Boek Verpleegkundige zorgverlening aan ouderen - hoofdstuk zorgtechnologie
Inzet van technologie heeft 2 grote doelen:
1. Bevorderen van het zelfstandig en veilig functioneren van ouderen
2. Ondersteunen en verlichten van zowel de professionele als de mantelzorger
Ouderen willen zo lang mogelijk thuis blijven wonen maar, naarmate men ouder wordt lukt
dit vaak niet zonder hulpmiddelen of steun van anderen.
Omdat ouderdomsaandoeningen langzaam verlopen duurt het soms voor een oudere zijn of
haar beperking erkent en accepteert.
Belemmeringen bij het zelfstandig wonen
60% van de 75-plussers krijgt hulp, voornamelijk huishoudelijk hulp. Dit komt voornamelijk
door de inrichting van de woning en de leefomgeving vaak onvoldoende afgestemd op de
mogelijkheden en behoeften van ouderen.
Betere afstemming op de capaciteiten van de ouderen kan de zelfredzaamheid ten goede
komen. Ontwerpers vergeten deze richtlijn vaak. Bv. moeite om medicijnverpakkingen te
openen of bijsluiters die nauwelijks te lezen zijn.
Welke technologieën zijn bruikbaar in de thuiszorg? + die bijdragen aan zelfredzaamheid
Verschillende categorieën:
- Specifieke hulpmiddelen
- Handige consumentenproducten
- Woningaanpassingen
- Domotica
- ICT-toepassingen in de zorg
Specifieke hulpmiddelen
= rolstoelen, rollators, loopstukken, toilerverhogers, wandbeugels, bedverhogers,
papegaaien, trapliften, …
zijn verkrijgbaar in thuiszorgwinkels, bij apotheken, kruisverenigingen,…
Inzetten van producten, hulpmiddelen en diensten kan zelfredzaamheid van mensen
bevorderen. Maar hulpmiddelen blijken niet altijd op de juiste wijze gebruikt te worden:
Reden?
- Weten niet hoe ze gebruikt moeten worden
- Hulpmiddel is niet goed ingesteld of gemonteerd
- Gebruik ervan kost meer tijd dan hulp vragen
Aspecten die belang van hulpmiddelen benadrukken en gebruik bevorderen zijn: veiligheid,
acceptatie en informatieverstrekking over producten, hulpmiddelen en diensten.
Bevorderen van veiligheid
Veiligheid is heel belangrijk. Hulpmiddelen die bijdragen tot de veiligheid in de woning zijn
vooral oplossingen die uitglijden, struiken en vallen kunnen voorkomen = hulpmiddelen en
woningaanpassingen die te maken hebben met mobiliteit en evenwicht. Het is raadzaam om
in een vroeg stadium veilighidsmaatregelen te treffen.
, Acceptatie van hulpmiddelen
Het accepteren en daadwerkelijk gaan gebruiken van een hulpmiddel is minder
vanzelfsprekend. Hulpmiddelen benadrukken namelijk dat je iets niet zo goed meer kunt. Dit
is vooral voor de gebruiker zelf heel pijnlijk om te moeten toegeven.
Zaken die acceptatie kunnen bevorderen:
- Voorzichtig over praten
- Goede (schriftelijke) informatie aanbieden over het nut en gebruik
- Mensen in staat stellen het thuis zelf eens uit te testen
Hulpmiddelen met lage accepatiedrempel:
- Antislipvloeren, antislipmatjes, stabiele huishoudtrap en weghalen drempels
= middelen die er gewoon uit zien.
Gebruiksinformatie
Sommige middelen worden ondanks acceptatie niet gebruikt. Reden = men weet vaak niet
hoe men het moet gebruiken of is het alweer vergeten
hoe eenvoudig het ook lijkt voor zorgverleners, de gebruiker kan er wel moeite mee
hebben
Tips:
1. Begrijpelijke mondelinge instructie + vooraf oefenen
2. Begrijpelijke en goed leesbare schriftelijke handleiding in het nederlands
3. Zorgverlener moet controleren of en op welke wijze het hulpmiddel wordt gebruikt
4. Zorgverleners dienen zelf goed te weten hoe hulpmiddelen gebruikt moeten worden
Handige consumentenproducten
Hieronder vallen: boodschappenwagentje, lange schoenlepel, hoge kruk, tuinstoeltje om te
douchen,…
Ook mobiele telefoons die eenvoudig te gebruiken zijn vallen hieronder
Woningaanpassingen
= voorzieningen die vast worden aangebracht in de woning. Bv. handgrepen, opstabeugels,…
Domotica
= integratie van technologie en diensten binnen de woning, met het doel betere kwaliteit van
wonen voor de bewoner te bevorderen dmv meer en betere veiligheid, comfort,
communicatie en technisch beheer.
= kan een hulpmiddel, een consumentenproduct, een woningsaanpassing of een dienst zijn.
Witte vlek: zonder problemen kunnen installeren + de praktische toepassing voor de
individuele consument. Meeste mensen weten niet wat een domotica voorziening inhoudt
en kunnen daardoor het nut ervan moeilijk inschatten.
+ er wordt ook voorbijgegaan aan de digitale kloof tussen jong en oud: ouderen zijn niet
opgegroeid met hedendaagse techniek knoppenangst.
Domotica kan kwaliteit van wonen op 3 aspecten indelen: veiligheid, comfortbeleving en
communicatie.