DE PSYCHOLOGISCHE TEST ALS WETENSCHAPPELIJK INSTRUMENT
PSYCHOLOGISCHE BRIL
De psychologische bril visualiseert de drie leerlijnen waaruit de opleiding Bachelor in de Toegepaste
Psychologie opgebouwd is.
Leerlijn 1: Professionele basishouding = montuur
De montuur van de psychologische bril is het dragend kader waarbinnen de andere twee leerlijnen
tot uiting kunnen komen. Deze vormt het fundament van het professioneel handelen van
de psychologisch consulent. De montuur vormt de noodzakelijke basis waarop de
2de (handelingsgerichte diagnostiek) en 3de (psychologische dienstverlening) leerlijn geënt zijn.
Met de eerste leerlijn (professionele grondhouding) als fundament focust de tweede leerlijn op de
onderzoeks-competenties van een psychologisch consulent en dit zowel in de context van
een psychodiagnostisch proces als in de context van praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek.
Vertrekkend vanuit de eerste leerlijn (professionele grondhouding) en in nauwe interactie met de
tweede leerlijn (gesymboliseerd door de ‘brug’ van de bril), bouwen we de derde leerlijn
rond psychologische dienstverlening uit, weerspiegeld in het dynamisch model van
counseling (ontwerp opleiding BaTP) dat zowel in preventieve als in curatieve context toegepast
kan worden.
WAT IS PSYCHODIAGNOSTIEK?
Psychodiagnostiek = De wetenschap die erop gericht is om op een gefundeerde manier informatie
van een persoon en zijn omgeving te verzamelen met het oog op het nemen van verantwoorde
beslissingen.
Maar! Oordeelsfouten
Belangrijk om menselijk gedrag op een wetenschappelijke manier te onderzoeken
Dwz: evidence based (= Evidence based= gegevens verzamelen uit kwalitatief (obersvatie, interview,
1
,gesprek woorden) en kwantitatief (pscyhologsiche testen, cijfermateriaal, cijfers) onderzoek
verzamelen
O.a. via gebruik van psychologische tests
Voorbeelden: Rorschatest, kleurenstrooptest…
HOOFDSTUK 1: WAT IS EEN PSY CHOLOGISCHE TEST?
Een psychologische test…
… is een beoordelingsprocedure (1.1)
… van één of meerdere psychologische eigenschappen (1.2)
… om een psychometrisch onderbouwde maat te verschaffen (1.3)
1.1. EEN TEST IS EEN BEOORDELINGSPROCEDURE
• In kaart brengen van menselijke eigenschappen
o Wat mensen KUNNEN (hangt prestaties aan verbonden)
o Hoe mensen ZIJN (gedragswijze)
• Op zoek naar verschillen
o Tussen mensen: inter-individueel
o Binnen eenzelfde persoon: intra-individueel
Beoordeling is geen veroordeling!!
we gaan eigenschappen van mensen gaan beschrijven
1.2. EEN TEST REGISTREET PSYCHOLOGISCHE EIGENSCHAPPEN
1.2.1. WAT ZIJN PSYCHOLOGSICHE EIGENSCHAPPEN?
• Onderscheid tussen:
o Wat mensen KUNNEN = Prestaties
▪ Intelligentie, capaciteiten, uitoefenen van bepaalde functie…
o Hoe mensen ZIJN = Gedragswijze
▪ Persoonlijkheid, karakter, motivatie, intresse..
o Toestanden: fluctuerend (vb. emoties) → states
o Trekken: stabiel (vb. The Big 5) → traits
▪ Ligt meestal al van in vroege levensfasen vast
• Openheid: interesse voor nieuwe ervaringen.
Staat in verband met eigenschappen zoals
intellectuele nieuwsgierigheid, creativiteit en
gevatheid. (open houding)
• Nauwgezetheid: doelgericht en planmatig.
Daaronder vallen eigenschappen zoals ordelijk,
gewetensvol en efficiënt.
• Extraversie: gericht op de buitenwereld. Bevat
eigenschappen zoals spontaan, levendig en
energiek.
• Vriendelijkheid: meevoelend en coöperatief
ingesteld. Verwijst naar kenmerken zoals
vertrouwend, inschikkelijk en begripvol.
• Emotionele stabiliteit (soms ook aangeduid met zijn tegenpool Neuroticisme): evenwichtig en
beheerst. Verwijst naar eigenschappen zoals rustig, onbewogen en zelfzeker.
→ Vanaf de volwassenheid ligt je persoonlijheid zo goed als vast
→ Ligt vast in 5 dimensies
• Het afleiden van hypothetische constructen in het dagelijkse leven versus in de
psychodiagnostiek:
o Wetenschappelijke fundering!
o Uit betrouwbare afleidingen
o Volgens strikte regels
o Soms heel moeilijk om waar te nemen, niet altijd rechtreeks zichtbaar, het zijn slechts
veronderstellingen waar we dan wetenschappelijk termen aan koppelen
• Operationaliseren = meetbaar maken
• Belang van een goede validiteit! (zie verder)
1.2.2. OPERATIONALISEREN = MEETBAAR MAKEN
Voorbeeld: Noor stelt meer vragen dan Jantien (Empirische vaststelling: kunnen we zien)
verklaring? → we gaan Hypothetisch construct (= veronderstelling) opstellen: is Noor meer
geïntereseerd?, gemotiveerd? Inteligenter?
→ je neemt er 1 hypothese uit bv inteligenter, je neemt een intelligentie test af bij beide leerlingen
en dan kan je een conclusie vormen.
Psychologsiche eigenschappen zijn niet empirische waarneembaar dus moeten hypothetisch worden
opgesteld, je kan ze alleen onrechtstreeks afleiden uit gedrag
→ je moet dus goed nadenken hoe je die eigenschappen die je observeert vertaald kunnen worden…
3
, 1.3. EEN TEST LEVERT EEN PSYCHOMETRISCH ONDERBOUWD MEETRESULTAAT OP
Assesment (= inschatting beoordling van iemand kunnen/zijn, traits/states)
1.3.1. DE VIJF PSYCHOMETRISCHE KWALITEITEN
• Betrouwbaarheid (basisvoorwaarde) (=herhaalbaarheid van meetresulaat)
• Standaardisatie (strikte regels zodat iedereen volgens zelfde procedure gestest wordt)
• Objectiviteit van de score (= voor iedereen eenduidig te begrijpen)
• Validiteit (basisvoorwaarde) (=geldigheid van de test)
• Normering (basisvoorwaarde) (zinvolle vergelijkingsbasis)
BETROUWBAARHEID VS VALIDITEIT
→ Betrouwbaarheid: standvastigheid van de meting (B)
→ Validiteit: meet je wat je beoogt te meten? (A)
→ Betrouwbaarheid en validiteit (C)
• In concrete testsetting kunnen ze moeilijk los van elkaar gezien worden
• De validiteit wordt begrensd door de betrouwbaarheid
• Een valide maar niet-betrouwbare test bestaat niet!
• Een goede betrouwbaarheid is noodzakelijk maar niet voldoende voor een goede validiteit
1.3.2. DE TESTHANDLEIDING
• Elke degelijke test beschikt over een testhandleiding
o Testitems, testmateriaal, testformulier, testhandleiding
• Een goede testhandleiding bevat alle technische informatie die nodig is voor het correct
o Afnemen
o Scoren
o Verwerken
o Interpreteren
• Zou 8 elementen moeten bevatten (zie Blokwijzer Tabel 1.3)
o Wetenschappelijke achtergrond- constructie hoe test tot stand kwam- een of meer
schallen die elk psychologsich eigenschap meten- manier waarop test wordt afgenomen-
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur marievereecke. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €7,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.