SAMENVATTING TEKSTEN VAN INTERNATIONALE VEILIGHEID
SAMENVATTING TEKSTEN VAN INTERNATIONALE VEILIGHEID.............................................1
Les 1: Concepten Internationale Veiligheid en Evolutie Veiligheidsstudies..........................3
Arnold Wolfers “National security” as An Ambiguous Symbol’, in: Political Science
Quaterly, 67, December 1952 pp481-502 (P5)..................................................................3
John Mueller, ‘Simplicity and Spook: Terrorism and Dynamics of Threat Exaggeration’,
in: International Studies Perspectives, 2005 pp208-234 (P12).........................................5
Harald Mueller, ‘Security Cooperation’, in: Walter CALSNAES and others (eds),
Handbook of International Relations, Sage, London, 2010 (2002), chapter 19 pp369-
391 (P40)............................................................................................................................7
Les 2: Inter-staatse oorlogen: oorzaken; collectieve veiligheid...........................................17
Jack Levy, ‘War and Peace’ in: Walter CARLSNAES and others (eds), Handbook of
International Relations, Sage, London, 2010 (2002) Chapter 18, pp350-368 (P63).......17
Harald Mueller, ‘The concert of Europe: a template for multilateralism in the 21st
century? In: Toda Peace Institute Policy Brief, no54 October 2019 (P83)......................22
John Mueller, ‘War is on the rocks’, in: War on the rocks, 1/7/2021 (P94)....................26
Jûrgen Altmann, ‘Technology, Arms control and World Order: Fundamental Change
Needed’, in Today Peace Institute Policy Brief no89, 9/2020 (P103).............................28
Les 3: Rusland en Oekraïne crisis.........................................................................................33
Tom Sauer, ‘De Russische beer in het neuw’, in: T. Sauer, De strijd voor vrede. En hoe
we die kunnen winnen, hoofdstuk 2 p69-124 (P119).....................................................33
Timothy Snyder - Ukraine Holds the Future - The War Between Democracy and Nihilism
(P129)...............................................................................................................................41
Michael Johnson and John Norberg, ‘Russia’s war against Ukraine: military scenarios
and outcomes’ 2022 (P147).............................................................................................48
Les 4: NAVO (Noord-Atlantische Verdragsorganisatie)........................................................55
Sten RYNNING. 'A Europeanized NATO ?’:, in: War on the Rocks. 25/9/2018, 13p.
(P179)...............................................................................................................................55
Sven BISCOP, 'The Future of the Transatlantic Alliance: not without the EU', in:
Strategic...........................................................................................................................58
Studies Quarterly, Fall 2020, pp.81-94 (P192).................................................................58
Sven BISCOP. 'EU and NATO Strategy: A Compass, a Concept, and a Concordat' in:
Egmont Security Policy Brief, no.141, March 2021, 8 blz. (P206)...................................62
Sven BISCOP, ‘The New Force Model: NATO’s European Army?’ 2022 (P214)...............64
Les 5: Opérations de paix: défis et perspectives (gastles door Prof Dr Michael Liegeois,
KUL) Vredesoperaties: uitdagingen en kansen....................................................................68
Paul DIEHL and Daniel DRUCKMAN, 'Multiple peacekeeping missions: analyzing
interdependence', in: International Peacekeeping, vol.25 (1), 2018, pp. 28-51. (P233) 68
Les 6: Belgische defensie (gastles door Gen Marc THYS).....................................................70
Marc THYS, 'Defensie ? Hebben we dat wel nodig ? Euh...!!!!', in: Belgisch Militair
Tijdschrift. no.17, april 2019, 9 blz. (P257)......................................................................70
Michel HOFMAN, 'De visie van admiral Michel HOFMAN', in: BMT (P266)....................73
1
, Tom SAUER, 'Deep Cooperation by Belgian defence: absorbing the impact of declining
defence budgets on national capabilities', in: Defence Studies, vol. 15 (1), 2015, pp. 45-
62. (P276).........................................................................................................................79
Les 7: Intra-staatse conflicten: oorzaken en antwoorden...................................................83
Oliver RAMSBOTHAM, Tom WOODHOUSE, and Hugh MALL, Understanding
Contemporary Conflict, in: Contemporary Conflict Resolution, 2006 (2e ed), chapter 4,
pp.78-105 (P293).............................................................................................................83
Roland PARIS, ‘The “Responsibility to Protect” and the structural problems of
preventive humanitarian intervention’, in: International Peacekeeping, 2014 (P307). .90
John MUELLER, The banality of ‘Ethnic War’, in: International Security (2000) (P342)..93
Jonathan MONTEN, Intervention and state-building: comparative lessons from Japan,
Iraq, and Afghanistan' in: Annals of the American Academy of Political Sciences,
vol.656, November 2014, pp.173-191. (P371)................................................................96
Les 8: Nucleaire afschrikking, nucleaire proliferatie, nucleaire ontwapening...................105
Tom Sauer, ‘Nuclear arms control, proliferation and disarmament in deep crises’, in:
Ethics and the Armed forces, vol 7, June 2020 (50-56) (P390).....................................115
Brad ROBERTS, 'Orienting the 2021 Nuclear Posture Review, in: The Washington
Quarterly. vol.44 (2), 2021, pp. 123-142 (P397)............................................................119
Les 9: Terrorisme................................................................................................................124
Oliver Roy, ‘International Terrorism: How can prevention and repression keep peace?’,
speech at the BKA Autumn conference, 8-19/9/2015 (P417).......................................124
Manni Crone, ‘Radicalization revisited: violence, politics and the skills of the body’, in:
International affairs (2016) (587-604) (P431)................................................................128
Tom SAUER, ‘Terrorism: van zero naar hero’, in T. Sauer, De strijd voor vrede. En hoe
we die kunnen winnen (Polis, 2017) Hoofdstuk 1, pp. 19-68.......................................131
Les 10: China-VS rivaliteit...................................................................................................142
Cliff KUPCHAN, ‘Bipolarity is back: why it matters’, in: The Washington Quaterly, vol 44
(4), 2021, pp123-139 (P452)..........................................................................................142
Aaron FRIEDBERG, ‘An answer to aggression. How to push back against Beijing’, in
Foreign Affairs, September/Ocotber 2020 pp150-164 (P467)......................................145
Jan HOOGMARTENS, ‘China between lockdowns and the 20th Party Congress: What
can we expect for the EU and globally?’ in: EgmontPolicy Brief 290, October 2022, 7pg
(P476).............................................................................................................................148
Jessica Chen WEISS, ‘The China Trap’, in: Foreign Affairs, vol 101 (5), September-
October 2022, pp40-58 (P483)......................................................................................151
2
,Les 1: Concepten Internationale Veiligheid en Evolutie Veiligheidsstudies
Arnold Wolfers “National security” as An Ambiguous Symbol’, in: Political Science Quaterly, 67,
December 1952 pp481-502 (P5)
Assumptie dat de meeste hedendaagse academici, staatsmannen etc. realistisch zijn ingesteld.
Dit heeft als gevolg dat het buitenlandse beleid van deze actoren vooral gericht is op nationale
belangen, meer bepaald op nationale veiligheidsbelangen.
Wolfers duidt op het feit dat national security voor velen een andere betekenis of invulling
krijgt. De globale, vage betekenis die voor de meesten wel hetzelfde is, komt op het volgende
neer: national security duidt op een beleid dat ontworpen is om aan veiligheidsnoden te
voldoen die aan de NATIE als een geheel worden toegeschreven ipv aan individu’s, sub-
nationale groepen of de mensheid in z’n geheel.
Hij gaat door met te stellen dat de term national security bijna uitsluitend wordt gebruikt door
pure realisten die vertrouwen op militaire en economische macht van de natie zelf ipv door
eerder idealistisch ingestelde beleidsmakers die vertrouwen in modelgedrag en, iets concreter,
internationale samenwerking om veiligheid te waarborgen.
Wanneer is een natie veilig? Lippmann stelt dat dit het geval is wanneer de natie niet in gevaar
is haar kernwaarden te moeten opofferen om oorlog of conflict te vermijden en bijgevolg ook
wanneer de natie in staat is haar waarden te behouden bij eventuele overwinning in zo’n
conflict.
Ook moet er rekening worden gehouden met de objectieve en subjectieve invalshoek ivm
veiligheid. Objectieve veiligheid (afwezigheid van berdreigingen) kan slaan op militaire
overmacht terwijl subjectieve veiligheid (afwezigheid van de angst) duidt op het gevoel van
veiligheid dat al dan niet overeenkomt met de objectieve kant van het verhaal.
Sommige naties gaan anders reageren op bedreigingen. Landen die recent zijn aangevallen of
een langdurige periode van veiligheid hebben gehad, gaan gevoeliger zijn voor bedreigingen.
Niet alle landen gaan hetzelfde reageren, het is ook afhankelijk van of ze al dan niet een
constant niveau van gevaar ondervinden.
Er lijkt geen voorbeeld te zijn van een land dat een preventieve oorlog startte op basis van
veiligheid.
De redenen waarom een natie wou streven naar meer nationale veiligheid of liever gezegd,
een gevoel van nationale veiligheid, is niet alleen een functie van de plannen en belangen van
andere landen die er misschien op uit zijn om de eigen onafhankelijkheid te bedreigen, maar
eerder om nationale belangen en ambities of andere waarden na te streven zoals een hogere
plaats op de internationale hiërarchie, respect, materiële bezittingen en speciale privileges.
3
, Wolfers stelt verder dat de economische wet van afnemende meeropbrengsten ook van
toepassing is op nationale veiligheid. Hiermee bedoelt hij dat elke actie die tot meer veiligheid
zou moeten leiden "betaald" moet worden met steeds toenemende opofferingen van andere
waarden en normen. Op een gegeven moment zal de toegenomen veiligheid niet meer in
goede verhouding staan met de opofferingen die de natie zal moeten maken. De winst in
veiligheid compenseert de "kosten" die men ervoor moet maken niet langer. Er is dus wel
degelijk een plafond aan de mate van veiligheid dat een land kan nastreven.
Het veiligheidsdilemma is een belangrijk concept om te vermelden. Het duidt op het feit dat
acties van een natie, met de bedoeling om de nationale veiligheid te verhogen, door anderen
kunnen worden geïnterpreteerd als een bedreiging voor hun eigen nationale veiligheid. Het
dilemma wordt duidelijk wanneer dit tegenmaatregelen uitlokt van het andere land waardoor
de eigen acties voor extra veiligheid worden tenietgedaan en men dus een nul operatie heeft.
Om dit dilemma te minimaliseren stelt men in de literatuur dat het nationale veiligheidsbeleid
rationeler is naarmate het rekening houdt met de (veiligheids)belangen van anderen. Op deze
manier zullen deze andere naties minder geneigd zijn om geweld te gebruiken of
tegenmaatregelen te nemen.
Het veiligheidsbeleid heeft uiteraard ook een morele zijde. Bepaalde beslissingen hieromtrent
zullen altijd gemaakt moeten worden door te kiezen welke waarden bescherming nodig hebben
en de mate van bescherming dat hieraan besteed zal worden. (met de wet van de afnemende
meeropbrengsten in het achterhoofd)
- Zo zal nationale onafhankelijkheid hoog scoren omdat het evenzeer waarden als
vrijheid, gerechtigheid en vrede bevat. Dit morele aspect maakt dat veiligheidsbelangen
en het beleid hierrond zeer ambigu en subjectief zijn.
4
