Hoofdstuk 1
Europese Unie (EU)
= een groep van 28 Europese landen die zich houden aan gemeenschappelijke wetten en praktijken
Nord Atlantic Threaty Organization (NATO)/ Noord Atlantische Bedreigende Organisatie
=een defensiepact dat in 1949 werd gesloten tussen de VS, het VK en verscheidene andere West-Europese
staten. Het is sindsdien uitgebreid en is nog steeds zeer actief.
Euro
= de gemeenschappelijke munt van de eurozone
IJzeren Gordijn
=term die door de Britse leider Winston Churchill werd bedacht om de diepe politieke en menselijke
verdeeldheid aan te duiden die het westelijke en het oostelijke deel van Europa scheidt
Berlijnse muur
=de muur die Berlijn verdeelde in een oostelijk, Sovjets deel en een Amerikaans, Frans en Brits westelijk deel
tijdens de Koude Oorlog , tot de val in 1989.
International government organizationss (IGO’s)
= organisatie waar staten zich bij aansluiten om hun politieke en economische belangen te bevorderen;
Nationale leiders
= individuen die een uitvoerend ambt bekleden waardoor zij gerechtigd zijn namens hun land besluiten te
nemen op het gebied van buitenlands beleid en militaire aangelegenheden
Staat
=een politieke entiteit met 2 hoofdkenmerken: een stuk grondgebied met redelijkerwijs duidelijk
afgebakende grenzen, en politieke autoriteiten die soevereiniteit genieten
Soevereiniteit
= het daadwerkelijke en erkende vermogen om de inwoners van een bepaald gebied te besturen en het
vermogen om relaties/ betrekkingen aan te knopen met regeringen die andere staten controleren
Natie
= collectie van mensen die een gemeenschappelijke cultuur, geschiedenis, of taal delen
Natie-staat
, =een politieke eenheid bewoond door mensen met een gemeenschappelijke cultuur, geschiedenis, of taal
Niet-gouvernementele actoren / niet-statelijke actoren
=actoren die geen staten zijn en die binnen of over staatsgrenzen opereren met belangrijke gevolgen voor de
internationale betrekkingen
Civil society/ burgerms
=collectie van niet-statelijke actoren die buiten de invloedssfeer van de regering of het bedrijfsleven
opereren (3de sfeer)
Belangen/ interest
= een toestand in de wereld die zo belangrijk is dat een staat bereid is zinvolle kosten te betalen om die te
bereiken of te handhaven
Strategie
= overkoepelende verbinding van middelen tot een doel voor een staat. een strategie is gericht op een
beleidsdoel, en geeft aan welke beleidsinstrumenten zullen worden gebruikt om dat doel te bereiken
Doel
=een state’s goal in internationale relaties, in het algemeen het bereiken of behouden van een belang
Beleidsinstrument
= instrument dat door de regering van een staat wordt gebruikt om haar belangen te verwezenlijken. Er zijn
vele vormen, onderverdeeld in overredende en dwingende vormen
Staatsapparaat
= gebruik van beleidsinstrumenten, waaronder militaire machtsmiddelen, eco sancties of prikkels, of
diplomatie om doelstellingen van buitenlands beleid te verwezenlijken
Theorie
= groep ideeën bedoeld om een empirisch fenomeen uit te leggen ‘Waarom?’
Anarchie
= het feit dat er in de internationale betrekkingen gn gecentraliseerde autoriteit is, geen regering van de hele
wereld die geschillen tussen staten beslecht en zwakke staten beschermt tegen sterke.
=boven de staat gn hogere autoriteit
,Imperialisme
= een staatsstrategie waarbij een land vreemde landen verovert om er kolonies van te maken
Scramble for Africa
= het opdelen/ in stukken snijden van Afrika door koloniale grootmachten na 1870
Democratische vrede theorie
= theorie dat democratieën ongewoon liefhebbend zijn nr elkaar toe. Democratieën, of republieken, zijn
staten die hun regeringen hebben verkozen, een vrije pers, private eigendom en een rechtstaat hebben
Internationaal systeem
= staten en niet-statelijke actoren, collectief genomen, die naast elkaar bestaan en op elkaar inwerken op
een bepaald moment in de geschiedenis
Ontwikkelde landen
= rijke landen met geavanceerde eco
ontwikkelingslanden
= arme landen met kleine eco, waarvan de inwoners gem nt de levensstandaard bereiken die de inwoners
van rijke landen gewoonlijk genieten
Globalisering
= het voortdurende proces van internationale eco en techno integratie, mogelijk gemaakt door de
vooruitgang in vervoer en communicatie
Brexit
= de ‘British exit’ of het besluit gmkt door Britse populatie in een referendum om met VK de EU te verlaten
Ontevreden/ onbevredigde/ dissatisfied staten
= staten die vinden dat hun invloed, status en materiële voordelen groter moeten zijn dan wat zij in feite
bereiken
Security dilemma
= een sit waarin een staat maatregelen neemt om veiliger te worden, maar uiteindelijk minder veilig wordt
door de reactie die het uitlokt in andere staten
, Hoofdstuk 2
Keizerrijken
= politiek entiteiten die een aanzienlijk geografisch gebied omvatten, vaak veel verschillende volkeren, en
waarover één machtige heerser regeert
Dynastiek staten
= staten die geregeerd door "keizerlijke dynastieën" of "dynastieke families" waarin leden van een bepaalde
uitgebreide familie, gedurende een aantal generaties, de macht in een staat of rijk in stand houden
Feodalisme
= een systeem waarin individuen handelen als ‘vazallen’ en land krijgen in ruil voor hun gezworen loyaliteit
aan specifieke hoog-gerankte leiders en aan de top van het systeem, de koning
Balance of power
= proces waarin een staat of een coalitie van staten hun capaciteiten vergroten om de dominantie van een
tegenstaat of een groep van staten te voorkomen
Vrede van Westfalen
= verdragen die eindigen in de 30-jarige oorlog en die Europa verdeelde in soevereine staten onafh van
hogere autoriteiten
Westfalen staten systeem
= moderne systeem waarin elke staat soeverein is, er is gn hogere autoriteit (bv kerk, keizerrijk) dan de staat
Concert of Europe
= overeenkomst onder de grootmachten, begonnen in de vroege 19 de E, om collectief de orde te handhaven
binnen Europa
Mercantilisme
= een doctrine die stelt dat militaire macht het centrale doel van staten is: die macht berust op financiële
rijkdom, en de financiële rijkdom van de wereld is een vaste grootheid
Kolonies
= gebieden en mensen veroverd en uitgebuit door een koloniserende macht waarin kolonisator de pol en
eco controle heeft
Rum Triangle
= een transatlantische handelsdriehoek actief in de 17 de en 18de E, tussen Europa, W-afrika en Amerika