Notes de cours
Hoorcollegereeks Nederlanders op de Wereldzeeën
- Cours
- Établissement
hoorcollegereeks Nederlanders op de wereldzeeën
[Montrer plus]
1 vérifier
Par: fabianpechler • 3 semaines de cela
Vendeur
S'abonner
martvanderpal
Avis reçus
Aperçu du contenu
Nederlanders op de Wereldzeeën,Inhoud
Een introductie: ‘vol verwachting’..........................................................................................................2
College 3: de WIC...................................................................................................................................6
Hoorcollege 4: kraamkamer van het hedendaagse wereldbeeld.........................................................10
College 5: WIC en slavenhandel............................................................................................................13
Hoorcollege 6. Amsterdam als Haven...................................................................................................16
Hoorcollege 7. De metamorfose van het schip.....................................................................................26
8. zeemacht en zeeroof........................................................................................................................30
9. de zeeman........................................................................................................................................34
10. koloniale scheepvaart.....................................................................................................................38
11. ontdekking van (noord/zuid) Polen................................................................................................42
12. wereldhaven 2. Mainport Rotterdam.............................................................................................45
Een introductie: ‘vol verwachting’
6 om 6 weken hoorcollege , 2 deeltentamens. 50/50. Openvragen en gesloten vragen, redelijk
gedetailleerd.
Hoorcollegestof + literatuur: tentamenstof
,1ste tt. 27 Oktober
Rozwadowski: literatuur 71-103
Vernieuwing van het vak:
Zeeën en oceanen zijn geen barrieres, maar verbinden continenten en culturen: de Oceanic Turn
Maritieme geschiedenis is een thema, geen direct perspectief maar meerdere.
Centrale vraag: waarom zeilden Nederlandse schepen niet al eerder op de wereldzeeën?
- Nederland onder Spanje
- Opstand en kantelend wereldbeeld
- Zee als nationale identiteit
- Geboorte van zeeheldencultus
Nederland viel nog onder Spanje, en hierdoor kon ze niet ‘concurreren’.
Verdrag van Tordesillas: verdrag uit 1494: wereld in 2 invloedssferen. Links van de norm is de
Spaanse invloed, rechts daarvan Portugese invloeden. Afrika ‘is van Portugal’, de west van Spanje.
Brazilië is pas later ontdekt, en ligt deels ten oosten van de lijn, dus ‘van Portugal’.
Flarden van informatie over de west komt via Spanje binnen. Over de oost is vrijwel niks bekend.
Spaanse imperium rond 1570 enorm groot: overschot van edellieden die macht en geld zochten.
Hiervoor land toe eigenen bij zwakke samenlevingen. Hadden lichtelijk schijt door toch kleine
stukken ten oosten van het verdrag te veroveren.
Portugese imperium is anders ingericht. Meer kleinere handelsposten en kleinere gebieden. Dit
komt doordat er minder Portugezen zijn en omdat er sterkere samenlevingen wonen in de gebieden
waar ze komen. Handelen en samenwerken is beter, maar hierdoor winnen ze geen nieuw land.
Dus 2 vormen van koloniseren. Overname of handelsposten.
Portugezen worden vrachtvaarders van de Indische oceaan om zo geld te verdienen. Kleinere
handelsposten aan de kust op verschillende plaatsen helpen hierbij.
De Portugezen houden veel geheim doordat ze eigen kapiteins houden. De zeevaart was al langer
een traditie voor Portugal. Voor de Spanjaarden is dit lastiger aangezien deze niet Spaanse schippers
hielden, die na hun tochten in hun thuisland alles vertelden. Hierdoor waren er weinig geheimen die
de Spanjaarden behielden.
De reisverslagen die vrijkwamen waren niet erg genuanceerd en vertellen wat er eigenlijk wat er al
verwacht werd.
Kaartverandering: nieuwe verhalen worden verteld door mensen die niet hoog op de sociale ladder
staan. Deze worden dus niet vertrouwd, waardoor het lastig is om vernieuwingen door te voeren.
Klassieke kennis (zoals de bijbel of autoriteiten) worden vaker overgenomen, in plaats van
ooggetuigen van schepen. Bevestigen van info is zo enorm lastig, en dit belemmerd de zeekennis.
, Eerst gaat de kaartontwikkeling redelijk snel, maar halverwege de 16 e eeuw stokt dit. Dit komt door
klassieke kennis > ervaring
Probleem van 16e eeuwse kennis:
- Kennis werd voorgehouden (beroepsgeheim)
- Mensen vertrouwden ooggetuigen niet
- Geleerden doken alleen in de boeken, en gingen niet op reis
Er waren wel een aantal 16e eeuwse Nederlanders die meegingen, maar op Portugese en Spaanse
schepen. Ze hielden echter wel veel voor zichzelf.
Een van de belangrijkste: ‘Jan Huygen van Linschoten’: mee naar Goa en eigen biografie en
reisverslag.
Ten tijde van de opstand zijn de Nederlanders die meegingen niet meer zo loyaal, en geven zij hun
geheimen weer. Zo wordt de vergelijking getrokken dat de Nederlanders net zo slecht behandeld
werden als de inheemse bewoners van Amerika. ‘potentiële bondgenoten’.
Bartholome de las Casas verteld ook over de misdaden van de Spanjaarden in het westen. Eerst was
het boek alleen Spaans, maar tijdens de opstand wordt het boek vertaald door de politieke waarde.
Zo wordt het als propaganda middel gebruikt. Het wereldbeeld wordt zo ook aangepast. Het gevolg
hiervan was zeevaarturgentie.
Walvis in Katwijk: bad omen, angst in de samenleving. Angst van en voor de zee, omdat men
eigenlijk niks weet. Dit komt ook voor uit de middeleeuwse angst voor Vikingen, die de zee
beheersten. Ook angst voor overstromingen en andere waterzaken. Water is eigenlijk alleen de
vijand.
Als er al uitgevaren werd was dat op de Noordzee, waarvan men wist dat het ondiep was. Dit hielp bij
de angst en dit zorgde ervoor dat er rijke visgronden waren. Pas halverwege de 16 e eeuw durven
Nederlandse vissers meer. Daarom wordt de informatie dan pas meer verworven, om betere
resultaten te halen.
Aan het einde van de 16e eeuw wordt er een ontdekkingstocht gemaakt naar Azië, en ze stranden bij
het behouden Huys. Na hun terugtocht wordt hun reis wereldberoemd, waardoor er meer roem in
de lucht hangt. Dit wakkert nieuwe Nederlanders op om een reis naar roem te maken.
Jacob van Heemskerck na zijn terugkomst ook als onofficiële eerste Nederlandse zeeheld
bestempeld. Hij sneuvelt bij de slag van Gibraltar, waar het de eerste keer is dat Nederlandse
schepen in buitenlandse gebieden vechten. Hij bracht de Nederlandse schepen naar Spanje: groots.
Hij kreeg ook als eerste persoon ooit een publieke begrafenis.
Na het 12jarige bestand ontstaat er veel ‘propaganda’ dat iedereen wakker moet maken waarom we
tegen de Spanjaarden vochten. Voorbeelden hiervan zijn schilderijen.
Hoorcollege 2.
VOC in de Indische oceaan Hoe slaagde de voc erin om zo snel zo succesvol te worden?
4 thema’s
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur martvanderpal. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
80364 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans