CanMeds organisator – organisatorische kaders
Recente ontwikkelingen in de extramurale zorg
1. voorkennis
- Remgeld
- Derdebetalerssyteem
- B1-, B2-, C-handelingen
- RIZIV
- Nomenclatuur
- KATZ-schaal
- Actoren in de eerstelijn:
o huisarts, ergotherapeut, kinesitherapeut, diëtist,
o dienst gezinszorg, dienst maatschappelijk werk van het ziekenfonds,
dienstencentrum
- non take-up
- sociale rechten:
o voor personen met incontinentie,
o forfait actieve verbandmiddelen,
o tegemoetkoming voor analgetica voor chronische pijnpatiënten,
o Vlaamse Sociale Bescherming en zorgbudget voor zwaar
zorgbehoevenden
2. op 1 lijn voor een sterke eerste lijn
2.1 geschiedenis
⟹ vroeger waren er geen lijnen… laatste kwart van vorige eeuw waren er alleen
maar generalistische dokters, apotheker en vroedvrouw → er is een evolutie naar:
- Gespecialiseerde dokters (gynaecologen, pediaters en geriaters, cardiologen,
pneumologen, huisartsen)
- Paramedische beroepen: kine, diëtisten, ergo, podologen, logopedisten
- Ontstaan van welzijnsberoepen: sociale werker, opvoeder, orthopedagoog
2.2 evolutie van de thuisverpleegkundige naar verpleegkundige in de eerste lijn
er is evolutie op:
- Opleiding en ervaring
- Competenties en
activiteiten
- Mate van autonomie
- Actieterrein/outcomes
2.3 uitdagingen van de eerste lijn
- Vergrijzing van personeel
- Aantal Chronische aandoeningen groeit
- Wetenschappelijke en technische evoluties
2.3.1 wetenschappelijke en technische evoluties
⟹ de medische wetenschap evolueert en de therapie wordt beter, soms langduriger
met gevolgen voor de pt en zijn leven + meer en meer is er een kortere ligduur na
1
, een operatie,.. er is ook meer technologie in de eerste lijn bv. telegeneeskunde,
smart glasses in de thuiszorg,..
2.3.2 sociaal-cultureel vlak
⟹ de ‘persoon met een zorg- en ondersteuningsnood’ wordt ‘de consument’
- De persoon met zorgnood is mondiger
- Dr. Google wordt vaak gebruikt
- Mensen werken langer → minder beschikbaarheid van mantelzorg en
vrijwilligers
- Kwaliteit en zinvolheid van het leven zijn belangrijk(er)
- Multiculturaliteit
2.3.3 sociaal economisch
⟹ er is vermindering van aantal
ziekenhuisbedden, verkorting van de ligduur →
hierdoor meer thuiszorg en ondersteuning van
de mantelzorg
- Sociale gradiënt (gezondheidskloof):
o Mannen met een lage opleiding
hebben 2x zoveel chronische aandoeningen dan mannen die hoog
opgeleid zijn
o Vrouwen met lage opleiding hebben 2x zo veel pijnproblemen dan
vrouwen met een hoge opleiding
- er is ook een grote schaarste aan verpleegkundigen/zorgprofessionals!
- Alsook een afwezigheid aan vaste zorgteams die gedurende langere tijd
samenwerken
o Hulpverleners: huisartsen, thuisverpleegkundigen, verzorgenden,
zorgkundigen, vroedvrouwen, ergotherapeuten, kinesitherapeuten,
podologen, eerstelijnspsychologen, psychotherapeuten, diëtisten,
apothekers, tandartsen
o Organisaties: huisartsenkring, WGC, thuisverpleging, mutualiteiten,
OCMW, CAW, samenwerkingsinitiatieven eerste lijn (SEL),
georganiseerde diensten thuiszorg (GDT), lokaal multidisciplinair
netwerk (LMN), centra voor GGZ, palliatieve netwerken,
expertisecentra dementie, LOGO’s, BZW, huizen van het kind,
mutualiteiten,..
2.3.4 conclusie
- Te gefragmenteerde zorg
- Onvoldoende voorbereid om goede, geïntegreerde en, zo nodig,
interdisciplinaire zorg te bieden
- Er is nood aan:
o Effectieve, kwalitatieve eerste lijn, burger centraal en toegankelijk voor
iedereen
o Betere afstemming van gezondheids- en welzijnszorg
o Optimale samenwerking tussen lokale overheden, zorg- en welzijns
hulpverleners
- De zesde staatshervorming creëert momentum voor Vlaamse regering om de
eerstelijnszorg zowel op vlak van structuren als inhoud te reorganiseren
2
