Hoofdstuk 6 – Conditioneren en leren
Leren
Relatief permanente verandering in gedrag of kennis ten gevolge van ervaring.
Relatief permanent
• Omdat we niet alles onthouden wat we geleerd hebben.
Door leren ontstaat nieuw gedrag
• Mensen en dieren leren veel dingen op basis van dezelfde principes
o Mensen en dieren:
▪ Ervaring
▪ Genetische achtergrond
▪ Motivatie
• Dierproeven (ethische bezwaren)
o Mensen alleen
▪ Door gesproken en geschreven vorm van communicatie
▪ Door na te denken over gebeurtenissen
We bespreken drie vormen van leren die zowel bij mensen als dieren voorkomen:
• KLASSIEKE CONDITIONERING
• OPERANTE CONDITIONERING
• OBSERVEREND LEREN
Zeer eenvoudig mechanisme maar breed toepasbaar
6.1 Klassieke conditionering
Zeer eenvoudig mechanisme maar breed toepasbaar
6.1.1 De inzichten van Ivan Pavlov
Pavloviaanse conditionering
• Nobelprijs fysiologie en geneeskunde
Processen in spijsverteringsorganen continu registreren
• Verandering secretie spijsverteringssappen
• Veel processen worden reflexmatig gelokt
o Voorbeeld: Als voedsel in maag
▪ Direct sappen afgescheiden
• Psychische Reflex = Al sappen afgescheiden voor het voedsel orgaan bereikt
• Veroorzaakt door voedselstimuli op een afstand van het dier
Methode:
• Natuurwetenschappelijke aanpak: gecontroleerde omgeving
• Afhankelijke variabele (respons): speeksel
• Toevallige ontdekking: bel (bij binnenkomst persoon) + voedsel → permanente
gedragswijziging: speeksel bij horen van bel in plaats van zien voedsel →
leerproces
Geen subjectief gestuurd gedrag → wetenschappelijke studie
1
, Toelichting figuur
• NS = heeft niets met kwijlen te maken
OS komt op gang door NS → wordt een CS
6.1.2 Kenmerken van klassieke conditionering
Verwerving
Proces waardoor een geconditioneerde stimulus een geconditioneerde reactie uitlokt.
• Meerdere associaties tussen neutrale stimulus (die CS wordt) en OSS
EXPERIMENT:
• OS → blazen in oog pp
• OR → knipperen
• NS → belletje
Extinctie
Als CS zonder OS de CR doet dalen
Bel zonder hondenbrokken → na een tijd minder kwijl
• Niet vergeten
o Tijdelijk spontaan herstel (behandeling van fobieën)
o Zeer snelle nieuwe verwerving CS →CR
▪ Nieuwe relatie onderdrukt CS → CR
Stimulusgeneralisatie
Als CS → CR en CS’ → CR (een ander belletje gebruiken)
• Evolutionair belangrijk: preventie gevaar
• Niet absoluut: stimulusdiscriminatie → bang van een tijger betekent niet dat
je bang bent van alle andere dieren
6.1.3 Problemen met de behavioristische interpretatie
Behavioristen: leren = nieuwe S-R verbinding creëren
• 1e toepassing klassieke conditionering op mensen → Little Albert (Watson)
• S-R associaties – tussenin blackbox
o Blind principe van contiguïteit: CS paar seconden voor OS
• Smaakaversie (afkeer van een bepaald voedsel of drank door misselijkheid)
o Zelfs wanneer misselijkheid niet door eten komt (wordt door hersenen
toch samen geassocieerd)
2
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur anoniempjexd. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.