Neuroanatomie en pathologie
① Topografie
Assen en vlakken
• Anatomische positie vanuit standaardhouding
➢ Staande houding
➢ Gezicht en voeten voorwaarts gericht
➢ Armen naast het lichaam
➢ Handpalmen naar voor
• Waarom ?
➢ Universeel aanvaarde referentiehouding/overeenkomst
➢ Voor beschrijving van de positie
➢ Van alle structuren aan het menselijk lichaam
Assen
= Een rechte lijn waarrond een object kan draaien.
• Drie lichaamsassen
1. Verticale of longitudinale as (lengte-as)
2. Sagittale as
3. Horizontale of transversale as
Vlakken
• Drie lichaamsvlakken
➢ Frontaal of coronaal vlak
➢ Sagittaal vlak
➢ Horizontaal of transversaal vlak
1. Frontaal/coronaal vlak
• Na verticale doorsnede
• Scheidt voor- van achterzijde van het lichaam
• Geeft aanleiding tot begrippen
➢ Anterior/anterieur (voor) – posterior/posterieur (achter)
➢ Ventraal (buikzijde)/frontaal – dorsaal (rugzijde)
2. Sagittaal vlak
• Na verticale doorsnede
• Scheidt rechter- van linkerlichaamshelft
• Geeft aanleiding tot begrippen
➢ Links (sinister) – Rechts (dexter)
➢ Mediaal (bij de middellijn) – Lateraal (weg van de middellijn)
3. Horizontaal of transversaal vlak
• Na horizontale doorsnede
• Scheidt boven- van onderzijde van het lichaam
• Geeft aanleiding tot begrippen
➢ Superior/superieur (boven) >< inferior/inferieur (onder)
➢ Craniaal (m.b.t. de schedel) >< caudaal (m.b.t. de staart)
,• Andere begrippen
➢ Proximaal (dichtbij) – distaal (veraf)
− Beschrijven van ledematen t.o.v. hun aanhechtingspunt
➢ Rostraal (naar de neus) – caudaal (naar de staart)
② Indelingsprincipes zenuwstelsel
Ontogenetisch perspectief
• Deelt zenuwstelsel in o.b.v. ontwikkeling
• Drie grote delen
➢ Het prosencephalon (voorhersenen)
− ontwikkelt zich tijdens de ontogenese tot het telencephalon en het
diencephalon
➢ Het mesencephalon (middenhersenen)
− ontwikkelt zich tot het rostrale deel van de hersenstam (het mesencephalon).
➢ Het rhombencephalon (achterhersenen)
− ontwikkelt zich tot het metencephalon (pons en cerebellum) en het
myelencephalon
Anatomisch perspectief
• Deelt het zenuwstelsel in o.b.v. structuur
,• Perifeer zenuwstelstel
➢ Zenuwen buiten botstructuur
− Motorische prikkels naar de spieren = efferent
− Zintuigelijke prikkels die informeren naar de hersenen = afferent
Functioneel perspectief
• Deelt het zenuwstelsel in o.b.v. functie
Autonoom zenuwstelsel
• Voldoen aan noden lichaam via homeostase
− Aanpassen aan inwendige en uitwendige veranderingen
• Parasympatisch zenuwstelsel
➢ Toestand van herstel en rust
• (Ortho)sympatisch zenuwstelsel
➢ Toestand van activiteit en stress
Somatisch zenuwstelsel
• Aangepaste motorische reacties i.f.v. zintuigelijke input
• Efferente motorische zenuwbanen
➢ Weg van het centraal zenuwstelsel
• Afferente sensorische zenuwbanen
➢ Naar het centraal zenuwstelsel toe
② Centraal zenuwstelsel
Telencephalon – cerebrum – grote hersenen
• Grijze stof
➢ In de schors (= cortex)
➢ In enkele dieper gelegen kernen
➢ Bevat celkernen (van neuronen)
• Witte stof
➢ In de diepte
➢ Bevat vezelbanen
➢ Wit omwille van myelineschede (= vet)
Hemisferen
→ twee grote helften
• Zeer geplooid oppervlak → oppervlaktetoename
➢ Verhoogde randen
− Winding – gyrus
➢ Diepe sleuven
− Fissura
➢ Ondiepe groeven
− Sulcus
• In relatief kleine ruimte
• Fissura longitudinalis scheidt beide hemisferen
, Hersenschors – cortex cerebri
→ Buitenste laag + grijze stof
• Meest complexe + belangrijkste deel
• Eindpunt afferente banen
• Beginpunt efferente banen
Sulci – groeven – zie figuur 1
• Primaire sulci → bij iedereen ± op dezelfde plaats
➢ Sulcus centralis
➢ Sulcus lateralis = sleuf van Sylvius
➢ Sulcus parieto-occipitalis
➢ Sulcus hippocampi
➢ Sulcus calcarinus
Lobben – lobi – zie figuur 2
• O.b.v. groeven kunnen hersengebieden onderscheiden worden
➢ Lobus frontalis
➢ Lobus parietalis
➢ Lobus temporalis
➢ Lobus occipitalis
➢ Insula = Eiland van Reil
Windingen – gyri – zie figuur 3
• Aan elke lob → n windingen o.b.v. de groeve
• Neuronen zijn georganiseerd
Somatotopische organisatie
Lobus frontalis
• Primair motorische cortex → Gyrus precentralis
➢ Zorgt voor geïsoleerde willekeurige bewegingen
➢ Cellen hebben pyramide vorm → pyramidale baan
➢ Organisatie zoals in homunculus van Penfield
• Premotorische cortex → rostraal van gyrus precentralis
➢ Samengestelde bewegingen
➢ Programmering + planning complexe bewegingen
➢ Blikcentrum
− Stuurt willekeurige oogbewegingen
− Belangrijk aanleren + bijsturen van bewegingen
➢ Taalcentrum (in voet gyrus frontalis)
− Gebied van Broca
− Enkel in taaldominante hemisfeer (overwegend links)
Lobus parietalis
• Primair somatosensorische cortex → gyrus postcentralis
• Secundaire somatosensorische cortex
➢ Informatie over positie ledematen in de ruimte
➢ Koppelt informatie aan visuele informatie
➢ Ontvangt alle zintuigelijke informatie
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur raynalievens. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €8,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.