Werken in interdisciplinaire eerstelijnszorg
Hoorcolleges
HC5: Chronisch ziek, wat dan?
Wie helpt me, waar kan ik
terecht?
Wat is chronisch ziek zijn?
Definities
Getuigenissen, VDAB
Vooroordelen
Mensen begrijpen het niet
In hokjes denken
Weinig inspanning aankan
Betaal ik dit erna dubbel en dik
Altijd in negatieve zin op
Balans tussen mogelijkheden en beperkingen anders
…
Vlaams patiëntenplatform
= “Een chronisch zieke is een persoon die lijdt aan een aandoening die de persoon fysiek
en/of psychisch aantast, diagnostisch al dan niet kan vastgesteld worden, een langdurige
zorg en/of medische controle kan inhouden, zichtbare en/of onzichtbare beperkingen
veroorzaakt, geen zekerheid geeft op geheel of gedeeltelijk herstel, progressief, fluctuerend
(=wisselend) of stabiel kan verlopen, al dan niet kan leiden tot een geheel of gedeeltelijk
verlies van autonomie, een vermindering van de levenskwaliteit veroorzaakt en ernstige
gevolgen heeft op medisch, en/of sociaal, en/of financieel vlak voor de betrokkene en zijn
omgeving.”
WHO
“Noncommunicable diseases, also known as chronic diseases, are diseases of long
duration and the result of combination of genetic, physiological environmental and
behaviours factors.”
o Ziekten die niet overdraagbaar zijn
o Ziekte van lange duur
o Combinatie van genetische, gedragsfactoren en omgevingsfactoren
The main types of NCDs are cardiovascular diseases (like heart attacks and stroke),
cancers, chronic respiratory diseases (such as chronic obstructive pulmonary disease
and asthma) and diabetes.
52
, Werken in interdisciplinaire eerstelijnszorg
Hoorcolleges
Each yar, 17 million people die from an NCD before the age of 70 years
Noncommunicable diseases (NCDs) kill 41 million people each year. (74 % of all
deaths globaly)
Cardiovascular diseases account for most NCD deaths, or 17.9 million people
annually, followed by cancers (9.3million), respiratory diseases (4,1 million), and
diabetes (2 million).
These 4 groups of diseases account for 80% of all premature NCD deaths.
Tobacco use, physical inactivity, the harmful use of alcohol and unhealthy diets all
increase the risk of dying from an NCD. (Modifiable risk factors)
Onderscheid tussen noncommunicable diseases and communicable diseases!!
Communicable, or infectious diseases, are caused by microorganisms.
Kenmerken
Acuut
Korte termijn
Genezing mogelijk
Geen of weinig gevolgen
Geen of tijdelijk aanpassingen
Medische interventie is beperkt
Verantwoordelijkheid behandeling: Arts, medicatie…
Rol van de omgeving is beperkt
Tijdsperspectief is onbelangrijk
Financieel weinig impact
Geen of nauwelijks impact op tewerkstelling
Chronisch
Kenmerken:
o Fysiek, psychisch, sociaal, spiritueel
o Vaak geen of gedeeltelijke genezing (opvolging noodzakelijk)
o Wijzigingen van leefpatroon, inactiveit
o Ziekteverloop onvoorspelbaar, ziekte vaak onzichtbaar
o Continue medische controle
o Grote verantwoordelijkheid voor patiënt
o Belangrijke rol voor de omgeving
o Toekomstperspectief beïnvloed
o Grote financiële gevolgen
o Impact op kwaliteit van leven, op tewerkstelling
Cijfers in verband met chronisch ziek zijn (België)
29,3 % van de Belgische bevolking verklaart aan een chronische ziekte te lijden
53