Werken in interdisciplinaire eerstelijnszorg
Hoorcolleges
HC2: Eerstelijns welzijns- en
gezondheidszorgbeleid in
Vlaanderen: actuele tendensen
De eerste lijn … is altijd dichtbij
Rechtstreeks toegankelijke, ambulante, generalistische zorg voor niet
gespecificeerde gezondheids- of welzijns(gerelateerde)problemen, zowel van fysieke,
psychologische en sociale aard;
Het eerste contact met professionele zorg;
Kan diagnostische, curatieve, revaliderende en palliatieve zorgverlening aanbieden
voor het overgrote deel van de problemen;
Biedt preventie voor individuen en risicogroepen;
Houdt rekening met de persoonlijke en sociale context van mensen;
Verzekert continuïteit van zorg over de tijd en tussen zorgaanbieders;
Ondersteunt de informele zorg rondom de patiënt/cliënt.
Betrokken professionals in de 1e lijn
Gezondheidssector: apothekers, diëtisten, huisartsen, kinesitherapeuten,
psychologen, tandartsen, logopedisten, (thuis)verpleegkundigen, vroedkundigen,
zorgkundigen, ergotherapeuten, podologen, verzorgenden, sociaal werkers, …
Welzijnssector:
o De woonzorgactoren: diensten voor gezinszorg en aanvullende thuiszorg,
diensten voor logistieke hulp, diensten voor oppashulp, diensten voor
thuisverpleging, diensten maatschappelijk werk van het ziekenfonds, lokale
dienstencentra, diensten voor gastopvang, dagverzorgingscentra, centra voor
herstelverblijf, centra voor kortverblijf, groepen van assistentiewoningen,
woonzorgcentra en verenigingen van gebruikers en mantelzorgers.
o Centra voor algemeen welzijnswerk en openbare centra voor maatschappelijk
welzijn (OCMW), opbouwwerk, buurtwerk en verenigingen waar armen het
woord nemen, Kinder- en Jeugdzorg en de sector voor personen met een
beperking.
Ter info: wie is bevoegd?
Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin: Centra voor Algemeen
Welzijnswerk, Opbouwwerk, Buurtwerk, lokale besturen (OCMW’s), Verenigingen
waar Armen het Woord Nemen, Vrijwilligerswerk
27
, Werken in interdisciplinaire eerstelijnszorg
Hoorcolleges
Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid: Woonzorgcentra, Thuiszorg,
Dagverzorgingscentra, Lokale Dienstencentra, Geestelijke Gezondheidszorg,
preventie, infectieziekten, revalidatie, …
Vlaams Agentschap Opgroeien (Kind en Gezin en Jongerenwelzijn): Kinderopvang,
Preventieve Gezinsondersteuning, Centra voor Kinderzorg en Gezinsondersteuning,
Integrale Jeugdhulp waaronder rechtstreeks toegankelijke jeugdhulp bij
Voorzieningen Bijzondere Jeugdbijstand, 1G1P, CLB’s, CAW’s, CGG’s, voorzieningen
PmH, …
Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap: Voorzieningen voor PmH
minder- en meerderjarigen
Federale Overheidsdienst Volksgezondheid en RIZIV: Zelfstandige zorgberoepen
(artsen, apothekers, psychologen, …), ziekenhuizen, psychiatrische ziekenhuizen en
verzorgingstehuizen, ziekenfondsen, …
Belangrijke uitdagingen
Demografische shifts zoals de vergrijzing, de verzilvering, de vergroening
o Vergrijzing: Mensen worden ouder en leven langer
De stijging in chronische aandoeningen bij ouder wordende bevolking
o Onze welzijnszorg is goed uitgewerkt waardoor mensen langer gaan leven
met chronische aandoeningen. Dit maakt dat er meer zorg nodig is.
De opmars van het voorkomen van multimorbiditeit (combinatie van chronische
ziekten) en complexe zorgnoden bij één persoon
o Meerdere ziektebeelden bij één persoon maakt dat er complexere zorgnoden
zijn. De zorgsector moet zich hieraan aanpassen.
De stijging van geestelijke gezondheidsproblemen bij jongeren
Wetenschappelijke en technologische vooruitgang, en betaalbaarheid
o Dit brengt moeilijkheden mee in verband met betaalbaarheid, nieuwe
technologie is duur.
Veranderingen ecosysteem en klimaatwijziging leiden tot meer epidemieën en
‘nieuwe’ infectieziekten
Socio-economische vraagstukken: armoede, sociale uitsluiting en zorgkloof
Diverse samenleving: van meer diversiteit naar super-diversiteit
Tekort aan zorgverstrekkers en aan sociale beroepen
…
Stijgende en wijzigende zorgvraag
28
