• We hebben nood aan een brede sociologische definitie nodig om de constante
evolutie van arbeidsactiviteiten te kunnen vatten
o Bv. reisagent (verdwijnt door digitalisering) → Omgekeerde transitie
• Andre Gorz
o “… Een betaalde activiteit voor rekening van een derde.”
• Tony J. Watson
o “… Het uitvoeren van taken die het mensen toelaat in hun
levensonderhoud te voorzien, gegeven de sociale en economische
context waarin ze leven.”
• Keith Grint
o “… Een activiteit die tot doel heeft de natuur te transformeren en meestal
een sociaal gebeuren is.”
Werk, een contingent begrip
• Werk of niet-werk?
o Bepaald door sociale afspraken
o Afhankelijk van historische, ruimtelijke en culturele omgeving
▪ Bepaalt hoe individuen en families werk ervaren en deelnemen
aan werk
▪ Wat als niet-werk wordt beschouwd
• Definitie is niet onmogelijk, maar is contingent
o Symbool van huidige cultuur
o Spiegel van heersende machtsrelaties
▪ Bv. persoonlijke dienstenarbeid (bv. poetswerk): veel heersende
machtsrelaties in de samenleving zijn hieruit af te lezen
1
, • Hooggeschoolden huren kortgeschoolden in om hun huis
te kuisen, aan een loon dat zeer dicht bij het minimumloon
ligt
Wat is werk?
• Minimale voorwaarden
o Vorm van sociaal handelen
o De natuur (of cultuur) transformeren
o Als waardevol (nuttig) ervaren door uitvoerder, naaste omgeving,
samenleving → Het is “productief”
▪ Hangt er vanaf
o Te maken met voorzien in het “levensonderhoud” van individu, of
collectiviteit, gegeven de schaarse middelen
▪ In moderne samenleving = meer dan fysiek overleven
▪ Drukke mensen met kinderen hebben geen tijd meer om bepaalde
zaken te doen, dus ze laten die doen
• Werk bepaalt ook de manier waarop we participeren aan de samenleving!
De waarde van werk
• Sociologische bril
o Niet alleen betaald werk is waardevol
o Werk is waardevol in verschillende betekenissen
• Onderscheid tussen intrinsieke gebruikswaarde (nut) en economische
ruilwaarde (marktwaarde)
o Hierin schuilt het verschil tussen “werk” en “arbeid”
▪ Subtiel: als ik mijn living stofzuig ben ik aan het werken,
o Betaalde arbeid is werk met een ruilwaarde
• 20e eeuw
o Waarde van werk vaak gelijkgesteld met de ruilwaarde = enge
economische visie
2
, • Voor wie waardevol?
• Betaalde arbeid voor informele circuit: bv. kappers
• Onbetaald: vrijwilligerswerk
Soorten werk
• (Betaalde) arbeid (vb. productiearbeider)
• (Onbetaald) werk (vb. mantelzorg / vrijwilligerswerk)
• Reproductief werk (vb. gezinsmaaltijd bereiden)
o Tijdens het werken gaat een deel van het vermogen om te werken
verloren
o Nood aan “reproductie van arbeidskracht” (in huishoudens)
o Veronderstelt echter ook werk (“shadow work”)
▪ Schaduwwerk: wat niet op de markt wordt gegaan
▪ Hoeveel schaduwwerk is er nodig om arbeidskracht te
reproduceren?
▪ Er is heel veel work for labour
• Solliciteren, cv opstellen…
o Opgelet: reproductief werk “gekocht” op de arbeidsmarkt wordt opnieuw
productieve arbeid
▪ Anders: gehuurd
3
, • Vrije tijd (vb. computergame spelen)
o Onderscheid met (reproductief) werk niet altijd evident
o Hoogstens persoonlijk nut en persoonlijke reproductie
Arbeidskracht
• De notie “arbeidskracht” (vs. “Arbeid”)
o De mogelijkheid om te werken
o Het potentieel van een persoon om arbeid te verrichten
o “Belofte op arbeid” die wordt verkocht op de arbeidsmarkt
o Koper moet arbeidskrachten laten “renderen”
o Arbeidskracht raakt uitgeput door het verrichten van arbeid
Bredere waarde van werk
• Werk geeft ons een inkomen
o Als je een uitkering geeft die te hoog is willen ze niet werken → Arbeid
rendeert
• Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat als je vraagt “waarom ga je
werken?” dat het materiële financiële minder waard is
o Mensen gaan werken om latente functies van de arbeid
▪ Geeft een identiteit
• In onze samenleving is arbeid belangrijk als zingever, bron van sociale
contacten… dat die latente functies zingeving geven
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur fbohets. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.