Gezondheid is een toestand van algeheel welbevinden waarin er geen sprake is van
lichamelijk letsel of ziekte. De definitie van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO
1948) luidt:
"Gezondheid is een toestand van volledig lichamelijk, geestelijk en
maatschappelijk welzijn en niet slechts de afwezigheid van ziekte of andere
lichamelijke gebreken."
Ontstaan van ziekten
slijtage (ouderdom)
ongeluk (val, botsing, verbranden etc.)
(emotionele en fysieke) stress
verkeerd dieet (te veel, te weinig, ongezond)
te hoge of te lage temperatuur
gifstoffen
allergenen
overerfbare afwijkingen in het DNA
fouten bij de celdeling tijdens de ontwikkeling van het embryo
mutagene invloeden (straling, chemische stoffen, virus)
infectie (virus, bacterie, schimmel, parasiet)
o ziekte van Lyme (Borrelia; hoofdpijn, gewrichtspijn, flauwvallen,
verlammingsverschijnselen, hartklachten)
o griep, mazelen (https://www.nu.nl/wetenschap/6008107/doorbraak-in-
onderzoek-naar-mazelen-mede-dankzij-nederlandse-biblebelt.html
o voetschimmel
o malaria
,Paragraaf 21.1 Geen indringers
Voorkomen van infectie door ziekteverwekkers
fysieke en chemische barrière
o huid
o slijmvliezen plus slijm (bevatten ook bacteriedodende stoffen/lage pH)
plus trilhaarcellen
o zuur (maag en vagina)
o bacteriedodende stoffen in traanvocht en speeksel (lysozym)
o koorts door pyrogene stoffen die de thermostaat omhoog zetten.
Hierdoor werkt het afweersysteem beter en kunnen ziekteverwekkers
zich minder snel vermenigvuldigen. Paracetamol en Ibuprofen zijn
pijnstillend en koorts remmend.
afweersysteem
o niet-specifieke afweer (er ontstaat geen immuniteit)
fagocytose door fagocyten zoals granulocyten en macrofagen
o specifieke afweer (er ontstaat immuniteit)
humorale afweer met behulp van antistoffen
cellulaire afweer met behulp van T-lymfocyten en antigeen
presenterende cellen zoals macrofagen en dendritische cellen
De huid
Bouw:
Opperhuid (epidermis)
o Hoornlaag (veelal dode cellen met hoornstof oftewel keratine)
o Kiemlaag met delende cellen waartussen zich pigmentvormende cellen
bevinden (melanocyten)
Lederhuid (dermis)
o Zintuigcellen (gevoelszintuigcellen zoals pijnzintuigen, koude- en
warmtezintuigen en tast- en drukzintuigen)
o Bloedvaten
o Talgklieren
o Zweetklieren
o Haarspiertjes
Functie:
Temperatuurregeling
o Bloedvatvernauwing/verwijding
o Transpiratie
Bescherming
o Beschadiging
o UV straling
o Infectie
o Uitdroging
Productie van vitamine D nodig voor botvorming.
UV licht zorgt voor verdikking van de huid en de vorming van pigment (melanine).
Een plant gebruikt hiervoor een mechanische en een chemische afweer. Er zijn
passieve en actieve barrières.
Passieve barrieres:
Cuticula
Celwand (cellulosevezels, pectine)
Stekels (soms ook woonruimte voor symbionten zoals mieren), doornen,
brandharen (brandnetel bevat mierenzuur, histamine en
acetylcholine/furocoumarine door reuzenberenklauw)
Smaakvergallers
Gifstoffen (o.a. taxine uit de venijnboom (Taxus), alleen vruchtvlees bevat
geen gifstof)
Actieve barrières:
Directe verdediging
o door gifstoffen die de aanvaller doden o.a. nicotine. Er wordt meer
nicotine gemaakt door de tabaksplant na vraat van de plant zelf of van
een buurplant.
o overgevoeligheidsreactie(door o.a. het bittere salicylzuur). Een deel van
de plant sterft af, zodat de indringer (o.a. TMV virus) zich niet kan
verspreiden in de plant. Hierdoor ontstaan lesies op het blad.
Indirecte verdediging
o Het aanbieden van nectar, eiwitpakketjes voor bijvoorbeeld mieren. Het
aanbieden van woonruimte in de opgezwollen stekels van
Acaciabomen. Mieren gaan dieren te lijf die aan de bladeren vreten.
Ook knagen mieren kleine planten dood in de omgeving van de boom.
Dit om concurrentie voor licht en voedingsstoffen te voorkomen.
o Het uitzenden van een SOS signaal. Planten produceren lokstoffen na
vraat door mijten (ook luizen). Deze stoffen lokken de natuurlijke vijand
van mijt de roofmijt. Tabaksplanten die worden aangevreten door de
nicotine resistente Manduca rups produceren lokstoffen die
roofinsecten aantrekken. De roofinsecten zuigen de eitjes leeg. De
vluchtige stoffen zorgen er ook voor dat de vlinder minder eitjes legt.
DVD The private life of plants/Growing/deel vanaf acacia, brandnetel en voor uitgebreide acacia relatie met mier
ga naar Living together vanaf 6 min.
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur Sosa01. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €7,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.