omgaan met pijn (evt
à MRI = vlakkerig of diffuus BM-oedeem pijnstillers)
Geen verhoogde inflammatoire parameters
1
,CVS
= complicatie van virale ziekte OF na chirurgische operaties OF geassocieerd met ernstige ziekte
= veel meer voorkomend bij vrouwen
Symptomen:
• Belangrijkste = vermoeidheid
à niet verholpen door slaap
• Arthralgie en myalgie
• Lichte koorts
• IBS
• Visuele stoornissen
• Slechte concentratie en geheugen
DD: denk aan hypothyroidie en ernstige anemie
Behandeling: GEEN
à rustig aan doen, cognitieve gedragstherapie en hulp voor slechte slaap
HYPERMOBILITEITSSYNDROOM
Gegeneraliseerde hypermobiliteit = vnl kinderen en jonge kaukasische vouwen
= non-specifieke pijn, vnl myalgie en arthralgie
Meest voorkomende vorm = benigne gewrichtshypermobiliteitssyndroom
à Minder frequente oorzaken = Marfan, Ehlers-Danlos, osteogenesis imperfecta
Behandeling = geruststelling, patiënteducatie, versterkende oefeningen voor aangedane gewrichten
REUMATISCHE MANIFESTATIES VAN METABOLE EN ENDOCRIENE ZIEKTEN
Endocriene en reumatische ziektes bestaan vaak samen
Schildklierziekte
Verworven hypothyroidie = meestal door auto-immune aandoening (Hashimoto)
Eeffecten op musculoskeletaal systeem bij hyperthyroidie = door overmaat aan Th-hormoon
NIET reversibel met behandeling schildklierproblemen
Osteoporose:
Th = stimulator van botremodelling en botturnover
à overmaat aan Th = verminderd spongieus bot
Thyroid Acropachie:
= zeldzame aandoening met pijnloze zwelling van vingers en tenen samen met clubbing en periostitis
= enkel bij langdurige ziekte van Graves
Reageert NIET op behandeling want ontstaat door circulerende Al
DM
= zowel type I als type II
Aanwezigheid v 1 musculoskeletaal probleem bij DM verhoogt kans andere musculoskeletale
complicaties
Cave: corticoïde-injectie kan hypoglycemie veroorzaken!
2
, à verhoogde incidentie van:
Verminderde beweeglijkheid Diffuse idiopathische skeletale hyperostose
(diabetische cheiro-arthropathie/hand syndroom) (ziekte van Forestier)
• Gegeneraliseerde, pijnloze, stijve, gezwollen • Calcificatie van ant longitudinaal lig met
hand met flexiecontracturen v alle vingers heterotrope ossificatie v gewrichtskapsels
• Prayer’s sign • Vaak asymptomatisch
• 8-50% ptn met DM à soms stijfheid en pijn
• Biopsie: verlies van elastische vezels in huid • Op jongere leeftijd
• Associatie tussen beperkte beweeglijkheid en • 13-49%
micro- en macrovasculaire complicaties • Meer bij DM type II
Tenosynovitis van palmaire flexor Contractuur van Dupuytren
• fibreuze proliferatie van peesschede • verdikking en vastgroeien fascia palmaris
à verhindering normale beweging door schede à contractuur van vingers
• Trigger finger • Eerst ring- en middelvinger bij DM
• 11% ptn met DM • Meer mannen dan vrouwen
• Behandeling = goede controle van glycemie, • Meestal minder progressief in diabetische
handoefeningen, lokale cortico’s injectie, populatie + minder nood aan chirurgie
chirurgie • Behandeling = kine, steroïde-injectie,
fasciectomie
Osteopenie Scleroedema
• Type I DM • Zeldzame aandoening
• Des te langer DM, des te groter botverlies en = benigne zelflimiterende huidaandoening
fractuurrisico • Meestal bij langdurige Type I
à insuline en IGF-1 = anabole effecten à ook bij bloeddyscrasie en post-infectie
à gebrek aan prot in DM 1 , maar overmaat in • DM: meestal bovenste ruggengraat, niet
DM 2 = verklaring extremiteiten
• DEXA bij DM type II = verhoog risico op fractuur • Histologie: overmaat een mucopolysacch
à botkwaliteit minder depositie in dermis
• Geen bewezen effectieve behandeling
Carpal tunnel syndrome Diabetische amyotrofie
• 11-16% ptn met DM • Pijnlijke ernstige spierzwakte en –atrofie
• Typisch erger ’s nachts • Meestal proximale OL
• Onderdeel van diabetische neuropathie
• Oudere mannen met DM type II
Adhesieve capsulitis Neuropathische arthropathie
• 11-30% bij ptn met DM • Tarsale en metatarsale gewrichten
àop jongere leeftijd • Verhoogde vorming van osteoclasten en
• Progressieve pijnlijke restrictie v osteopenie, hypervasculariteit van bot
schouderbewegingen (gleno-humeraal) • Verzwakt bot
• Inflammatie en fibrose à gevoelig voor breuken
à verklevingen v gewrichtskapsel aan • Charcot gewricht = pijnloze chronische
humeruskop vervorming
• 3 stadia (duurt tot 2jaar): Pijnlijk, Verklevingen, = wrs door sens neuropathie + infectie
Resolutie • Goede diabetische zorg = belangrijk
• Geen behandeling verkort cyclus • Bifosfonaten evt om agressieve
osteoclastactiviteit te stoppen
Bot- en gewrichtsinfectie Diabetisch spierinfarct
• Verhoogde incidentie van septische arthritis en • Zeldzaam fenomeen
osteomyelitis • Meestal in dij
• Onderzoek = vochtaspiratie + MRI • Diagnose = MRI + biopsie (spiernecrose)
3