Bedrijfsfinanciering
Samenvatting 2022-2023
Inleiding
Door de bank genomen
Waarom zijn we bang voor de bank?
Vroeger stond de bank bekent als ‘rustige en stabiele instelling die geleid werden
door deftige heren.’ tot 2008: Lehman Brother failliet gingen.
Hierdoor kwamen wereldwijd banken in de problemen, banken werden gered met
het geld van belastingbetalers
Wat liep er fout bij de banken?
Banken investeerden massaal in producten die ze zelf niet of nauwelijks
begrepen, boosdoeners waren de CDO, CMO, ABS, MBS en CDS.
Amerikaanse gezinnen konden hun lening niet meer afbetalen. Hierdoor zaten er
veel schulden, gigantisch veel schulden bij de inboedel van de banken.
Wiens schuld was de kredietcrisis?
Doel topbankiers
Op korte termijn veel geld scheppen. Op deze manier nam het loon toe.
Raad van bestuur
Prachtige rendementen behalen. Aandelen piekten op de beurs, ze namen nog
meer risico, waardoor de nog meer winst kregen.
Wat waren de gevolgen van de bankcrisis?
Er kwam een deuk in het vertrouwen van de bank! Er werden veel boetes
uitgedeeld door het witwassen van geld.
Axel Miller (Dexia) kreeg een groot applaus bij het afscheid. Sommige bankiers
kregen nog een hogere afscheid bonussen.
Welke straf krijgen de schuldige?
- Veel nieuwe regels om crisis te vermijden
- Alle mogelijke risico’s Vb. Marktrisico’s, operationeel risico’s… moeten
gemeten worden
- Buffers aanleggen om verliezen op te vangen
- Bij risicovolle tradinactiviteiten moeten ze zichzelf indekken
- Concurrentie tussen landen vermijden
- Spaargeld van spaarders beschermd tot € 100.000,00
- Ze moeten opdraaien voor het leed dat ze hebben veroorzaakt Vb.
Activiteiten verkopen om zo risico’s te vermijden
- Extra belastingen betalen ter compensatie
- Banken kunnen nu nog altijd weinig rente aanrekenen aan hun klanten
Keert het vertrouwen in de banken ooit terug ?
‘Wie goed geïnformeerd is over geldzaken, kan zijn geld met vertrouwen
beleggen!’, hiervoor moet er alleen meer kennis zijn over het financiële systeem.
1
,Komt er nog een bankcrisis?
Zeker! Deze kan verschillende oorzaken hebben.
Vb. Handelsoorlog tussen China en VS, Brexit, landen dat hun schulden niet kan
terugbetalen…
De intermediatiefunctie
Waarom zijn financiële instellingen nodig?
Vb. Verhaal van Sam en Sara.
Sam denkt dat hij een gat in de markt heeft gevonden en klopt aan bij Sara voor
geld. Sam legt alles rooskleuriger uit dan het werkelijk is en minimaliseert de
risico’s (Vb. Informatie-asymmetrie waardoor negatieve risicoselectie kan
ontstaan). Sara vraagt zich af of Sam wel effectief haar geld gaat gebruiken voor
haar project (= Informatie-asymmetrie). Sam weet precies wat hij van plan is
met haar geld, maar Sara niet (= Moral Hazard). Sara beslist om niet mee te
gaan in Sam zijn plan.
Hierdoor moet Sam nu naar de bank voor een lening.
Waarom wil een bank zoveel informatie over ons?
Banken vermijden het probleem van Adverse Selection door onderscheid te
maken tussen ‘goede’ en ‘slechte’ klanten. Dit doen ze door zo veel mogelijk
informatie te verzamelen.
- Inkomen?
- Hoeveel geld gaan ze zelf investeren in het project?
- Hoe ziet het businessplan er uit?
- Heeft hij een financieel plan om aan te tonen dat hij zijn lening kan
terugbetalen?
Andere manier om risico’s te vermijden is Signalling. Dit is een signaal geven dat
je de goederen trouw bent.
Vb. Een deel van je eigen spaargeld investeren in je project.
!! OPMERKING !! Nobelprijswinnaar Economie, George Akerlof, omschreef als
eerst de Adverse Selection, de effeciënte werking van de markt te verhinderen.
Hij illustreerde dat met de makrt voor Lemons (tweedehandswagens die niet
deugen) of de markt voor Perziks.
Vb. Een koper wil een tweedehandswagen kopen, maar hij weet niet of hij kijkt
naar een auto met of zonder problemen. Voor een wagen waarmee hij continu in
de panne zal vallen (Lemons) wil hij minder betalen dan voor een wagen
waarmee hij geen problemen mee zal hebben (Perziks). De prijs die hij wil
betalen is daarom de gemiddelde prijs. Hiervoor zijn er maar weinig goede
tweedehands auto’s op de markt. Kopers willen niet te veel betalen voor een
auto die mogelijk een Lemon is, terwijl de verkopers van de Perziks niet de prijs
krijgen die ze willen.
2
,De bank gaat vragen om een waarborg of ze geven het geld wanneer je facturen
kan voorleggen. Zo gaan ze Moral Hazard tegen.
Wie heeft er voordeel bij dat financiële instellingen bestaan?
Vb. Sam krijgt Sara toch overtuigt om een lening te geven. Ze zetten het een en
ander op papier, zoals het geleende bedrag en de voorwaarden van de lening
(termijn en eventuele intrest). Dit wordt opgesteld door een dure advocaat die
Sam gaat betalen met het geld dat hij gaat lenen bij Sara. Bij een bank zou de
kost van de advocaat maar 1 keer gemaakt moten worden, waardoor dit maar
een klein bedrag is voor de klanten.
Nog een rede dat Sara ervan kan weerhouden om Sam geld te lenen: een gebrek
aan risicospreiding. Zelfs als gelooft ze in Sam zijn project, dan nog kan het
mislukken. Een bank heeft meerdere klanten en dus is het risico verspreid over
vele leningen.
De bank zorgt ervoor dat mensen met geldoverschot een vergoeding krijgen en
mensen die met geld tekort zitten een vergoeding betalen aan de bank. Door de
rol als intermediair ontstaat een systeem van indirecte financiering. Sara’s geld
kan nog steeds bij Sam belanden alleen weet zij dat niet. Hiervoor wordt een
balans opgesteld. Aan de passief zijde staat waar ons geld vandaan komt
(aandeelhouders en schuldeisers), aan de actief zijde toont wat onze bank met
dat geld doet. Aangezien spaargeld een bron van financiering is voor de bank,
heeft de bank een schuld ten opzicht van de spaarders.
Voordelen van intermediatie?
Intermediaire (banken) zetten geld van spaarders om in leningen. Er vind een
transformatie plaats: de vaak relatief kleine bedragen die spaarders bij de bank
plaatsen, worden omgezet in leningen voor veel grotere bedragen. De bank zet
kortlopende spaargelden om in langlopende kredieten.
De voordelen van intermediatie komen voort uit het schaalvoordeel van de bank.
Door standaardcontracten op te stellen en ervaring op te bouwen. Hoe meer
schaalvoordeel, hoe lager de kosten en hoe meer winst de bank kan nastreven.
Voordelen
Spaarders
Hun spaargeld is liquide en dus gemakkelijk opvraagbaar. Tegelijk is hun risico
beperkt, aangezien de bank het geld heeft gespreid over heel veel verschillende
ontleners.
Ontleners
Genieten van lagere transactiekosten. Ze ontlenen tegen een lagere rentevoet
dan wanneer ze zouden lenen bij 1 iemand. De bank zorgt voor de financiering
wanneer dit nodig is en als het om grotere bedragen gaat die voor een langere
tijd beschikbaar zijn.
Maatschappij
het geld van de spaarders dat op een efficiënte manier ter beschikking komt van
de ontleners. Dat leidt tot een hoog niveau van spaar- en ontleenactiviteiten
(goed voor de economie). Wanneer iedereen zijn geld onder zijn matras
3
, bewaard, hebben bedrijven geen geld om te investeren en kunnen gezinnen geen
woning kopen.
Waarom hebben we nog banken nodig nu er crowdfunding bestaat?
Een crowdfunding moet erkent zijn door toezichthouders, de FSMA (Financiele
Services and Markets Authority of Autoriteit voor Financiële Diensten en
Markten). Indien het bedrag dat Sam wilt ophalen onder de 5 miljoen euro zit,
moet hij geen prospectus opstellen en volstaat een informatienota met essentiële
informatie over het aanbod.
Er bestaan 2 soorten crowdunding (kan niet het volledig bedrag ophalen):
Obligatie aanbieden
Lening aangaan bij het publiek. De beleggers ontvangen hiervoor in ruil jaarlijks
intrest en op het einde van de looptijd krijgen zij het geïnvesteerde bedrag terug.
(gemiddeld hoge intrestvoet van 7,42%)
Aandelen uitgeven via Equity Crowdfunding
Hier kan weer informatieasymmetrie optreden. Mogelijk vind het bedrijf zijn
project een Perziks terwijl sommige investeerders vrezen dat ze een Lemons
kopen, waardoor ze minder zullen betalen dan dat hij in gedachte had.
!! GEVOLG !! Sam kiest ervoor om het project, indien mogelijk, te financieren
met cash (spaargeld), daarna doet hij beroep op schuldfinanciering via leningen
of obligaties. Slechts in laatste instantie kiest hij ervoor om aandelen uit te geven
(pecking order theory of pikordertheorie).
Bedrijven die beroep doen op Equity Crowdfunding blijken minder winstgevend te
zijn dan gelijkaardige bedrijven die andere financieringsbronnen aanboren. (Meer
cash, minder schulden, waardoor ze minder ruimte hebben om schulden te
maken).
Financiële instellingen
Doen alle financiële instelling hetzelfde?
Er zijn verschillende financiële instellingen. Kredietinstellingen verschillen van het
soort krediet dat ze aanbieden of door de klanten aan wie ze dat krediet
verlenen.
Er zijn ook nog andere spelers die financiële diensten aanbieden, zowel
particulieren als bedrijven. Denk hierbij aan beleggingsondernemingen of
verzekeringmaatschappijen.
Wat doet een kredietinstelling?
Kredietinstellingen
een Belgische of buitenlandse onderneming, waarvan de werkzaamheden
bestaan in het van het publiek, in ontvangst nemen van gelddeposito’s of van
andere terugbetaalbare gelden en het verlenen van kredieten voor eigen
rekening. (Een bank ontvangt spaargeld en gebruikt dat om leningen te
financieren)
4