In dit document staat de samenvatting biologie van Thema 4 uit het boek Biologie voor jou. Elk onderwerp is behandeld, alle begrippen staan dikgedrukt en gemarkeerd & er staan bij moeilijke onderwerpen plaatjes voor verduidelijking.
1. Transportsystemen
Vatenstelsels
• Transport over kleine afstanden door diffusie.
• Transport over grote afstanden:
– Vatenstelsel van planten bevat houtvaten en bastvaten.
– Anorganische sapstroom is opwaartse sapstroom door houtvaten die water
en mineralen van de wortels via de stengels naar de bladeren vervoert.
– Organische sapstroom is sapstroom door bastvaten die water en
assimilatieproducten vanuit de bladeren naar alle delen van de plant vervoert.
Worteldruk
Houtvaten en bastvaten liggen in de centrale cilinder.
– De buitenste laag cellen van de centrale cilinder heet de endodermis (= zorgt
voor de selectieve opname van mineralen (zie werking daarvan hieronder))
1. Water met mineralen wordt via de wortelharen opgenomen uit de bodem en
diffundeert via de schors naar de endodermis (via celwanden doorlaatbaar).
2. In de celwanden bevindt zich het bandje van Caspary (niet doorlaatbaar). Via
endodermiscellen kunnen water en mineralen de barrière passeren. (actief
transport mineralenconcentratie in centrale cilinder is hoger dan de schors)
3. Door osmose van mineralen diffundeert water naar de centrale cilinder.
4. Hierdoor ontstaat worteldruk: het water met mineralen stijgt naar de
houtvaten.
, Capillaire werking en verdamping
Water met mineralen gaat van de houtvaten naar de nerven van bladeren.
Houtvaten vertakken zich door het blad, waardoor bij elke cel een houtvat ligt
• Het transport in houtvaten is voornamelijk het gevolg van verdamping van
water uit de bladeren en van capillaire werking.
– Capillaire werking: Opstijging van een vloeistof (meestal water) in nauwe
kanalen door onderlinge aantrekking van moleculen.
– Cohesiekrachten: aantrekking van watermoleculen aan elkaar.
– Adhesiekrachten: aan elkaar ‘plakken’ van watermoleculen aan celwanden.
– De cohesie- en adhesiekrachten transporteren water omhoog.
– Water verdampt vanuit de luchtholten en celtussenruimten naar buiten via
huidmondjes (= kleine openingen in de epidermis van blad of stengel)
• Planten kunnen hun waterbehoefte regelen door de huidmondjes te openen
en te sluiten.
• Door naar de soort boom en het seizoen te kijken, kun je bepalen welke soort
kracht van werking is (bijv. in het voorjaar worteldruk, omdat er nog geen
bladeren zijn voor de opwaartse sapstroom)
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur irisdeback. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,10. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.