Fleur Desmedt Samenvatting Context 3
Context 3: Overheid & Social profit
2022-2023
1
,Fleur Desmedt Samenvatting Context 3
DEEL 1: COMMUNICATIE VAN EN MET OVERHEDEN EN SOCIAL PROFIT
1. Overheid en social profit
Social profit = de social profit is een economisch een belangrijke sector. Samen zorgen de 16 000
vestigingen in Vlaanderen voor 400 000 arbeidsplaatsen. Deze ondernemers zijn niet-winst gedreven,
maar stellen zich ten dienste van mens en maatschappij. Ze mogen winst maken maar die investeren ze
terug in hun organisatie. Het zijn hoofdzakelijk vzw’s (= vereniging zonder winstoogmerk) in de private
sector. Ze zijn actief in de gezondheidszorg, welzijnssector, socioculturele sector en de sector van de
aangepaste tewerkstelling.
Vier socialprofitsectoren:
- Gezondheidszorg
• Ziekenhuizen
• Praktijken van artsen en tandartsen
• Overige menselijke gezondheidszorg
• Verpleegkundige activiteiten
- Maatschappelijke dienstverlening
• Gezins- en ouderenzorg
• Jeugdzorg
• Instellingen voor mensen met een handicap
• Beschutte en sociale werkplaatsen
• Kinderopvang
• Diverse maatschappelijke dienstverlening
- Cultuur, recreatie en sport
• Volwassenvorming
• Diverse verenigingen (jeugd, volwassenen, gezondheid, milieu, mobiliteit, …)
• Sport: accommodaties, clubs, bonden, federaties, …
• Uitzenden van radio- en televisieprogramma’s
• Exploitatie van schouwburgen, concertzalen, culturele centra, …
• Uitvoerende en scheppende kunsten
• Bibliotheken en archieven
• Musea (soms) en monumenten
• Botanische tuinen, dierentuinen, natuurreservaten, pret- en themaparken en
Recreatiedomeinen
• Productie, distributie en vertoning van films voor bioscoop, televisie, …
• Jeugdherbergen en jeugdverblijfcentra
- Overige sectoren
• Onderwijs
• Autorijscholen, vlieg- en vaaronderricht
• Mutualiteiten
• Belangenbehartiging
• Bedrijfs- en werkgeversorganisaties, beroepsorganisaties, vakorganisaties, religieuze
organsaties, politieke organisaties
• Huishoudens als werkgever
Vergelijking: overheden, socialprofitsector en bedrijven
Overheid Socialprofitsector Bedrijfswereld
Maatschappe Organisatie van de Een maatschappelijk, vaak Commercieel doel:
lijk doel samenleving, gericht op sociaal en/of cultureel financiële winst realiseren in
het algemeen belang doel, gericht op de het belang van de
aandeelhouders
2
,Fleur Desmedt Samenvatting Context 3
belangen van een of meer
specifieke doelgroepen
Doelgroepen Iedereen: van arm tot De leden van de vereniging Bestaande en potentiële
rijk, van jong tot oud en specifieke klanten. Doorgaans relatief
doelgroep(en) waarnaar ze weinig voor minder begoede
zich richten. Vaak is ook burgers.
hier aandacht voor social
inclusie, zeker indien een
subsidiërende overheid dat
oplegt.
Activiteiten Ontwikkelen en Ontwikkelen van Ontwikkelen en aanbieden
aanbieden van diensten, activiteiten, diensten en van activiteiten, diensten en
infrastructuur, producten producten ter realisatie producten ter maximalisatie
en andere projecten ten van een maatschappelijk van de financiële winst.
voordele van de burgers. doel. Leden en gebruikers Klanten hebben de
Doen naleven van hebben de keuzevrijheid keuzevrijheid bij welk bedrijf
rechten en plichten. bij welke organisatie ze ze klant worden.
Burgers hebben hun aansluiten.
rechten en plichten.
Burgens hebben hun
overheid niet te kiezen:
ze zijn er vanzelf
gebruiker.
Actief Personeelsleden, Personeelsleden, Personeelsleden,
betrokken verkozen mandatarissen, bestuursleden, vaak: bestuursleden
soms: vrijwilligers. vrijwilligers.
Doel Maatschappelijk Maatschappelijk Winst maken
rendement en rendement en
engagement. Voor het engagement. Voor een of
algemeen belang. meer specifieke doelen
Winst Nee Nee Ja
Organisatie Organisatie Organisatie Bedrijf
of bedrijf
2. De overheid in België
7 overheidsniveaus in België
- Internationaal (Unesco)
De VN hebben vier doelstellingen:
• Bevorderen van de internationale vrede en veiligheid;
• Ontwikkelen van vriendschappelijke betrekkingen tussen landen op basis van respect
Voor de gelijke rechten en soevereiniteit van volken;
• Samenwerken bij het oplossen van internationale problemen van economische, sociale,
Culturele en humanitaire aard, alsook de naleving van de mensenrechten en de fundamentele
vrijheden bevorderen;
• Harmoniseren van de acties van de lidstaten bij de verwezenlijking van die
gemeenschappelijke doelstellingen.
- Europees: de Europese overheden (Europees Parlement, Europese Commissie, …)
- Nationaal: de federale overheid (met parlement en regering), de FOD’s, het leger, federale politie
en overheidsbedrijven (Bpost, NMBS,Proximus, …)
- Regionaal: de Vlaamse overheid, de Brusselse en Waalse overheid, de Franse en Duitstalige
gemeenschap (met parlement en regering) en hun agentschappen en overheidsbedrijven (De Lijn)
- Provinciaal: provinciebestuur (raad en deputatie) en provinciebedrijven van de tien provincies
3
, Fleur Desmedt Samenvatting Context 3
- Intergemeentelijk (regio’s): waar een beperkte groep lokale besturen samen beleid en
voorzieningen uitwerken rond een bepaalde thematiek (Politiezones, afvalintercommunales, …)
- Lokaal: : In België gaat het om 581 steden en gemeenten (met een gemeenteraad en college) en
hun administratie, (autonome) gemeentebedrijven, … Vlaanderen heeft in 2021 nog 300 steden
en gemeenten. In Vlaanderen telt ongeveer 1 op 3 gemeenten minder dan 10.000 inwoners. Ruim
2 op 3 gemeenten tellen minder dan 20.000 inwoners. Amper 3 steden tellen meer dan 100.000
inwoners. De kleinste Vlaamse gemeente is Herstappe, in Limburg. Herstappe telt maar 79
inwoners (01/01/2020). Antwerpen is de grootste stad van Vlaanderen (530.104 inwoners op
01/01/2020).
We gebruiken de Big brother-metafoor om aan te tonen dat we wel in elke fase in ons leven met de
overheid in contact komen. “Big brother is watching you”
Tijdens onze levensloop komen we in contact met verschillende niveaus:
- Geboorte:
Na de bevalling moet je bij de dienst Burgerlijke Stand van de gemeente waar uw kind geboren is, of in de
kraamkliniek aangifte doen van de geboorte. Je moet de geboortepremie en de kinderbijslag aanvragen,
het verlof(externe link) (moederschapsverlof, vaderschapsverlof…). Dit doe je via Kind&Gezin = Vlaamse
agentschap. IVA = Intern verzelfstandigd agentschap. EVA = Extern verzelfstandigd agentschap
Belang van “Kind en gezin” (een Intern verzelfstandigd agentschap binnen het beleidsdomein Welzijn,
Volksgezondheid en Gezin, Vlaamse bevoegdheid)
- Kinderen
Je gaat naar de kleuterschool en lagere school (beleidsdomein onderwijs en vorming) Wel een Vlaamse
bevoegdheid.
De leerling moet voltijds les volgen aan een erkende onderwijsinstelling en moet voldoende aanwezig zijn.
De school moet erkend, gesubsidieerd of gefinancierd zijn door de Vlaamse Gemeenschap. In de praktijk
geldt dat voor bijna alle Nederlandstalige scholen in Vlaanderen en in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
“Fons” regelt het Groeipakket (vroeger ‘kinderbijslag) en betaalt die uit. Deze materie is geregionaliseerd,
was daarvoor federaal
Ga eens kijken op de site van Fons wat het groeipakket inhoudt.
- Jeugd:
4