Sociale ongelijkheid: klasse, gender en
etniciteit
1 Inleiding
Ongelijke verdeling van middelen, macht en status over verschillende sociale groepen in
cruciaal kenmerk van de samenleving
Doelstellingen cursus
• ongelijkheid en gevolgen ervan herkennen
• verschillende dimensies van ongelijkheid (klasse, gender en etniciteit) en samenhang
ertussen begrijpen
• analyseren van mechanismen die sociale ongelijkheid (re-)produceren, met nadruk op
sociologische analysekaders
Je ziet de ongelijkheid
Links: arme wijk, rechts chique
appartementsgebouwen à heel dicht
bij elkaar, maar van elkaar gescheiden
door een muur (waarschijnlijk
beveiligd)
Links vooral vrouwen, mensen van
kleur; vrouw in het midden heeft
duidelijk andere (hogere) functie
Rechts: vooral blanke mannen
1
,2 Sociale ongelijkheid: een sociologische kijk
2.1 Een aantal feiten over (inkomens)ongelijkheid
Inkomensongelijkheid in OESO-landen
• Gini coëfficiënt = economische maat om ongelijkheid te meten
o Altijd getal tussen 0 en 1
o 0 = totale gelijkheid
o 1 = totale ongelijkheid
o Scandinavische landen hebben een zeer lage gini-coëficiënt
o België is ook redelijk gelijk
o Pijltjes geven de evolutie aan (stijging of daling)
Verdeling van belastbaar inkomen in België
• Bevolking in decielen opgedeeld
o (op rij zetten van laag naar hoog en we nemen er 10% van)
o 1e deciel zijn 10% armsten
o 10e deciel zijn 10% rijksten
• Progressief belastingsysteem = hoe meer je verdient hoe meer belastingen je betaalt
o Ook percentage wordt hoger
2
, o Sterkste schouders dragen het meest
o 48,5% van de belastingen wordt betaald door de 10% rijksten
Verdeling belastbaar inkomen in België: focus op de superrijken
• 1% van de rijksten betalen 10% van de belastingen
Ongelijkheid (gini) volgens inkomensbron
• Hoogste staafje = gini coëficiënt = ongelijkheid voor er transfers gebeurd zijn
o (ziekte-uitkeringen, werkloosheidsuitkeringen, …)
• Als er geen vervangingsinkomens zijn ligt de gini in alle landen hoger
• Vervanging à mensen die te oud, ziek, jong zijn om te werken krijgen toch nog geld
om te kunnen leven
• Middelste staafje: enkel pensioenen
o Terwijl we werken dragen we geld af om later een pensioen te kunnen krijgen
= uitgesteld loon ≠ werkloosheidsuitkering
• Linker staafje: alle vervangingsinkomen
Bruto maandloon van voltijds werknemers, volgens geslacht regio en onderwijs
3
, • Mannen verdienen meer dan vrouwen, ook in gelijkaardige functies
• Brussel is heel rijk en arm tegelijkertijd
o Produceert veel rijkdom, maar veel rijke werknemers wonen er niet en gaan
naar Brussel om te werken
• Hoger onderwijs à hoger loon (ook verschil tussen hogeschool en universiteit)
Vermogensongelijkheid: kunnen gezinnen in armoede terugvallen op vermogen?
• 1 tot 10 zijn inkomensdecielen
o Wat is het mediaan vermogen (niet gevoelig voor extremen)
o Wat is het gemiddelde (gevoelig voor extreem rijk of extreem arm)
• Gemiddeld genomen ligt er wel wat vermogen bij de 10% armsten à er zit een groot
verschil in vermogens
2.2 Wat is ongelijkheid?
Sociale ongelijkheid verwijst naar ongelijke verdeling van schaarse, maar maatschappelijk
gewaardeerde middelen (vb: geld, toegang tot diensten of kennis, erkenning, macht ..) en de
ongelijke behandeling van individuen en groepen op basis van hun sociale positie
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur julievandermueren. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €7,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.