Begrip Definitie
acculturatie Acculturatie is het overnemen van elementen van een vreemde cultuur wanneer
groepen langdurig in direct contact met elkaar staan.
aegyptopithecus De aegyptopithecus is de oudste primaat die voorkomt bij de hominoidea. Hij is dus
de oudst bekende mogelijke voorouder van de mensapen. Hij leefde ongeveer 27
miljoen jaar geleden in Egypte.
afslagtechniek Bij de afslagtechniek wordt een steen met een andere steen afgeslagen. Het doel is
om de splinters die worden afgeslagen te gebruiken. Door het afslaan zijn de splinters
enorm scherp, ideaal als mes.
alignement Parallelle rijen menhirs die op regelmatige afstanden van elkaar worden geplaatst.
art mobilier De term Mobiele kunst wordt binnen het studiegebied van de Prehistorische kunst
gebruikt om elk bewerkt object aan te duiden dat van een dergelijke afmeting is dat
het door de mens kan worden vervoerd
art parietal Pariëtale kunst ofwel rotstekeningen. Een pariëtalist is de onderzoeker die de werken
bestudeert.
Arthur Evans 1851-1941,Engelse archeoloog. Hij verwierf bekendheid door zijn opgraving van het
paleis van Knossos (1900-1905) en het onderzoek dat hij deed naar de Minoïsche
beschaving (= neolithische tot bronstijdbeschaving van voor de oud-Griekse
beschaving, die tussen ongeveer het derde millennium v.Chr. en 1200 v.Chr. op Kreta
gevestigd was)
aurignacien Het aurignacien is een archeologische cultuur uit het Laat-paleolithicum en begon ca.
40.000 en eindigde 28.000 jaar geleden.
australopithecus Voorouder van de mens. Leefde tussen 4.4 en 1 miljoen jaar geleden (plioceen Oost-
Afrika). Australopithecus betekent letterlijk "zuidelijke aap". Meest bekende = Lucy.
Tooluser. Naam gegeven in 1995.
bandkeramiekers De bandkeramische cultuur, in België ook wel Omalien genoemd, is de archeologische
cultuur waarmee in Centraal-Europa en de Lage Landen het neolithicum begon. In
Zuid-Limburg begon deze cultuur op de hogere, vruchtbare lössgronden > 6de
millenium, zij zorgden voor de snelle verspreiding van landbouw over de rijke
leemgebiedenvan West & Noordwest Europa. Naam is afgeleid van de motieven die
voorkomen op het aardewerk.
barnsteen Barnsteen is een fossiele hars die afkomstig is van naaldbomen. Maglemosemensen
maakten hier sieraden van. Synoniem = 'amber'. Gevonden in Polen & Rusland.
Big Bang Uiteenspatten van de oerster 15 miljard geleden = ontstaan van tijd, ruimte, massa,
straling, krachten & natuurwetten > Kracht van de explosie zorgt ervoor dat
Melkwegen met hoge snelheid van elkaar wegvliegen = ‘de dag zonder gisteren’
bipedaal Bipedaal is de wetenschappelijk term voor een 2-voeter. Oosten gaat open door
droger landschap in Afrika (4-4,5 miljoen jaar geleden). Redenen? (1)Veiligheid, (2)
snelle & verre verplaatsingen, (3) transport van voedsel, werktuigen & wapens,
(4)thermoregulatie
black skull =zwarte schedel, een schedel die gevonden is in Turkana, Kenia door Alan Walker en
Richard Leakey in 1985. De schedel heeft zijn zwarte kleur te danken aan het hoge
mangaangehalte in de omgeving. Dankzij de ontdekking van deze schedel kwam men
te weten dat de A. Ethiopicus een afzonderlijke groep was.
, broeikaseffect De opwarming van de atmosfeer van de aarde die veroorzaakt wordt door
broeikasgassen als waterdamp, methaan en koolstofdioxide (CO2). Dit komt doordat
deze gassen zonne-energie absorberen en vasthouden.
bronstijd ca. 3000 tot 800 v. Chr, volgt op het Neolithicum (kopertijd is hier onderdeel van). Kan
onderverdeeld worden in Vroege (Unetice cultuur), Midden (Terramarecultuur,
grafheuvelcultuur, ...) & Late Bronstijd (Urnenveldencultuur).
Carl Linnaeus Zweed, 1707-1778. Hield zich bezig met botanica en was de bedenker voor de namen
van dieren en planten. Publiceerde in 1735 eerste druk van één van zijn belangrijkste
werken: Systema Naturae, in dit boek werden dieren, planten en mineralen
onderverdeeld in klassen, ordes, plaatsen, geslacht en soorten. De belangrijkste druk
was de 10de druk in 1758 (bv. klasse viervoeters wordt door zoogdieren vervangen &
walvissen worden hieronder geplaatst (en niet onder de categorie vissen). Dit
classificatiemodel wordt tot op vandaag, in sterk aangepaste vorm, gebruikt.
Carnac Dit is een plaats aan de zuidkust van Bretagne in Frankrijk, bekend vanwege de talrijke
(+- 3000) menhirs aanwezig. (Alignements: parallelle rijen die op regelmatige
afstanden van elkaar worden geplaatst, de grootte van de menhirs neemt in 1 richting
af > Alignements van Le Ménec, Alignements van Kermario + Alignements van
Kerlescan)
Catal Hüyük
Is een belangrijke neolitische nederzetting in het zuiden van Turkije. Bewoond vanaf
7400 V.C. maar raakte in 6000 V.C in verval. Het is 13 hectare groot en daarmee de
grootste en meest ontwikkelde nederzetting uit de late steentijd die gevonden is.
Charles Darwin Charles Darwin (1809-1882), Britse natuurwetenschapper, grondlegger
evolutietheorie, boeken: On the Origin of Species by natural selection – 1859 + The
descent of man – 1871 (waar hij zijn ideeën toepast op mensen)
chatelperronien
De vroegste industrie (ca. 33.000 - 27.000 v.Chr.) die ooit teruggevonden is geweest,
en genoemd naar de plaats van de vondst (La Grotte des Fées, Châtelperron).
chopper
Onderdeel van het Oldowan (=oudste manier om stenen te bewerken), Paleolithisch
werktuig, H. Habilis, o= van een rolkei worden met een kleine steen (=klopper)
schilfers afgeslagen. 1st gebeurt dit aan 1 kant en wordt de naam chopper gebruikt,
later wordt de kei aan beide zijden bewerkt en wordt hij chopping tool genoemd
chopping tools
Onderdeel van het Oldowan (=oudste manier om stenen te bewerken), Paleolithisch
werktuig, H. Habilis, o= van een rolkei worden met een kleine steen (=klopper)
schilfers afgeslagen. 1st gebeurt dit aan 1 kant en wordt de naam chopper gebruikt,
later wordt de kei aan beide zijden bewerkt en wordt hij chopping tool genoemd