Dit is een deel van een samenvatting van 'Recht voor Welzijnswerkers'. Hier kan je namelijk hoofdstuk 1 tot 3 terugvinden. Namelijk de inleiding tot het recht, mensenrechten en beschermingsstatuten: de bewindvoering.
1 – INLEIDING TOT HET RECHT
1.1 OP ZOEK NAAR EEN DEFINITIE VAN ‘HET RECHT’
Wat is ‘recht’?
• “Systeem van instellingen en regelingen dat in zijn geheel op een dwingende wijze de
uiterlijke aspecten van het samenleven ordent en bevordert.”
• “Een geheel van regels en normen, die door de overheid zijn vastgesteld of erkend en door de
overheid worden gehandhaafd ter vreedzame regeling van de samenleving.”
Definitie op zich is niet zo belangrijk
WEL belangrijk is:
• Juiste voorstelling van recht: hoe komen wetten tot stand, soorten recht en soorten
rechtbanken
• Hoe zorgen we voor een rechtvaardig recht zonder willekeur
• Hoe zorgen we een (politiek) onafhankelijk recht
• “Ons” Belgisch recht is eveneens afhankelijk en afgestemd op Europees en Internationaal
Recht.
1.2 KENMERKEN VAN HET RECHT
1. “Recht is een geheel van regels, regelingen en instellingen…
− Gedragsregels:
Gebodsbepalingen
Verbodsbepalingen
Verlofbepalingen
Louter technische regels
− Regelingen
− Instellingen
2. … met als doel het ordenen van de samenleving…
− Middel tot, geen doel op zich
− Tijdsgebonden
− Resultaat van verschillende ideologische stromingen: Joods-Christelijke, Franse
Revolutie, licht gecorrigeerd kapitalisme, nationalisme en individualisme.
− Toenemende juridisering in de maatschappij
3. … waarbij gezag en recht aan elkaar gebonden zijn…
− Recht wordt gemaakt door een erkend gezag
− Recht heeft ook erkend gezag nodig om naleving regels af te dwingen
− “Onze maatschappij”
Parlementaire democratie met een koning aan het hoofd
Soevereine volkswil: vertegenwoordiging door verkozen
vertegenwoordigers
4. … en een verplichtend karakter heeft”
− Verplichting karakter
− Naleving wordt afgedwongen via strafbepalingen
− Sanctionering via rechterlijke macht
,1.3 INDELING VAN HET RECHT
1.3.1 PRIVAATRECHT
• Regelt verhoudingen tussen rechtssubjecten
• Uitgangspunt: gelijkheid en vrije wil
• Aanvullende rechtsregels en aantal dwingende rechtsregels
• Rechtstakken:
o Burgerlijke recht
o Handelsrecht
o Sociaal recht: Arbeidsrecht en Sociale Zekerheidsrecht
o Gerechtelijk privaatrecht, privaatrechtelijk procesrecht
o Internationaal privaatrecht
1.3.2 PUBLIEKRECHT
• Regelt verhouding tussen burgers en de overheid
• Uitgangspunt: ongelijkheid (belang staat > burger)
• Rechtstakken:
o Grondwettelijk recht
o Administratief recht
o Fiscaal recht en begrotingsrecht
o Strafrecht en strafprocesrecht
o Volkenrecht of internationaal publiekrecht miv Europees Recht
1.4 DE INTERNATIONALE INSTELLLINGEN VAN HET RECHT
1.4.1 DE VERENIGDE NATIES
• Intergouvernementele organisatie opgericht na WO II (handvest bekrachtigd op 24 okt 1945)
– 193 leden
• Samenwerking op het gebied van het internationale recht, mondiale veiligheid, behoud van
mensenrechten, ontwikkeling van de wereldeconomie en het onderzoek naar
maatschappelijke en culturele ontwikkelingen
• 20 gespecialiseerde organisaties- bijvoorbeeld United Nations Educational, Scientific and
Cultural Organization (UNESCO), de Wereldgezondheidsorganisatie of de Wereldbank
1.4.2 DE RAAD VAN EUROPA
• Opgericht in Londen op 5 mei 1949 opgericht door 10 stichtende leden waaronder België –
zetel in Straatsburg (FR) – 47 landen aangesloten
• Doelstelling: via verdragen gemeenschappelijke waarden in Europa bewerkstelligen –
verdragen hebben betrekking op mensenrechtelijk, diplomatiek, gerechtelijk en politiek,
sociaal, economisch, ecologisch en cultureel vlak
• Belangrijkste verdrag: het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM) (1950)
met het daarmee samenhangende Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM)
, 1.4.3 DE EUROPESE UNIE
• Kwam tot stand via het verdrag van Maastricht (NL) in 1992
• 27 leden: tot voor kort enkel expansie, nu inkrimping
• Doelstelling: voornamelijk economisch, maar er is ook een nauwe samenwerking op het vlak
van sociale zaken, justitie, binnenlandse aangelegenheden, buitenlands beleid en onderwijs
• Belangrijkste verwezenlijkingen is de monetaire unie met de invoering van de euromunt op 1
januari 2002
• Laatste jaren onder druk
1.5 DE NATIONALE INSTELLINGEN OF DE BELGISCHE STAATSSTRUCTUUR
1.5.1 DE BELGISCHE GRONDWET
• Basiswet voor België
• Oorspronkelijk 1831
• Regelt vier zaken:
o Grondwettelijke vrijheden burgers
o Grondgebied
o Staatsstructuur
o Werking 3 staatsmachten
Grondwettelijke vrijheden – titel II in de grondwet
• Vrijheden burgers
o Politieke rechten
▪ Kiesrecht (=plicht) vanaf 18 jaar en Verkiesbaarheid
• Publieke rechten
o Persoonlijke vrijheden
▪ Onschendbaarheid vrijheden
▪ Bescherming eigendomsrechten
▪ Briefgeheim
▪ Privacy
o Sociale vrijheden
▪ Recht op menswaardig leven
▪ Vrijheid godsdienst, onderwijs, pers, taal, vereniging, vergaderen
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur Sirip. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
