1. ALGEMEENHEDEN
1.1. Doel van de sociale zekerheid
De sociale zekerheid omvat het geheel van maatregelen en instellingen die tot doel hebben aan elke
burger zekerheid te verschaffen wanneer bepaalde risico’s, zoals ziekte en werkloosheid, zich
voordoen.
Opdracht van de sociale zekerheid:
Elke burger zekerheid verschaffen wanneer bepaalde sociale risico’s zich voordoen
Uitkering: vervangend of aanvullend inkomen wanneer een werknemer niet in staat is te
werken wegens ziekte, werkloosheid, ouderdom of vakantie
Compensatie van kosten: terugbetaling of rechtstreekse betaling van bepaalde kosten
1.2. Takken van de sociale zekerheid
Takken van de sociale zekerheid:
Ziekte- en invaliditeitsverzekering
Werkloosheidsverzekering
Rust-en overlevingspensioen
Jaarlijkse vakantie
Beroepsziekteverzekering
Arbeidsongevallenverzekering
Groeipakket (gezinsbijslag)
(sociale bijstand -> hier wordt enkel naar de bestaansmiddelen van iemand gekeken, niet de
arbeid van een persoon)
1.3. Residuaire stelsels
Residuaire stelsels is een systeem van sociale bijstand dat bestaat naar de sociale zekerheid. Het is
een waarborg van voldoende bestaansmiddelen als de bestaanszekerheid van de burger wordt
bedreigd. De sociale bijstand vangt de personen op die door de mazen van het socialezekerheidsnet
zijn geglipt.
Men kan aanspraak maken op één van de uitkeringen van de sociale bijstand als men niet terecht kan
bij de klassieke takken van de sociale zekerheid; dit voor een
Leefloon
Inkomensgarantie voor ouderen (IGO)
Tegemoetkoming aan personen met een handicap
Eigen aan de sociale bijstand is dat deze geen band heeft met arbeid.
1
, 1.4. Socialezekerheidsstelsels
Er zijn verschillende sociale zekerheidsstelsels:
Stelsel voor werknemers
o Werknemers zijn verbonden met een werkgever door een arbeidsovereenkomst. Op de
meeste werknemers is het algemeen stelsel van sociale zekerheid van toepassing.
Stelsel voor zelfstandigen
o Zelfstandigen oefenen een beroepsactiviteit uit zonder arbeidsovereenkomst met een
werkgever. Zij sluiten een aannemingsovereenkomst met een opdrachtgever.
Stelsel voor ambtenaren
o Een ambtenaar is tewerkgesteld bij een overheidsdienst.
1.5. Kenmerken van de sociale zekerheid
Kenmerken van de sociale zekerheid:
Sociale verzekeringen zijn verplicht -> geen afwijking mogelijk van openbare orde
Het beheer berust bij één centrale instelling: de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid
De financiering gebeurt door bijdragen van WN’s en WG’s en door subsidies
Solidariteitsprincipe -> iedereen betaalt mee.
Voldoen aan de voorwaarden volstaat om rechthebbende te zijn op sociale vergoedingen:
behoeftigheid is niet nodig -> iedereen heeft recht op sociale zekerheid ongeacht inkomen.
1.6. Bevoegdheid van de sociale zekerheid
De Federale overheid is bevoegd over de sociale zekerheid. Enkele uitzonderingen; de controle van
werklozen valt onder de bevoegdheid van de gewesten en de gezinsbijslag onder de bevoegdheid van
de gemeenschappen. Ook de sociale bijstand is een bevoegdheid van de Federale overheid.
1.7. Aanvullende sociale verzekeringen
Verder kan je als burger ook aanspraak doen op aanvullende sociale verzekeringen (bv: hospitalisatie,
pensioen en arbeidsongevallen). Dit zijn persoonlijke privé-verzekering zodat extra kosten die niet
standaard door SZ wordt gedekt, worden terugbetaald -> hier betaal je een extra premie voor.
2. KRUISPUNTBAND VAN DE SOCIALE ZEKERHEID (KSZ)
“Single once-principe”: als de overheid al over bepaalde gegevens beschikt, vraagt ze deze niet meer
opnieuw bij de burger. Om zeker van te zijn dat deze gegevens niet opnieuw worden gevraagd,
werden de verschillende socialezekerheidsinstellingen met elkaar verbonden via het netwerk van de
sociale zekerheid -> de Kruispuntbank voor Sociale Zekerheid. De KSZ is geen gegevensbank: het zorgt
ervoor dat de gegevens van een persoon bij de juiste instelling komen.
Het INSZ is het unieke identificatienummer van een natuurlijk persoon bij de Belgische sociale
zekerheid. Voor inwoners van België is het identiek aan het rijksregisternummer. Voor niet-inwoners
van België is dat hun nummer in het BIS-register. De toekenning van bepaalde rechten worden
automatisch beoogt zoals bv. sociale tarieven gas of elektriciteit onder een bepaald statuut.
2
,3. HANDVEST VAN DE SOCIAAL VERZEKERDE
het
De handvest van de sociaal verzekerde is de wet die beoogt dat de bevolking goed wordt
geïnformeerd en beschermd. Het legt regels op aan de sociale zekerheidsinstelling die ze moeten
naleven indien contact met de burger, zoals;
Alle nuttige inlichtingen verstrekken over de rechten en plichten van de verzekerde
Raad geven als de verzekerde erom vraagt
Als een verkeerde instelling werd gecontacteerd met een vraag, moeten ze deze vraag
doorsturen naar de juiste instelling.
Inlichtingen in begrijpelijke taal uitdrukken
Gemotiveerde beslissingen ter kennis brengen van de belanghebbenden met vermelding van
de mogelijkheden tot beroep
Het handvest van de sociaal verzekerde is van toepassing op alle socialezekerheids- en bijstandstelsels
en op iedere instelling van de sociale zekerheid.
4. TOEPASSINGSGEBIED VAN DE SOCIALEZEKERHEIDSWETGEVING
4.1. Het land waarvan de sociale wetgeving toepasselijk is
De Belgische socialezekerheidswetgeving is van toepassing in België. Dit voor een werkgever die in
België is gevestigd of voor een in het buitenland gevestigde werkgever die in België een
exploitatiezetel heeft waarvan de werknemer afhangt.
4.2. Personen op die Belgische socialezekerheidswetgeving
van toepassing is
De Belgische socialezekerheidswetgeving is van toepassing op;
Werknemers (zowel arbeiders als bedienden) verbonden door een arbeidsovereenkomst.
Uitbreiding
o Hierbij wordt arbeid verricht onder gelijkwaardige voorwaarden als die van een
arbeidsovereenkomst
o bv. uitzendkrachten, sportbeoefenaars, personen met doctoraatsbeurs voor
wetenschappelijk onderzoek, kunstenaars, …)
Uitsluiting
o Dit geldt voor personen waarbij het arbeid wordt beschouwd als bijkomstig of
uitsluitend van korte duur -> deze vallen niet onder het stelsel van de sociale zekerheid
o bv. Jobstudenten, onthaalouders, vrijwilligers, vrijwillige brandweerlieden en
ambulanciers, …
Zowel werknemers als werkgevers zijn verplicht om een bijdragen te betalen aan de RSZ.
5. RIJKSDIENST VOOR SOCIALE ZEKERHEID (RSZ)
5.1. Structuur en opdracht van de RSZ
3
, Zowel werknemers als werkgevers zijn verplicht om een bijdragen te betalen aan de RSZ. Het is de
werkgever die beide bijdragen verzameld en aan de RSZ betaald. Ook de overheid levert een bijdrage
aan de RSZ.
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur elinevandingenen. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €8,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.