Dit document heeft mij geholpen om mijn 1e tentamens van de pabo te halen. Het zijn alleen Hoofdstuk 3, 5 en 6, omdat ik alleen die hoofdstukken moest leren. Maar dat betekend niet dat het niet goed is :)
3.1
Zintuigen om te overleven
Aantal basisbehoeften die de mens nodig heeft:
- Voldoende eten en drinken
- Zichzelf kunnen beschermen tegen dreigend gevaar
- Zichzelf kunnen voortplanten
Zintuigen spelen hierbij een belangrijke rol. Ze stellen dieren en mensen in staat om
voedsel, water, gevaar of partner te waarnemen. Op deze waarnemingen kunnen ze
vervolgens adequaat reageren door het voedsel en water tot zich te nemen, het gevaar te
vermijden of te bevechten, of de partner te veroveren. Waarnemingen en gedrag horen dus
sterk bij elkaar.
Niet alle functies van zintuigen zijn direct gericht op overleving. Zintuigen spelen ook een
belangrijke rol bij non-verbale communicatie, zoals het kennen van emoties.
De samenwerking tussen zintuigen, hersenen en spieren
De zintuigen zijn de ‘ontvangers’ van je lichaam. Zij reageren op specifieke prikkels, zoals
licht en geluid. Als zintuigen geprikkeld worden, sturen zij een boodschap naar je hersenen.
Hersenen kunnen deze boodschap ontcijferen, waarna er een bepaalde gewaarwording
ontstaat. Zij vergelijken de binnenkomende informatie met informatie die in het geheugen is
opgeslagen, waardoor de nieuwe
informatie betekenis kan krijgen.
Vervolgens beslissen de hersenen of
het lichaam in actie moet komen. Ze
sturen dan opdrachten naar bepaalde
spieren om zich samen te trekken, dit
resulteert in gedrag.
De communicatie tussen zintuigen en
hersenen, en tussen de hersenen en de spieren, verloopt via de zenuwen. De zenuwen
vormen de ‘bedrading’ van je lichaam. Net als in stroomdraden worden signalen in de
zenuwen doorgegeven d.m.v. elektriciteit, al zijn de elektrische stroompjes in de zenuwen
vele malen zwakker dan die in een stroomdraad.
De zintuigzenuwen brengen elektrische signalen van de zintuigen over naar je hersenen.
Als de hersenen besloten hebben wat er moet gebeuren, zenden ze elektrische signalen uit
via de bewegingszenuwen. De laatste zijn aangesloten op de spieren van je lichaam. Als de
kleine elektrische stroompjes uit je hersenen bij een spier aankomen, verspreiden ze zich
over deze spier, die hierdoor samentrekt.
Over je hele lichaam verspreid zijn er zenuwen te vinden. Vanaf je hersenen loopt er een
dikke bundel zenuwen langs je rug naar beneden (=ruggenmerg). Hierin zijn zowel zintuig-
als bewegingszenuwen te vinden. De meeste informatie vanuit de zintuigen gaat wel eerst
naar je hersenen. De hersenen interpreteren de informatie die zij van de zintuigen krijgen.
,Sommige zintuigelijke informatie gaat niet meteen naar de hersenen, maar wordt
‘kortgesloten’ via het ruggenmerg. De zintuigelijke informatie gaat via een zintuigzenuw naar
het ruggenmerg en wordt via het ruggenmerg en een bewegingszenuw direct omgezet in
actie van de spieren (=reflex).
Reflexen zijn automatische reacties op bepaalde prikkels buiten onze wil om.
Een andere belangrijke manier waarop de hersenen de binnenkomende informatie
bewerken, is door filtering. Je hersenen selecteren de informatie op basis van de
belangrijkheid ervan.
Bij een hersenschudding is het filtrerend vermogen van de hersenen verstoord, waardoor
tijdelijk te veel informatie uit de zintuigen doordringt tot het bewustzijn.
De belangrijkste zintuigen
5 basiszintuigen van de mens:
1. Het gezichtsvermogen
2. Het gehoor
3. De smaak
4. De reuk
5. Het gevoel
We hebben voor de rest veel meer soorten zintuigen. Het gevoel bestaat bijvoorbeeld al uit 4
soorten zintuigen: de tastzintuigen, warmtezintuigen, koudezintuigen, pijnzintuigen (=
de uiteinden van de zenuwen die beschadiging van de huid kunnen waarnemen).
Een orgaan is een deel van een mens, dier of plant dat 1 of meer functies vervult (bv de
huid) en bestaat uit verschillende weefsels (= een groep gelijksoortige cellen, bv spier- of
zenuwweefsel).
Oog
Licht komt je oog binnen via de pupil. De pupil kan groter en kleiner worden gemaakt d.m.v.
spiertjes die kunnen samentrekken buiten de invloed van de wil om (= pupilreflex). Veel
licht= pupil kleiner, om overbelasting van het oog te voorkomen. Weinig licht= pupil groter,
om nog zoveel mogelijk licht op te vangen.
Omdat licht zich altijd in een rechte lijn voortbeweegt, wordt het licht dat van boven komt
onder op het netvlies geprojecteerd en vice versa. De beelden worden altijd omgekeerd op
het netvlies geprojecteerd. Doordat de hersenen de zintuigelijke informatie kunnen
interpreteren, zien wij de wereld op z’n kop: de hersenen draaien het beeld weer om. Het
beeld dat op het netvlies wordt geprojecteerd, is veel kleiner dan het oorspronkelijke object,
doordat de lens het licht afbuigt en bundelt. De ogen liggen in de oogkassen.
De eigenlijke zintuigcellen van het oog zitten in je netvlies, de ‘binnenbekleding’ van je oog, en h
bij elkaar
te vinden
zijn =de
gele
vlek. Je
staafjes
, zijn gevoelig voor verschillen in lichtsterkte maar kunnen geen kleuren onderscheiden= ze
zorgen ervoor dat je in het donker alleen zwart, wit en grijstinten ziet.
Gehoor- en evenwichtsorgaan
Dit lichaamsdeel bestaat uit 2 zintuigorganen: het gehoororgaan en het evenwichtsorgaan.
Deze 2 zintuigorganen liggen in het schedelbot.
Het gehoororgaan is te verdelen in 3 gedeeltes met ieder een eigen functie:
Uitwendig/buiten oor. Dit bestaat uit de oorschelp, de gehoorgang en het
trommelvlies. Het dient voor het opvangen van het geluid. Het geluid wordt door de
oorschelp naar de gehoorgang geleid en brengt het trommelvlies in trilling. Het
oorsmeer dient ervoor om het trommelvlies soepel te houden.
Middenoor. Dit bestaat uit de trommelholte met daarin de 3 gehoorbeentjes
(respectievelijke hamer, aambeeld en stijgbeugel). Deze kleinste botjes van het
lichaam, dienen voor het versterken van de trilling. Ook brengen zij de trilling over
van het trommelvlies naar het binnenoor.
Binnenoor. Dit bestaat uit het in de schedel gelegen slakkenhuis, waarin zich de
eigenlijke zintuigcellen bevinden. Deze dienen voor het omvormen van de trilling in
elektrische signalen, die via de gehoorzenuw naar de hersenen gaan.
Het slakkenhuis is een met vloeistof gevuld gangenstelsel. De trilling die door de
gehoorbeentjes van het trommelvlies was overgenomen, wordt door de stijgbeugel via een
opening in het slakkenhuis aan de vloeistof doorgegeven. In de spiraalvormige gang zitten
de zintuigcellen van het gehoor, die speciale haartjes hebben. Als de vloeistof in beweging
wordt gezet, gaan ook de haartjes bewegen en geven de zintuigcellen een elektrisch signaal
af aan de hersenen. De hersenen interpreteren deze signalen als geluid. Hogere tonen
prikkelen zintuigcellen aan het begin van de spiraalvormige gang, terwijl lagere tonen verder
doordringen in het slakkenhuis.
Het
evenwichtsorgaan helpt je om overeind te blijven. Het bestaat uit 3 halfcirkelvormige
kanalen die loodrecht op elkaar staan.
Er is 1 kanaal, voor elk van de 3 dimensies. Hiermee neem je je stand in de ruimte waar.
De kanalen zijn gevuld met vloeistof, en in de wand zitten gevoelige zintuigcellen die elk een
haar hebben met een steentje eraan bewegingen van het hoofd brengen de vloeistof in een
of meerdere kanalen in beweging en daarmee ook de genoemde steentjes. Hierop sturen de
zintuigcellen een elektrisch signaal naar je hersenen. De hersenen kunnen vervolgens
opdrachten sturen naar je spieren, waardoor je je houding tijdig kunt corrigeren.
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur babsvanmeerkerk. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,00. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
