LES 3 – 27/02 + LES 4 – 06/03
Hoofdstuk 3: Dierenrechten
Lesoverzicht
1. Inleiding: a slippery slope?
2. Darwin en dierenrechten
3. Kunnen dieren lijden?
4. Utilitarisme: dieren als instrumenten
5. Kantianisme: mensen als doelen
6. Absolutisme: dieren als doelen
7. Besluit
1 Inleiding: a slippery slope?
Animal morality conference
moraliteit bij dieren
- Hebben dieren sociale normen?
- morele emoties?
- Kunnen dieren crimineel zijn en hiervoor verantwoordelijk zijn?
- The criminal prosecution and capital punishment of animals; middeleeuwers achtten dieren
verantwoordelijk
“Het is interessanter om te praten over onze plichten t.o.v. dieren, i.p.v. over de rechten van de dieren zelf.” gaat
over belangen en morele waarden
“Hebben we een goede reden, om al onze privileges en rechten, te ontnemen van andere dieren?”
slippery slope: drogreden
filmpje John Corvino
- bv. Mensen zijn gekant tegen het homohuwelijk
- argument: als je het homohuwelijk toestaat, dan ga je toch ook polygamie (1 man die trouwt met meerdere
vrouwen) moeten toestaan en dat is onwenselijk
- maar polygamie en homohuwelijk zijn aparte dingen, het is niet dat als je “ A toestaat, je ook B moet laten
toestaan en als we B niet willen, mogen we A ook niet toestaan”
- probleem zit in het woord “moeten”
Vrouwen hadden vroeger geen rechten, net zoals slaven, donkere mensen, …
Vindication of the rights of brutes – Taylor (einde 18 de eeuw): als we vrouwen rechten gaan toekennen, dan zullen
we dit ook gaan moeten doen vr dieren, en dit willen we niet, dus gaan we vrouwen ook geen rechten geven.
een slippery slope heeft vaak geen geldige band, maar toch kan zo een argument soms werken
Dieren lijken op mensen, maar niet dat ze morele bescherming verdienen. Het aantonen van
verschillen/gelijkenissen wordt goed gekozen. Proefdieronderzoek toont letterlijk de gelijkenissen aan, want waarom
worden ze anders gedaan? Maar de morele waarden van dieren worden toch niet altijd aanvaard.
, 2 Darwin en dierenrechten
3 krenkingen die de mens volgens Freud heeft ondergaan:
1. De kosmologische krenking
- Copernicus: heliocentrisme ipv geocentrisme
- Geocentrisme was naast een empirische claim ook een symbolische claim
alle gebeurtenissen in het universum hadden een doel gericht op de mens
2. De psychologische krenking
- Het bewuste ik, wordt aangestuurd door een massieve onpersoonlijke macht - het onbewuste
3. De biologische krenking
- = stelling dat de mens gewoon een dier is tussen andere dieren
- Darwin toonde aan dat de kloof tussen mens en dier niet zo groot was
- Mens het product van evolutie door natuurlijke selectie
- Overeenkomstige skeletelementen, spieren, gedragingen … + uiten van emoties
- Genealogische band
Kleinere kloof tussen mens en dier wordt toegejuicht en verafschuwd
- - : Mens verlaagt tot het niveau van dieren
- +: morele afstand ook verkleind
o Paul Cliteur: het gemeen hebben van eigenschappen met dieren laat ons realiseren dat we hen ook
het een en het ander verschuldigd zijn
o Michael Shermer: de genealogische verbondenheid levert een basis om ook niet-menselijke wezens
met gevoelens rechten te geven
o er is dus ook een morele band tussen mens en dier
Feitelijke versus morele verschillen:
Als je een band hebt met je ouders, is het dan onze plicht om voor je ouders te zorgen?
Deze band is niet overal zo, je kan onbestraft beslissen je ouders niet meer te zien…
De morele verplichtingen zijn niet echt afdwingbaar! Maar we hebben dus ook een band met andere dieren, hebben
we daarom ook morele verplichtingen t.o.v. van hen? naturalistische drogreden