“instead of moving forward together, people are increasingly separated by
economic and political power, inevitably heightening social tensions and
increasing the risk of societal breakdown”
--> vooral over de welvaartsverdeling binnen een land
SOCIALE DIFFERENTIATIE
=Sociale differentiatie is een proces waarbij een aanvankelijk homogeen
sociaal systeem wordt opgedeeld in subsystemen met elk hun eigen functie,
karakter en samenstelling. Hierdoor participeren de leden niet langer op gelijke
wijze aan een samenleving.
= het onderscheid dat wordt gemaakt tussen sociale groepen en personen op
basis van biologische, fysiologische en sociaal-culturele factoren, zoals geslacht,
leeftijd of etniciteit, resulterend in de toewijzing van rollen en status binnen een
samenleving.
Sociale differentiatie = Wanneer die posities/rollen gewaardeerd worden als
gelijkwaardig in termen van status, reputatie of rijkdom, dan staan mensen in
een nevenschikkende relatie tot elkaar. Er is een horizontaal verband tussen de
personen. Bvb. vader VS moeder, broer VS zus, …
,SOCIALE ONGELIJKHEID
Sociale ongelijkheid = Wanneer die posities/rollen ongelijk gewaardeerd
worden in termen van status, reputatie of rijkdom, dan staan mensen in een
boven- en onderschikkende relatie tot elkaar. Er is een verticaal verband tussen
de personen. Bvb. prof VS student, ouder VS kind, …
Sociale ongelijkheid gaat over de ongelijke verdeling van sociaal
gewaardeerde goederen (economisch, sociaal en cultureel kapitaal) en de
ongelijke waardering van actoren op grond van de maatschappelijke positie en
levensstijl. Het impliceert dus een rangschikking van sociale posities van hoog
naar laag (=sociale rangverschillen). Sociale ongelijkheid kan betrekking hebben
op individuele of collectieve actoren.
Zowel sociale differentiatie als sociale ongelijkheid kunnen gepaard gaan met
breuklijnen. Er zijn verschillende soorten breuklijnen:
− Relationele breuklijnen: actoren beschikken over weinig banden in een netwerk
waardoor ze geen of weinig toegang hebben tot sociaal gewaardeerde goederen.
− Institutionele breuklijnen: actoren krijgen geen of weinig toegang tot bepaalde
sociaal gewaardeerde goederen als gevolg van het uitdrukkelijke en bedoelde
ingrijpen van collectieve actoren (zoals de overheid). Bvb. sociale uitkering:
“rechthebbenden”/ / “niet-gerechtigden”
− Ruimtelijke breuklijnen: actoren krijgen geen of weinig toegang tot bepaalde
sociaal gewaardeerde goederen als gevolg van processen van fragmentering in
de ruimte. Bvb. achtergestelde buurten VS “gated communities”
− Maatschappelijke breuklijnen: actoren krijgen geen of weinig toegang tot
bepaalde sociaal gewaardeerde goederen als gevolg van de ontwikkeling van de
samenleving tot deelsamenlevingen. Bvb. duale arbeidsmarkt
SOCIALE FRAGMENTERING
Wanneer sociale differentiatie gepaard gaat met één of meerdere breuklijnen
spreken we van sociale fragmentatie. (Vb. “ethnic villages” in grootsteden)
SOCIALE UITSLUITING
Wanneer sociale differentiatie gepaard gaat met één of meerdere breuklijnen
spreken we van sociale uitsluiting. (Vb. fysieke opsluiting in een gevangenis,
geen politieke of sociale rechten krijgen…)
BIJZONDERE VORM VAN UITSLUITING: ARMOEDE
Armoede is een netwerk van sociale uitsluitingen dat zich uitstrekt over
meerdere gebieden van het individuele en collectieve bestaan. Het scheidt de
,armen van de algemeen aanvaarde leefpatronen van de samenleving. Deze kloof
kunnen ze niet op eigen kracht overbruggen.
ONGELIJKHEID IN HISTORISCH PERSPECTIEF
1e sociale kwestie: de breuklijn tussen arm en rijk
2e sociale kwestie: de breuklijn tussen kort- en langgeschoold
EVOLUTIE: DE EERSTE SOCIALE KWESTIE
= de kloof tussen arm en rijk
Startend feminisme
o Emily Claeys
“wij, vrouwen, hebben een dubbele strijd te voeren. Wij
hebben ons niet alleen vrij te maken tegenover de kapitalist-
uitbuiter, maar ook tegenover de alleenheersende
echtgenoot. Dit is een hardnekkige strijd zijn, want oude
gebruiken zijn niet makkelijk uit de weg te ruimen”
EVOLUTIE: DE TWEEDE SOCIALE KWESTIE
= de solidariteit en het verzekeringsdenken staat onder druk door risico-
inschatting
--> o.a. bij de kloof tussen laag- en hooggeschoolden
“de nieuwe sociale kwestie” Rosanvallon
Elchardus & Pelleriaux: 5 maatschappelijke processen die de solidariteit
ondermijnen
1. Kennismaatschappij
2. Proces van individuele responsabilisering
3. Activering van de welvaartstaat
4. Wegvallen van risicosolidariteit
5. Ontstaan van nieuwe breuklijnen
KENNISMAATSCHAPPIJ
, PROCES VAN INDIVIDUELE RESPONSABILISERING
ACTIVERING IN DE WELVAARTSTAAT
Sociale zekerheid compenseert
o Loonkosten
o Sociale bijdragen
o --> maakt arbeid duur
Nu: hoge werkloosheidsgraad, veel vergrijzing dus weinig inkomsten
Doel: verhoging van de graad van arbeidsparticipatie
WEGVALLEN RISICOSOLIDARITEIT (AFSCHEID VAN ONWETENDHEID)
Risico van kwetsbaarheid is groter bij laaggeschoolden
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur marthevanquaethem. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
