Resume
Samenvatting inleiding in de nieuwe testament
- Établissement
- Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
samenvatting/aantekeningen van alle hoorcolleges
[Montrer plus]
Vendeur
S'abonner
Aperçu du contenu
1 Inleiding nieuwe testamentLES 1.
• Bijbel geen boek, maar als bibliotheek
HISTORISCHE ACHTERGROND
- Bactrie => in de hellenistische wereld
1. Veroveringen Alexander de Grote
2. 331 BCE overwinning op Perzische rijk
3. Ptolemeeën (Egypte)
4. Seleuciden (Mesopotamië)
5. Verspreiding Griekse taal en cultuur
- 5 namen te onthouden:
Ptolemeeën ● Seleuciden ● Makkabeeën ● Hasmoneeën ● Herodianen
- Opvolgers van Alexander:
• Ptolemeeën: Egypte, centraal, meer eenheid
• Seleuciden: Mesopotamië, niet homogeen
• Beide rijken willen invloed in ‘onze’ regio
Judea tot ongeveer 200 BCE onder bestuur Ptolemeeën
Daarna wordt Judea bij rijk Seleuciden ingelijfd
- Tijdens deze periode:
• Interne verdeeldheid in Judea
• Wie heeft de macht?
• Wie mag hogepriester zijn?
• Voorkeur voor regering door Ptolemeeën of Seleuciden?
Seleucidische heerser Antiochus IV Epifanes, 175 BCE
Roept tegenstand op in Judea
,2 Inleiding nieuwe testament
MAKKABEEN
- Makkebese opstand tegen Antiochus IV Epifanes (167-164 BCE)
- o .l.v. Judas Makkabeüs
- Hieruit ontstaat de dynastie van de Hasmoneeën, die als koningen regeren vanaf c. 140
BCE
OORZAKEN VAN MAKKABEENSE OPSTAND?
Boek 1 Makkabeeën schuift schuld naar de zogenaamde ‘helleniseerders’
1 MAKKABEEËN 1
Presenteert tegenstelling tussen:
– aanhangers joodse wet en voorouderlijke tradities
– volgers van ‘vreemde’ en ‘Griekse’ gebruiken (‘helleniseerders’)
----------------------------------------------------------------
Maar in historisch opzicht speelt niet enkel religie een rol > Het gaat ook om:
● Geld (Antiochus in geldnood laat blik vallen op schatten tempel Jeruzalem. Cf.
Tempels als plaatsen van economisch belang in de antieke wereld)
● Politiek (Interne onrust in Judea)
1 MAKKABEEËN
- Ideologisch beeld vanuit 1 specifieke groep
- ‘foundation myth’ voor de Hasmoneeën, die redding brengen tegen de Seleuciden
+ Bovendien = In de antieke wereld waren Jodendom en hellenisme geen botsende, maar
overlappende culturen
DE ROMEINEN DOEN HUN INTREDE
- Eerst diplomatie relatie met Hasmoneeën
- Hulp tegen Seleuciden
DE ROMEINEN DOEN HUN INTREDE
- Gnaius Pompeius Magnus
- 63 BCE Jeruzalem ingenomen
- Afhankelijkheidsrelatie, Judea als vazalstaat
HERODES DE GROTE (37 BCE-4 BCE)
● Herodiaanse dynastie onder Romeinse bescherming
● Monumentale architectuur
● Nauwe contacten met Rome
=> reconstructie Herodiaanse uitbreiding tempel.
, 3 Inleiding nieuwe testament
LES 2
JOODS ZIJN.
• Brede en complexe term, omvat religie en cultuur
• Andere termen voor hellenistische periode: vroege Jodendom/vroegjoodse (early
Judaism/early Jewish), voor periode tot 70 CE kan ook Tweede Tempel-Jodemdom
(Second Temple Judaism)
• Joden en/of Judeeërs?
Religie en geografie
Opletten voor supersessionisme
CHIRSTELIJK ZIJN.
- Anachronistisch voor vroegste periode, waarin volgelingen van Jezus binnen variëteit
vroege Jodendom vielen
- Voorbeeldtermen 1e eeuw CE: volgelingen van Jezus, Jezusgroepen,
Jezusbeweging, etc
HEIDENS ZIJN.
- Handig om een term te hebben voor wie niet Joods en niet christelijk was
- Heidens/pagaans pejoratieve term
- 1 term verbergt grote variëteit Griekse en Romeinse religies
• Hoe zou je de religies van de antieke mediterraanse wereld beschrijven als je de term
heidens/pagaans niet mag gebruiken?
= Geopperde termen: o.a. polytheïsme, primitieve religies, andersgelovigen,
natuurreligies, mystery cults, lokale religies, klassieke religies, oude religies
WAT IS RELIGIE?
- Een geloofssysteem?
- Een set rituelen en symbolen?
- Een credo/geloofsbelijdenis?
- Een ethisch kader?
- Een gemeenschap?
- Een combinatie?
Hoe we religie definiëren, bepaalt wat we als religieus beschouwen.
Divers en veelvormig
Specifieke combinaties van discours, praktijken, gemeenschap, instituut maar
blijft zinvolle term om menselijke fenomenen in de antieke wereld te beschrijven
RELIGIES IN DE GRIEKS-ROMEINSE WERELD
- Eén god vereren, sluit het vereren van andere goden niet uit, integendeel!
• Verantwoordelijkheid van goden;
➢ bescherming van stad
➢ welzijn van inwoners
• verantwoordelijkheid van mensen;
➢ correct vereren : tempels, offers, eten,..
• joodse diaspora gemeenschappen:
➢ ontwikkelen eigen traditie
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur lalala4. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €10,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
79202 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans