Samenvatting van het vak persoonlijkheidspsychologie. Gebaseerd op de slides en uitleg van de leerkracht. Aangevuld met voorbeelden, uitgelegde theorieën, experimenten, ... .
Persoonlijkheid is de verzameling van psychologische trekken en mechanismen binnen een individu, die
georganiseerd en relatief stabiel zijn, en die de interacties met en de aanpassingen aan de intrapsychische,
fysieke en sociale omgeving beïnvloeden.
Verzameling van psychologische trekken:
Trekken (traits): eigenschappen die verschillen/gelijkenissen tussen mensen beschrijven.
bv. “Hij is heel verlegen.” Wordt vergeleken met anderen die wel veel praten en met anderen die ook
heel verlegen zijn en weinig praten.
Average tendencies: gemiddelde neigingen.
Vragen die we stellen over persoonlijkheidstrekken:
Hoeveel trekken hebben we nodig?
Structuur van de trekken?
Correlaties/gevolgen?
Beschrijven, verklaren en voorspellen van (toekomstig) gedrag.
Mechanismen:
Cognitieve processen van informatieverwerking: afhankelijk van het bezit van bepaalde traits,
gaan we informatie anders benaderen.
Als er een bepaalde trait aanwezig is bij iemand, zal deze in bepaalde (niet in alle) situaties tot
uiting komen.
Binnen een individu, die georganiseerd en relatief stabiel zijn:
Persoonlijkheid = intern
Georganiseerd: geen willekeurige verzameling van elementen, maar een coherent,
samenhangend geheel bepaalde trekken komen vaker samen voor dan anderen.
Relatief stabiel doorheen de tijd en consistent overeen situaties (state ≠ trait!).
State = tijdelijk
Trait = eigenschap
Interacties met en de aanpassingen aan:
Interactie tussen persoon en omgeving = complex!:
Perceptie
Selectie
Uitlokking
Manipulatie
Adaptief functioneren: flexibel omgaan met de stress, uitdagingen en problemen ie we
tegenkomen terwijl we onze levensdoelen trachten te realiseren.
Tak van de psychologie die zich bezighoudt met het bestuderen van persoonlijkheid.
Het begrijpen van individuele verschillen tussen mensen.
Impliciete persoonlijkheidstheorieën (~ stereotypen):
Intuïtief
Selectieve waarneming
Vaak evaluatief
Wetenschappelijke persoonlijkheidstheorieën:
Beschrijven van menselijke kenmerken
Persoonlijkheid als psychologisch construct:
Niet direct observeerbaar
Determinant van gedrag
1.3.1 DRIE ANALYSENIVEAUS.
Iedereen is op een bepaalde manier…
Zoals alle anderen.
Zoals sommige anderen.
Zoals niemand anders.
Analyseniveau Voorbeelden
… zoals alle anderen. ‘Human nature’ (universeel) De behoefte om ergens bij te
horen.
3
, … zoals sommige anderen. Individuele en groepsverschillen Variaties in de behoefte ergens bij
te horen, de dimensie
introversie/extraversie.
Verschillen geslacht.
… zoals niemand anders. Individuele uniciteit Iemands unieke, typerende
manier van boos worden.
SOORTEN ONDERZOEK:
Nomothetisch onderzoek Idiografisch onderzoek
Definitie Bestuderen van groepen/ steekproeven. Bestuderen van 1 enkel individu
Focus Gelijkenissen tussen groepen Uniciteit van het individu
Doel Universele wetmatigheden ontdekken voer ‘de mens’; Diepgaand begrip van het individu
basisstructuur van persoonlijkheid identificeren.
Methode Zelfrapportage, statistische analyses (kwantitatief) Case study, psychobiografie,
dagboek, interview (kwalitatief)
Nadeel Weinig kennis over complexiteit en dynamiek binnen Moeilijk generaliseerbaar
individu.
1.3.2 THEORIE VS ONDERZOEK.
Persoonlijkheidstheorieën:
Een goede theorie:
Voorziet richtlijnen voor verder onderzoek.
Verklaart en organiseert reeds bestaande bevindingen.
Maakt voorspellingen over gedrag en psychologische fenomenen.
Wetenschappelijke evaluatiecriteria:
Volledigheid
Heuristische waarde: de theorie helpt om systematisch, methodisch tot nieuwe
ontdekkingen te komen.
Toetsbaarheid: moet tot concrete voorspellingen leiden, die je kan weerleggen of
aanvaarden.
Spaarzaamheid: een eenvoudige verklaring wordt verkozen boven een moeilijkere verklaring
als ze allebei een even goede verklaring bieden.
Compatibiliteit en integratie: overheen verschillende kennisdomeinen, mogen elkaar niet
tegenspreken.
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur emma8tp. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €9,29. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.