HUIDZIEKTEN
1. INLEIDENDE BEGRIPPEN
EXAMEN
- Powerpoint + eigen notities
- MCQ (1 vraag, max. 4 mogelijke antwoorden, slechts 1 goed antwoord)
- Op PC
- Duurt 2H, werktijd is 1,5H
- 40 vragen: gewone vragen (30) en foto-vragen ( 10) ni persé foto’s van de les (PROEFEXAMEN!!)
o 4 of 5 antwoorden
o Foto’s: wat is diagnose, wat is verder ondezrozek, wat is behandeling
o Geen giscorrectie, geen verhoogde cesuur
NUTTIGE WEBSITES
- www.huidziekten.nl
- www.dermnetnz.org
DERMATOLOGIE
- Nuttig voor iedereen
- = kunst van het kijken
- = een eigen taal
o Solitair huidletsel: één letsel
o Multipele huidletsels = “eruptie”, “rash”, “exantheem”: veralgemeende huiduitslag
o Deze huidletsels moeten goed beschreven worden (!)
Elementaire letsels: vocabularium, geen examenvragen
Vlek: niet verheven kan Macula
bruin, bleek, rood, zwart zijn
Dikke vlek =Plaque
- Bv bij psoriasis
Bultje Papel (≤5mm)
- Als pt ver van u ziet: ziet het niet
als het ni duidelijk is welke Maculopapuleuze rash/ eruptie/ exantheem
van beide het nu is, vaak door
IF ziekten
Knobbel Nodule (> 5mm)
Blaasje Vesikel (<5 mm)
- Vesikels op handen en voeten : blijft aan opp lijkt op tapioca
pudding
Blaar Bulla (>5mm)
Puist Pustel
- Gelig, Erin prikt: er komt pus uit
- Of infectieus (bact, schimmel, virus)
- Of steriel (bv bij acné: ophopingen neutrofielen)
- Psorias ook steriel => geen aB maar corticoiden
1
,Wonde Erosie, ulcus (mv; ulcera)
- Erosie: boven basaal memebraan: nooit littekens
o Zitten op huid of mond (slijmvlies)
o Belangrijkste mond: lichen planus en blaarziekte
- Ulcera: beneden basaal membraan: 2e huidlaag, bindweefsel
littekenweefsel
Cyste Cyste
- Soms heel klein: milium cyste: gerstenkorrel rondom ogen (vnl
cosmetisch)
Pellekes Schilfering
- Is meestal exceem
- Maar macula, papels ku ook schilferig zijn
- Kan ook heel dik zijn, denk maar aan psoriasis
Vochtophoping Oedeem, kwaddel
- In netelsvalt: huid rood en gezwollen
- NOOIT schilferig
- NOOIT > 24h
- Zie je bij netelroos of urticaria (met wit boordje errond)
- Examenvraag: verschil kwaddels en macuopapilaire rash!!!!
Roodheid Erytheem
- Slapped cheek: parvovirus
- Weg te drukken!!!
Bloeduitstorting Petechieën (kleiner), purpura (groter)
- Niet weg te drukken!!!
- Denk aan vasculitis!!!
Gesprongen bloedvaatjes Telangiectasiën
- Kleine BV
- bv bij diabetes
- kan ook in papel basaal cel carcinoom = meest voorkomende
tumor, groei lokaal, nooit uitzaaiend!!!
Witte kleur Hypopigmentatie/ depigmentatie
- depigmentatie: helemaal wit
Bruine kleur Hyperpigmentatie
Verdunde huid = atrofie
Bv striae (door groeispurt), langdurig cortisone gebruik, ouderdom
Verdikte huid = lichenificatie
Bv door langdurig krabben, typisch bij eczeem (ziet alle fijne huidlijntjes
erdoor lopen)
Verdikking van de hoornlaag = (hyper) keratose
Bv wrat (zoals eelt: hoornlaag)
Korst = Crusta (lijkt op schilfering, mr als er echt dikke structuren vanaf komen)
Krabletsel = Excoriatie
Kloof = Fissuur, rhagade vaak pijnlijk
Litteken = Sclerose, keloid ( littekens dikker dan normaal: door tractie en spanning
huid fout genezen, vnl op borst)
Dode huid = Necrose
Haarverlies = Alopecia (arriata: in plekjes, auto immuun)
Haargroei (overdreven) = Hypertrichose (vaak bij syndromen, GM)
2
, Mucosale letsels bij rash = enantheem
- <-> rash op lichaam: exantheem
- vaak door virale IF: rode vlekjes verhemelte
Gegeneraliseerde roodheid & = Erythrodermie
schilfering - urgentie!! koorts, vocht verliezen moeten opgneomen w
Vaattekening = Livedo
Hyperpigmentatie + = poikilodermie
hypopigmentatie + vaatjes
Schrijven op huid (cf urticaria) = demografisme zie je bij kwabbels vaak, ook vluchtig
Schietschijf letsels, cocarde (cf = “target lesion”
door medicatie of virus) - rand: donker
- centrum lichter
- midden: putje, blaasje terug donkerder
- is plaque
- vaak door hepres, na koortsblaasjes
IK GA JE EEN FOTO STUREN , KAN JE ZEGGEN WAT HET IS?
NEEN, want
- Anamnese SYSTEMATIEK!!
o 1) Profiel van de patiënt: wie zit er voor u?
M/V/X, leeftijd?
Beroep/hobby? komen in contact met bep stoffen, planten
Medicatie? (incl. kruiden, vitamines, voedingssupl enz.) vaccinatie? én topica
Andere? (bv. dieet, roken/alcohol (zegt ook iets over risico kanker: paraneoplastische
huidziektes (huidziektes tgv kankers binnenin ), UV, stress, huisdieren, reizen, sexuele
anamnese, enz.) druggs?
o 2) Voorgeschiedenis (persoonlijk & familiaal)
Algemene medische (internistische/chirurgische) voorgeschiedenis?
Gekend met huidziekten?
Bv komen kei vaak voor!!! Dus ALTIJD NAVRAGEN
Atopisch exczeem? Astma? Hooikoorts? In VG/ in fam VG? =>
ATOPIE(neiging tot exczeem te ontwikkeling)
Psoriasis?
o Mama of papa heeft het: 30% kans
o Beide: 50%
o 3) Huidig probleem
Wanneer begonnen?
Waar begonnen? Uitbreiding/evolutie?
Type huidletsels volgens de patiënt zelf (‘in mensentaal’)
Uitlokkers? (‘Wat denkt u zelf dat de oorzaak is?’)
Geprobeerde behandelingen?
Subjectieve last: Jeuk? Pijn?
Pijn: altijd aan ernstige zaken denken : ernstige IF/ allergie
Koorts
Slijmvlies letsels (erosies mond, penis)
Niet goed voelen
o = alarmtekens: al iets dringender
Impact op dagelijks leven?
3
, - Klinisch onderzoek WAT BEVIND ZICH WAAR?
o Elementaire letsels?
Aspect:
monomorf (allemaal hetzelfde structuur: bv perinasale dermatitis door
chronisch smeren corticoiden)
o letsels bevindt zich in zelfde stadium
of
pleiomorf? (ziet allemaal versch dingen bv windpokken)
Begrenzing: scherp begrensd (bv psoriasis) of vaag begrensd? (exczeem)
Kleur: rood? Paars? Wit? Bruin?
Aanvoelen: glad, ruw, verruceus (wratten), hard (verkalkingen, metastasen in huid:
voelt precies beenderen)?
Vorm:
gefigureerd,
lineair (vaak door planten, kwallenbeten, aangeboren Afw)
reticulair (netwerk rond borst, fel jeukend: ketorash low carb en
ketogeen eten)
gegroepeerd:
o blaasjes en pusteltjes op rode bodem, branderig: herpes
(dauwdruppels op rozenblad)
o soms gegroepeerd, hevig jeukend insectenbeet
bedwants altijd per 3
annulair (ringvormig: typisch bij schimmels)
targetoïd
o Welke verdeling over het lichaam? (“Predilectieplaatsen”)
Gelokaliseerd of gegeneraliseerd?
Symmetrisch of asymmetrisch? Eerder romp of eerder ledematen?
Wat is aangetast? Wat is gespaard?
Veralgemeend
In de plooien
Zonblootgestelde huiddelen of eerder zonbedekte huiddelen?
Zonblootgesteld: handruggen, strekzijde arm, decolte, gezicht
o GM met gevoeligheid zon
o Lupus kan ook organen treffen
Vlindervormerytheem, beetje plaque achtig
o Dermatomyositis auto-immuunziekte die huid en spieren
aantast, vaak paraneoplastisch door onderliggende tumor
Onderscheid met lupus vaak moeilijk => huidbiopt maken
Onder kin: zonbedekt
Heel het lichaam of bepaalde specifieke delen? Hoofd/hals-gebied?
Handpalmen/Voetzolen?
Strekzijdes of plooien?
Plooien: eczeem (elleboogplooi)
Strekzijde: bv psoriasis
o Niet alleen de huid
Mucosae (slijmvliezen; mond, geslachtsdelen)
Haren & nagels
Putjes nagels psoriasis
Klieren
4